Przeczytaj tekst źródłowy, a następnie zaznacz poprawną odpowiedź.
I. Religia panująca
Religią narodową panującą jest i będzie wiara święta rzymska katolicka. Że zaś taż sama wiara święta przykazuje nam kochać bliźnich naszych, przeto wszelkich obrządków i religii wolność w krajach polskich warujemy.
V. Rząd, czyli oznaczenie władz publicznych
Wszelka władza społeczności ludzkiej początek swój bierze z woli narodu. Aby więc całość państw, wolność obywatelska i porządek społeczności w równej wadze na zawsze zostawały, trzy władze rząd narodu polskiego składać powinny: władza prawodawcza w Stanach zgromadzonych, władza najwyższa wykonawcza w królu i Straży, i władza sądownicza.
VI. Sejm, czyli władza prawodawcza
Sejm, czyli Stany zgromadzone, na dwie Izby dzielić się będą: na Izbę Poselską i na Izbę Senatorską pod prezydencją* króla.
Wszystko i wszędzie większością głosów udecydowane być powinno. Przeto liberum veto, konfederacje wszelkiego gatunku i sejmy konfederackie jako duchowi niniejszej konstytucji przeciwne, rząd obalające, społeczność niszczące, na zawsze znosimy.
VII. Król, władza wykonawcza
Osoba króla jest święta i bezpieczna od wszystkiego; nic sam przez się nieczyniący, za nic w odpowiedzinarodowi być nie może; nie samowładcą, ale ojcem i głową narodu być powinien.
Ustawa rządowa, 1791 rok
* prezydencja – przewodnictwo
1. O czym między innymi informuje punkt I?
a) o możliwości wyznawania tylko religii katolickiej b) o zakazie wyznawania jakiejkolwiek religii
c) o tolerancji religijnej wobec niekatolików d) o utworzeniu religii narodowej
2. Do kogo należy władza zwierzchnia w państwie?
a) do Straży b) do sejmu c) do rządu d) do narodu
3. Jaką praktykę polityczną wprowadza konstytucja?
a) zwoływanie sejmów konfederackich
b) podejmowanie decyzji większością głosów
c) zawiązywanie przez szlachtę związków zbrojnych
d) zrywanie sejmów na podstawie sprzeciwu jednego posła
4. Jaka zasada dotycząca króla została zapisana w punkcie VII?
a) król pełni funkcję głowy kościoła narodowego
b) w osobie króla skupia się cała władza w państwie
c) obywatele nie mają prawa do kontaktów z królem
d) król nie może być pociągnięty do odpowiedzialności politycznej
5. Na podstawie wiedzy pozaźródłowej ustal, jaką nazwę nosiła oświeceniowa idea polityczna, która stała się podstawą ustroju Rzeczypospolitej.
.....................................................................................................................................................................................
1.c
2.d
3.b
4.d
5. Absolutyzm oświecony.