Question

Przeczytaj poniższy tekst i wykonaj zadanie, które jest pod tekstem.
Budowa gadów
Gady cechują się licznymi przystosowaniami do życia na lądzie. Wykazuje je m.in. skóra –
sucha, zwykle pozbawiona gruczołów, o grubej, silnie zrogowaciałej warstwie zewnętrznej.
Naskórek wytwarza łuski (u jaszczurek i węży) lub tarczki (u żółwi). Pod tarczkami u żółwi
występuje kostny pancerz, który powstaje z przekształconych wyrostków kręgów oraz żeber
i mostka. To powoduje, że żółwie mogą poruszać jedynie kończynami, szyją i ogonem.

Zrogowaciały naskórek (wraz z łuskami) co pewien czas się złuszcza. Węże zrzucają go
w całości w postaci wylinki. Powoduje to, że rosną skokowo – po zrzuceniu starej skóry,
kiedy młoda jest jeszcze elastyczna. Zrogowaciała skóra skutecznie chroni przed urazami
mechanicznymi i nadmierną utratą wody. Dlatego gady można spotkać w skrajnie suchych
środowiskach, na gorących pustyniach, gdzie są dominującą grupą kręgowców.

Dobrze rozwinięte narządy zmysłów umożliwiają gadom życie na lądzie. Właściwą
orientację w środowisku zapewniają im wzrok i zmysł chemiczny. Oczy są wyposażone w 3
powieki: górną, dolną i migawkową – przezroczystą, pokrywającą całą ich powierzchnię.
Wszystkie one chronią oko przed wysychaniem. Za pomocą wysuwanego z pyska języka
węże i jaszczurki zbierają znajdujące się w powietrzu cząsteczki chemiczne (stanowiące
bodźce zapachowe i smakowe). Pokryty nimi język dotyka małych dołków w podniebieniu,
w których kryje się właściwy receptor węchu i smaku.
Gady pobierają tlen z powietrza.
Wymiana gazowa zachodzi w płucach.

Rozmnażanie gadów
Rozwój zarodka gada przebiega wewnątrz jaja, są więc one jajorodne. Gady przechodzą
rozwój prosty (bez postaci larwalnej).Samice większości gatunków składają jaja na lądzie.
Najczęściej są one zagrzebywane w podłożu, często w rozkładających się szczątkach roślin,
co zapewnia odpowiednio wysoką temperaturę niezbędną do prawidłowego rozwoju zarodka.
Jaja przed wyschnięciem chroni skórzasta lub wapienna osłonka jajowa. Znajdujący się w jaju
zarodek otoczony jest przez 3 błony płodowe: owodnię, kosmówkę i omocznię. Zwierzęta,
których zarodki podczas rozwoju są otoczone błonami płodowymi,
nazywamy owodniowcami. Należą do nich gady, ptaki i ssaki.
Podsumowanie
·Gady są doskonale przystosowane do życia na lądzie.
·Gady są organizmami zmiennocieplnymi, żyjącymi na wszystkich kontynentach poza
Antarktydą.
·Skóra gadów jest sucha, silnie zrogowaciała, pokryta łuskami lub tarczkami,
nieprzepuszczalna dla wody.
·Wymiana gazowa u gadów zachodzi przez płuca.
·Większość gadów jest jajorodna, występuje u nich zapłodnienie wewnętrzne.
·Gady składają jaja na lądzie. Rozwijający się w nich zarodek otoczony jest błonami
płodowymi, które zapewniają mu optymalne warunki rozwoju.
ZADANIE DOMOWE:
Przepisz do zeszytu poniższy tekst dotyczący przystosowania gadów do życia na
lądzie i wpisz brakujące wyrazy (ZAPISZ TE WYRAZY INNYM KOLOREM
NIŻ RESZTA TEKSTU):
Skóra gadów jest ……… i silnie zrogowaciała oraz pokryta ………… lub …………. ,
co zapewnia ochronę przed……………………… .
Ochronę stanowią także ……….okrywające oczy , a w przypadku
zarodka : …………… jajowa i ………….. płodowe. Rozmnażanie gadów (nawet
u tych, które najczęściej można zobaczyć w wodzie np. krokodyle czy żółwie
morskie) jest związane ze środowiskiem …………… .
Do wymiany gazowej u gadów służą ……….. .

Answer 1