Question

Przebieg II wojny swiatowej.dwie strony A4. najmniej(Japonie pominąć)(wazne tez o kampania wrzesniowa)

Answer 1

Przebieg działań militarnych

Od chwili dojścia Hitlera do władzy gospodarka niemiecka podporządkowana

została przygotowaniom wojennym. Niemcy tworzyli

w latach 30. swe siły zbrojne od podstaw, toteż nie były one

obciążone balastem przestarzałego sprzętu (tak jak np. armia francuska

i polska). W biurach projektowych powstały udane konstrukcje

broni piechoty, artylerii i samolotów, szybko wprowadzane do wyposażenia

wojska.

Położenie strategiczne (m.in. brak niektórych surowców, zwłaszcza

ropy naftowej, brak silnej floty wojennej) zmuszało przywódców III

Rzeszy do szukania recepty na sukces w teorii wojny błyskawicznej.

z Wilnem) i ZSRR (Finlandia, Estonia i Łotwa),

2. podział Polski między Niemcy i ZSRR (wzdłuż granicy na rzekach Narwi,

Wiśle i Sanie),

3. Niemcy akceptują roszczenia radzieckie do Besarabii (terytorium Rumunii).

Układ z 23 VIII 1939 r. został częściowo zmodyfikowany przez porozumienie

obu stron z 28 IX 1939 r. Na jego mocy Litwa przeszła do strefy

wpływów ZSRR, zaś ziemie polskie między Wisłą a Bugiem do strefy

niemieckiej.

Wojna błyskawiczna

Pojęcie oznaczające działania wojenne, które - w wyniku krótkotrwałej, lecz

całkowitej mobilizacji sił własnych - doprowadzają do obezwładnienia

(przeważnie w efekcie zaskoczenia) nieprzyjaciela pod względem militarnym

i politycznym.

Pierwowzorem koncepcji wojny błyskawicznej był tzw. plan Schlieffena,

przewidujący w 1914 r., że Niemcy podbiją Francję, zanim Rosja przeprowadzi

mobilizację i przystąpi do wojny.

Przykłady wojen błyskawicznych w XX w.:

IV 1940 - Niemcy zajmują Danię w ciągu 1 dnia

V 1940 - Niemcy zajmują Holandię w ciągu 3 dni

IV 1941 - Niemcy pokonują Jugosławię w ciągu 9 dni

VI 1967 - wojna sześciodniowa: Izrael rozbija armie Egiptu, Jordanii i Syrii

 

Okres niemieckich sukcesów

(wrzesień 1939 - grudzień 1941)

Pierwsza faza konfliktu, rozgrywająca się głównie w Europie, toczyła

się pod dyktando Niemiec. III Rzesza nie miała wyraźnej przewagi

ekonomiczno-militarnej, potrafiła natomiast wykorzystać niezdecydowanie

innych państw, ich brak koordynacji działań oraz konserwatyzm myśli

wojskowej. Przeciwnicy Niemiec byli nie przygotowani do wojny, istniały

pomiędzy nimi istotne różnice polityczne.

Do końca 1941 r. wojna miała charakter manewrowy. O sukcesie

decydowała śmiałość planowania, intuicja i szybkość działania. Wszystko

to stworzyło pole do popisu wybitnym talentom dowódczym.

Przykładem tego może być kampania na zachodzie Europy, gdzie

obrona francuska załamała się pod naporem niemieckim już po 7 dniach

walk.

Operacje wojskowe w Europie 1939-1940

1 IX-6 X 1939 kampania polska: 1-3 IX bitwa graniczna; 9-18 IX: bitwa nad Bzurą;

17 IX: inwazja Armii Czerwonej; 28 IX: kapitulacja Warszawy

 

IX 1939

początek wojny morskiej na Atlantyku

 

XII 1939-111 940 wojna radziecko-fińska

 

IV-VI 1940 kampania północna: Niemcy zajmują Danię i Norwegię

 

V-VI 1940 kampania francuska: Niemcy zajmują Holandię, Belgię, Luksemburg

i Francję; 22 VI francusko-niemieckie zawieszenie broni (Francja

kończy swój udział w wojnie)

 

VIII-X 1940 bitwa o Anglię: w ramach przygotowania do inwazji na Wyspy

 

 

Brytyjskie lotnictwo niemieckie stara się wywalczyć przewagę w powietrzu

Sukces Brytyjczyków w bitwie o Anglię nie ograniczał się do tego, iż ich

lotnictwo zadało Niemcom wielkie straty. Rozstrzygające znaczenie miał

fakt, iż JSJiemcyrue zdołali wyrządzić poważniejszych szkód flocie brytyjskiej.

Panowała ona nad kanałem La Manche, udaremniając plany inwazji

wyspy. Generalnie jednak bilans 1940 r. był niezmiernie korzystny dla III

Rzeszy. Niemcy i ich sprzymierzeńcy dokonali gruntownych zmian na

mapie politycznej Europy.

 

Zmiany terytorialne w Europie IX 1939 - XII 1940

IX 1939

podział Polski między Niemcy i ZSRR

 

III 1940 ZSRR anektuje część Finlandii (10% jej terytorium)

 

IV— VI 1940

początek niemieckiej okupacji Danii i Norwegii

 

V 1940

 

początek niemieckiej okupacji Holandii, Belgii i Luksemburga

 

VIII 1940

 

ZSRR anektuje Besarabię, Litwę, Łotwę i Estonię

 

 

Hitler zdecydował się uderzyć na wschód, nie czekając na wynik wojny

z Wielką Brytanią. Niepowodzenia włoskie w Grecji oraz antyniemiecki

przewrót w Jugosławii skłoniły jednak niemieckiego dyktatora do militarnego

zaangażowania się na Bałkanach. Kampania bałkańska okazała się

pasmem błyskotliwych sukcesów Wehrmachtu, zakłóciła jednak harmonogram

przygotowań do wojny na wschodzie. Termin ataku trzeba było

przesunąć na drugą połowę czerwca 1941 r. I chociaż początkowo natarcie

niemieckie na ZSRR rozwijało się zgodnie z zasadami wojny błyskawicznej,

Niemcom zabrakło kilku tygodni, aby dotrzeć do Moskwy przed

nadejściem zimy.

 

Operacje wojskowe w latach 1940-1941

Front afrykański

1X1940

początek ofensywy włoskiej w stronę Egiptu

I-II 1941

Anglicy zajmują Cyrenajkę i część Abisynii; niemiecki Africa Korps

ląduje w Afryce

IV 1941

Niemcy zajmują Cyrenajkę

Y1941

kapitulacja armii włoskiej w Abisynii

XI 1941

Anglicy zajmują Cyrenajkę

Front bałkański

X 1940 atak Włoch na Grecję; wojska brytyjskie lądują w Grecji

III 1940 antyniemiecki zamach stanu w Jugosławii

IV 1941 Niemcy gromią Grecję i Jugosławię

V1941 Niemcy zajmują Kretę

Front wschodni (od 22 VI 1941)

północ VIII 1941: Niemcy zajmują Estonię; IX 1941: początek blokady

Leningradu

centrum X 1941: Niemcy 80 km od Moskwy; XI 1941: początek szturmu na

Moskwę; XII 1941: kontrofensywa radziecka

południe IX 1941: Niemcy zajmują Kijów; X 1941: Niemcy zajmują Odes

 

XI 1941: Niemcy zajmują Rostów nad Donem

Daleki Wschód

XII 1941 japoński atak na Pearl Harbour (Hawaje), następnie na Hongkong,

Malaje i Filipiny

 

 

Zatrzymanie ofensywy państw „Osi"

(styczeń 1942 - sierpień 1943)

Przystąpienie do wojny Stanów Zjednoczonych (XII 1941), najsilniejszego

gospodarczo państwa świata, przechylało ostatecznie szale zwycięstwa

na rzecz koalicji antyniemieckiej, mimo że początkowo wydarzenia

przybrały obrót niekorzystny dla Amerykanów.

Konflikt na Dalekim Wschodzie dojrzewał od wielu miesięcy. Wojna

w Europie zachęciła Japonię do działania. Jej przywódcy już w początku lat

trzydziestych zdecydowani byli wywalczyć siłą status wielkiego mocarstwa,

istniały natomiast różnice poglądów co do kierunku ekspansji. Niepowo

dzenia w czasie walk japońsko-radzieckich w Mongolii (1938-1939) oraz

podpisanie przez Niemcy układu o nieagresji ze Związkiem Radzieckim

(sierpień 1939) przeważyły szalę zwycięstwa na rzecz opcji „południowej",

a uwaga Japonii skierowała się w stronę Azji Południowo-Wschodniej

(Indochiny) oraz Pacyfiku.

Wobec klęski Francji i Holandii (posiadających kolonie na Dalekim

Wschodzie) oraz uwikłania wojennego Wielkiej Brytanii w Europie

i Afryce, tamę japońskiej ekspansywności mogły postawić jedynie Stany

Zjednoczone. Prześcigały one zdecydowanie Japonię pod względem

potencjału demograficznego i ekonomicznego, Japonia była natomiast

bardziej zaawansowana pod względem przygotowań militarnych. Japońskie

wojska lądowe były liczniejsze, nowocześniej uzbrojone i lepiej

wyszkolone. Na morzu istniała równowaga sił, z wyjątkiem przewagi

japońskiej w klasie lotniskowców. Ze zrozumiałych względów marynarka

wojenna miała w zmaganiach na Dalekim Wschodzie dominujące

znaczenie. Wojska lądowe mogły wejść do akcji dopiero po wywalczeniu

przez flotę przewagi na morzu, flota musiała również zapewnić piechocie

środki transportowe i desantowe oraz zagwarantować jej ciągłość

zaopatrzenia.

Przez pierwsze 6 miesięcy wojny Japończycy szli od sukcesu do

sukcesu. Natomiast od połowy 1942 r. Amerykanie (wspierani przez

Brytyjczyków, Australijczyków i Nowozelandczyków) zaczęli coraz lepiej

wykorzystywać swe atuty, m.in. zdolność szybkiego rozwoju potencjału

wojskowego, przewagę myśli technicznej (stosowanie urządzeń radiolokacyjnych,

których brakowało Japończykom), doskonałą pracę wywiadu

(złamał japońskie szyfry), co spowodowało zatrzymanie japońskiego

pochodu.

Przewaga koalicji w zakresie zasobów ludzkich i materiałowych

stopniowo dawała o sobie znać również na pozostałych teatrach działań

wojennych. Na froncie wschodnim Armia Czerwona zaczęła stosować

przeciwko Niemcom tę samą taktykę, która dotąd była źródłem sukcesów

Wehrmachtu, tj. zmasowanych uderzeń broni pancernej, wspieranych

ogniem lotnictwa i artylerii. Wiosną 1942 r. Niemcy ponownie podjęli

operacje zaczepne, nie zdecydowali się jednak na ofensywę na całej

szerokości frontu ani na atak na Moskwę. Uderzenie na południe, w celu

zdobycia Zagłębia Donieckiego oraz Kaukazu, zakończyło się klęską pod

Stalingradem. Ostatnią próbą utrzymania inicjatywy była ofensywa

niemiecka w rejonie Kurska (lipiec - sierpień 1943 r.), która przyniosła jednak zagładę wojsk pancernych Wehrmachtu. Od tego momentu armie

niemieckie na froncie wschodnim znajdowały się w nieustannym odwrocie.

 

Klęska państw „Osi"

(wrzesień 1943 - sierpień 1945)

Latem 1943 r. siły Niemiec i Japonii były wciąż jeszcze potężne, lecz

rezerwy strategiczne tych państw zbliżały się do wyczerpania. Po klęsce

stalingradzkiej Joseph Góebbels wezwał Niemców do prowadzenia „wojny

totalnej" (maksymalnej mobilizacji rezerw oraz maksymalnych wyrzeczeń,

m.in. przez drastyczne zmniejszenie konsumpcji oraz ograniczenie życia

kulturalnego). Mobilizacyjne zdolności Rzeszy ustępowały jednak możliwościom

państw alianckich, szczególnie Stanów Zjednoczonych i ZSRR,

które już w 1943 r. uzyskały pięciokrotną przewagę w produkcji czołgów

i samolotów.

Położenie Niemiec pogorszyło się drastycznie w połowie 1944 r., kiedy

to doszło do utworzenia tzw. drugiego frontu. Idea odciążającego Związek

Radziecki desantu w Europie nabrała cech realności po przystąpieniu do

wojny Stanów Zjednoczonych. Problemem spornym był wybór miejsca

lądowania. Premier brytyjski, Winston Churchill, opowiadał się za inwazją

na Bałkanach i uderzeniem w kierunku północnym, tak by nie dopuścić do

zwasalizowania Europy Środkowej przez stronę radziecką. Amerykanie

natomiast, którym zależało na pozyskaniu ZSRR do wojny z Japonią,

skłonni byli poprzeć radziecki punkt widzenia. Ostateczna decyzja zapadła

na konferencji Churchilla i Roosevelta w Quebecu (sierpień 1943).

Uzgodniono tam, iż desant wyląduje we Francji latem 1944 r.

 

4 maja 1945 r. skapitulowały wojska niemieckie w Holandii, Danii

i Szlezwiku, kapitulacja w Reims we Francji podpisana przez ge, Alfreda Jodla. Natomiast 8 maja w Berlinie został podpisany przez reprezentantów

sił niemieckich - Wilhelm Keitler (w obecności przedstawicieli ZSRR, USA, Wielkiej

Brytanii i Francji) akt bezwarunkowej kapitulacji Rzeszy. Odnosił się on

do kwestii czysto wojskowych. Kwestie polityczne i terytorialne zostały

rozstrzygnięte przez wielkie mocarstwa alianckie na konferencjach w Jałcie

i Poczdamie.