Question

Przebieg Chrztu Polski

Answer 1

Mieszko I przez cały okres swych rządów dał się poznać jako władca dążący do niezależności politycznej. A przede wszystkim uniknąć chciał bezpośredniego uzależnienia od Cesarstwa Niemieckiego.

Ówczesny cesarz niemiecki - Otton I przejawiał tendencje uniwersalistyczne i postawił sobie za cel podporządkowanie sobie plemion słowiańskich. Miało się to dokonać poprzez chrystianizację Polski za pośrednictwem duchowieństwa niemieckiego, które utworzyło swoje placówki misyjne na pograniczu niemiecko-słowiańskim. Jednakże Mieszko I chciał uniknąć zależności od Niemiec i szukał sprzymierzeńca w Czechach.

Przymierze polsko-czeskie zostało przypieczętowane w roku 965 małżeństwem Mieszka I z księżniczką Dobrawą z czeskiej dynastii Przemyślidów. Według przekazu Galla Anonima, Dobrawa uzależniła kwestię zamążpójścia od porzucenia przez Mieszka I kultywowanego przez władców pogańskich zwyczaju posiadania wielu żon (Mieszko I miał ich siedem). Krótko po zaślubinach, w roku 966 książę Mieszko I przyjął chrzest za pośrednictwem czeskim. Niestety z braku źródeł historycznych nie wiadomo, w jakim miejscu odbyła się ta uroczystość. Najpierw ochrzcił się sam książę i jego dwór, a misje chrystianizacyjne wśród społeczeństwa trwały jeszcze kilka stuleci.

Przeprowadzanie chrystianizacji kraju z pewnością nie było zadaniem łatwym i przypuszcza się, że napotykało na znaczny opór społeczny, także w formie buntów ludowych. Szczególnie silne ogniska oporu znajdowały się na wsiach, gdzie najdłużej kultywowano stare obrządki i gdzie wpływy pogańskich kapłanów były najmocniejsze.

W konsekwencji chrztu Polski, w roku 968 w Gnieźnie zostało utworzone pierwsze polskie biskupstwo misyjne podległe bezpośrednio papieżowi, a wedle relacji niemieckiego kronikarza Thietmara pierwszymi biskupami zostali Jordan i Unger. Dynamicznie od czasu chrztu Polski rozwija się budownictwo sakralne na okres władzy Mieszka I przypada m.in. wzniesienie gnieźnieńskiej bazyliki Najświętszej Marii Panny.

Answer 2

W chwili przyjęcia chrztu Mieszko I rządził już państwem zorganizowanym (Ibrahim ibn Jakub) z dużą siłą wojskową. Nie chciał go przyjąć od Niemców, więc ożenił się z czeską księżniczką Dobrawą i przyjął chrzest w 966 r. Wiemy też (Widukind, Ibrahim ibn Jakub), że Mieszko prowadził wtedy wojny z Wieletami (Ibrahim ibn Jakub nazywa ich Weltaba), z którymi książę Polan nie radził sobie (zob. Wichman). W tym samym czasie Mieszko opanował plemię Lubuszan (Widukind), wchodząc w strefę wpływów cesarstwa. Zamieszany w walki z Wichmanem nie zdecydował się na wojnę z cesarzem i zgodził się płacić mu trybut. Pozostawało jeszcze uregulowanie stosunków z księciem czeskim Bolesławem I Okrutnym, który pozostawał w sojuszu z Wieletami, co Mieszko I osiągnął poprzez ślub z Dobrawą. Aby jednak równocześnie zdobyć sojuszników w Saksonii (w tym czasie wrogiej Czechom), władca gnieźnieński zdecydował się na chrzest. Wypada na podstawie tego stwierdzić, że chrzest miał przede wszystkim wymiar polityczny, a zachowanie Mieszka I w tamtym czasie świadczy o jego świetnym rozeznaniu i dalekowzroczności. Pozwoliło mu to wkrótce rozwiązać problem z Wichmanem.