Question

Przeanalizuj wiersz na zdrowie Jana Kochanowskiego np jakim jest wierszem, kto jest podmiotem lirycznym albo ile ma zwrotek rymów i tak dalej.

Answer 1

Analiza fraszki Jana Kochanowskiego pt. „Na zdrowie”

We fraszce Kochanowskiego „Na zdrowie” podmiotem lirycznym jest człowiek, który utracił zdrowie, lub przeszedł jakąś ciężką chorobę. Możliwe, że jest on osobą starszą. Podmiotem lirycznym nie jest osoba bogata – „mój dom ubogi”. Nadawca zdaje sobie sprawę z tego, że największą wartością w życiu człowieka jest zdrowie. „Ja” liryczne ujawnia się za pomocą zaimka osobowego – „mój”. 

Adresatem fraszki jest zdrowie, na co wskazuje poniższy fragment utworu: „Szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie, jako smakujesz, aż się zepsujesz.”.

Podmiot liryczny charakteryzuje adresata za pomocą epitetu – „szlachetne zdrowie” i peryfrazy – „klejnocie drogi”.Poeta pisze też że niema nic lepszego, ani droższego od zdrowia.

We fraszce wypisane są wartości przeciwstawne zdrowiu. Są to: dobre mienie, bogactwa, klejnoty, młodość, uroda oraz wysokie godności i urzędy. 

Z pierwszych czterech wersów fraszki („Szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie, jako smakujesz, aż się zepsujesz.”) można wysunąć ważny wniosek, otóż żaden człowiek w pełni zdrowy nie docenia tego, co ma. Dopiero gdy zachoruje potrafi dostrzec, że stracił coś bardzo ważnego. Wówczas zaczyna cenić zdrowie. Myślę więc, że zdrowie docenia się tylko wtedy, gdy się je straci. 

Adresat fraszki jest dla Jana Kochanowskiego najcenniejszą wartością. Poeta pisze, że zdrowie jest dla niego drogim klejnotem. Jest więc czymś bardzo ważnym, najlepszym i najdroższym.

Fraszka Jana Kochanowskiego należy do liryki inwokacyjnej, ponieważ podmiot liryczny kieruje swoją wypowiedź do konkretnego adresata, którym jest zdrowie. 

Liczba sylab w wersach jest równa, w każdym jest ich po 5. Wiersz ten nazywamy więc pięciozgłoskowcem.

„Szlachetne zdrowie, - 5 sylab

nikt się nie dowie, - 5 sylab

jako smakujesz, - 5 sylab

aż się zepsujesz.” - 5 sylab



We fraszce występują rymy. Są one dokładne oraz półtorasylabowe, czyli żeńskie. Przykłady rymów: zdrowie – dowie, smakujesz – zepsujesz, prawie – jawie, powie – zdrowie.

Rymy są regularne, zewnętrzne, a także parzyste, np.:



„Szlachetne zdrowie, - A

nikt się nie dowie, - A

jako smakujesz, - B

aż się zepsujesz.” - B

huuu.....skończyłam prosze