Prosze o 5 Biografi Prosze zeby biografie byly o 5 Wielkich Polakach Prosze zeby nie bylo w nich Jana Pawła 2 bo juz mam jego Biografie :) Dziekujee
Zgłoś nadużycie!
Kaczyński Lech - prezydent RP Urodził się w 1949 r. w Warszawie. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. W 1971 roku przeprowadził się do Sopotu, by podjąć pracę naukową na Uniwersytecie Gdańskim. W 1980 roku obronił doktorat z prawa pracy, a w 1990 r. – habilitację.
W 1977 roku podjął współpracę z Biurem Interwencji Komitetu Obrony Robotników. Rok później związał się z Wolnymi Związkami Zawodowymi. W Sierpniu ‘80 został doradcą gdańskiego Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Był delegatem na I Krajowy Zjazd „Solidarności”. Internowany w stanie wojennym. Po uwolnieniu powrócił do działalności związkowej. Był członkiem podziemnych władz „Solidarności”.
Image W grudniu 1988 r. został członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. Brał udział w obradach okrągłego stołu w zespole do spraw pluralizmu związkowego. W 1990 r. został I wiceprzewodniczącym Związku. Współkierował „Solidarnością”. W wyborach czerwcowych 1989 r. wybrany na senatora, a dwa lata później na posła z listy Porozumienia Obywatelskiego Centrum. W 1991 roku został szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego w Kancelarii Prezydenta. W roku 1992 wybrany prezesem Najwyższej Izby Kontroli (NIK). Funkcje tę piastował do 1995 roku.
W czerwcu 2000 roku Lech Kaczyński został ministrem sprawiedliwości w gabinecie Jerzego Buzka. Szybko stał się najbardziej popularnym członkiem rządu.
W kwietniu 2001 r. stanął na czele Komitetu Krajowego „Prawo i Sprawiedliwość”. Na wiosnę 2001 roku wybrany prezesem PiS. Po wrześniowych wyborach wraca do Sejmu. Jesienią 2002 r. znaczną przewagą wygrywa wybory na prezydenta Warszawy. Rządy w stolicy rozpoczął pod hasłami zlikwidowania układów korupcyjnych - tzw. „układu warszawskiego” oraz przywrócenia ładu i porządku. W marcu 2005 roku oficjalnie ogłosił zamiar kandydowania w wyborach prezydenckich.
W dniu 23 października został wybrany Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej. Urząd objął w dniu 23 grudnia 2005 składając przysięgę przed Zgromadzeniem Narodowym.
Żona Lecha Kaczyńskiego – Maria – jest z zawodu ekonomistką. Córka Marta ukończyła prawo na Uniwersytecie Gdańskim. Ma męża Piotra, a w 2003 roku urodziła córeczkę Ewę. Para Prezydencka ogromną sympatią darzy zwierzęta. Państwo Kaczyńscy posiadają 2 psy i 2 koty.
Urodził się 15 listopada 1954 r. w Białogardzie (woj. koszalińskie, obecnie zachodniopomorskie). Żona Jolanta z domu Konty. Córka Aleksandra (ur. 1981 r.). Studia (1973-1977) na Wydziale Ekonomiki Transportu (handel zagraniczny) Uniwersytetu Gdańskiego. Działacz ruchu studenckiego do 1982 r., m.in. przewodniczący Rady Uczelnianej SZSP (1976-1977), wiceprzewodniczący Zarządu Wojewódzkiego w Gdańsku (1977-1979), członek władz naczelnych SZSP (1977-1982). Redaktor Naczelny tygodnika studenckiego "ITD" (listopad 1981-luty 1984), redaktor naczelny dziennika "Sztandar Młodych" (1984-1985), współtwórca pierwszego czasopisma poświęconego komputeryzacji "Bajtek" (1985).
Członek Rady Ministrów - Minister ds. Młodzieży w rządzie Zbigniewa Messnera (1985-1987), następnie Przewodniczący Komitetu Młodzieży i Kultury Fizycznej (do czerwca 1990). W rządzie Mieczysława F. Rakowskiego członek Prezydium Rządu i przewodniczący Komitetu Społeczno-Politycznego Rady Ministrów (październik 1988 - wrzesień 1989). Uczestnik obrad "Okrągłego Stołu".
Współprzewodniczący wraz z Tadeuszem Mazowieckim i Romualdem Sosnowskim Zespołu ds. pluralizmu związkowego. Członek PZPR (1977-1990). Współtwórca Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej (styczeń-luty 1990) i pierwszy jej przewodniczący (do grudnia 1995). Współorganizator Sojuszu Lewicy Demokratycznej (1991).
Działacz sportowy - w Akademickim Związku Sportowym (1975-1979) oraz Polskim Komitecie Olimpijskim. Przewodniczący PKOL (1988-1991).
Uhonorowany Złotym Orderem Olimpijskim Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (1998), Złotym Orderem zasługi IAAF (Międzynarodowej Federacji Lekkiej Atletyki) (1999), oraz Orderem Zasługi EOC (Stowarzyszenia Europejskich Komitetów Olimpijskich) (2000).
Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej z okręgu warszawskiego (w wyborach w 1993 r. uzyskał największą liczbę głosów - 148 553). Przewodniczący Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w I i II kadencji (1991-1995). Członek Komisji Spraw Zagranicznych oraz przewodniczący Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego (listopad 1993 - listopad 1995). Zwycięzca wyborów prezydenckich: po raz pierwszy w 1995 roku (hasła kampanii wyborczej: "Wybierzmy przyszłość" i "Wspólna Polska") - 51,7 % głosów wobec 48,3 % Lecha Wałęsy, a następnie w 2000 roku (hasło kampanii wyborczej "Dom wszystkich - Polska") - 53,9% głosów już w pierwszej turze.
Zaprzysiężony 23 grudnia 1995 roku jako Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Tego samego dnia składa ślubowanie jako Zwierzchnik Sił Zbrojnych w 1 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego "Warszawa" w Mińsku Mazowieckim. Ponownie zaprzysiężony przed Zgromadzeniem Narodowym na drugą kadencję 23 grudnia 2000 roku. Tego samego dnia na Okręcie Muzeum "Błyskawica" w Gdyni przyjął zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi RP.
Współtworzył projekt i uczestniczył w kampanii referendalnej na rzecz przyjęcia Konstytucji III Rzeczypospolitej Polskiej, którą podpisał 16 lipca 1997 roku. Na Forum Organizacji Narodów Zjednoczonych zgłosił projekt Konwencji o walce ze zorganizowaną przestępczością (1996). Brał aktywny udział w działaniach na rzecz członkostwa Polski w NATO.
Przewodniczył polskiej delegacji na szczytach w Madrycie (1997) i Waszyngtonie (1999). 26 lutego 1999 r. podpisał dokumenty ratyfikujące polskie członkostwo w NATO (we wspólnej ceremonii z Prezydentem Republiki Czeskiej Vaclavem Havlem). Aktywnie działał na rzecz poszerzenia Sojuszu o dalszych siedem krajów (szczyt NATO w Pradze 2002) i kontynuowania polityki "otwartych drzwi". Z jego inicjatywy zorganizowana została w Warszawie (2001) - w ramach koalicji antyterrorystycznej - międzynarodowa konferencja przywódców państw Europy Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej poświęcona wzmocnieniu działań regionu w zwalczaniu światowego terroryzmu.
Zwolennik przystąpienia Polski do Unii Europejskiej - uzyskanego ostatecznie 1 maja 2004 r. Inicjator i aktywny uczestnik kampanii proeuropejskiej poprzedzającej ogólnokrajowe referendum, w którym 77 proc. głosujących Polaków opowiedziało się za przystąpieniem Polski do UE (czerwiec 2003). Pod jego przewodnictwem prowadzona jest od lutego 2004 r. w Pałacu Prezydenckim publiczna debata pod hasłem "Silna Polska w silnej Europie", gromadząca polityków, intelektualistów, naukowców, organizacje pozarządowe i środowiska samorządzowe.
Rzecznik współpracy regionalnej Europy Środkowej i Wschodniej. Gospodarz spotkania prezydentów tego regionu w Łańcucie (1996), aktywny uczestnik takich spotkań w Portorożu (1997), Levoczy (1998), Lwowie (1999). Wraz z Prezydentem Litwy inicjator spotkania "Koegzystencja narodów i dobrosąsiedzkie stosunki gwarancją bezpieczeństwa i stabilności w Europie" w Wilnie (1997) i jego kontynuacji - spotkania pod hasłem "Współpraca bałtycko-czarnomorska: w kierunku zjednoczonej Europy XXI wieku bez podziałów" w Jałcie (1999). Twórca Inicjatywy Ryskiej (2002) - platformy współpracy państw naszego regionu Europy, tworzącej warunki do poszerzania NATO i Unii Europejskiej.
polsko-niemieckiemu, m.in. współtwórca programu wymiany młodzieży polsko - niemieckiej "Jugendwerk" (1986 - jako minister ds. młodzieży), patronat nad budową Collegium Polonicum Uniwersytetu Viadrina w Słubicach - Frankfurcie n. Odrą (inauguracja w październiku 1996), podniesienie problemu wzajemnego zwrotu dzieł kultury narodowej (grudzień 1998), wspólne z prezydentem RFN upamiętnienie 60. rocznicy wybuchu II wojny światowej (wrzesień 1999); polsko-ukraińskiemu, m.in. "Deklaracja o pojednaniu" (maj 1997), Polsko - Ukraińskie Forum Samorządowe (czerwiec 1999), inicjator odsłonięcia pomnika ku czci ofiar obozu w Jaworznie (maj 1998) i protektor odbudowy Cmentarza Orląt we Lwowie i Charkowie;
uczestnik międzynarodowej misji mediacyjnej, służącej rozwiązaniu krysysu politycznego, jaki powstał na Ukrainie w trakcie wyborów prezydenckich 2004 roku;
polsko-żydowskiemu, m.in. powołanie i patronat nad Programem Oświęcimskim oraz zaangażowanie w parafowanie przez stronę polską i koalicję organizacji żydowskich Deklaracji Oświęcimskiej, uruchomienie procesu przywracania obywatelstwa polskiego osobom pozbawionym go politycznymi decyzjami w 1968 r., aktywne uczestnictwo w pracach nad ustawą o stosunku państwa do gmin wyznaniowych żydowskich.
Kawaler Orderu Orła Białego. Uhonorowany Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
Odznaczony najwyższymi orderami:
Litwy - Orderem Witolda Wielkiego I Stopnia (1996) i Orderem Wielkiego Księcia Litewskiego Gedymina I Stopnia (1999); Wlk. Brytanii - Wielkim Krzyżem Rycerskim Orderu Łaźni (marzec 1996) i Wielkim Krzyżem Rycerskim Orderu Św. Michała i Jerzego (październik 1996); Włoch - Wielkim Krzyżem Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (1996); Francji - Krzyżem Wielkim Orderu Legii Honorowej (1996); Norwegii - Królewskim Orderem Św. Olafa (1996); Grecji - Wielkim Krzyżem Orderu Zbawiciela (1996); Łotwy - Orderem Trzech Gwiazd (1997); Finlandii - Wielkim Krzyżem z Łańcuchem Orderu Białej Róży Finlandii (1997); Malezji - Królewskim Orderem Zasługi (1997); Ukrainy - Orderem Jarosława Mądrego I Klasy (1997); Holandii - Wielkim Krzyżem Orderu Niderlandzkiego Lwa (1997); Słowacji - Orderem Białego Podwójnego Krzyża I Klasy (1997); Portugalii - Orderem Infanta Henryka z Wielką Wstęgą (1997); Ukrainy - Dyplom "Honorowego obywatela m.Kijowa" (maj 1997); Estonii - Wielkim Krzyżem ze Wstęgą Orderu Terra Mariana (1998); Rumunii - Orderem Gwiazdy Rumunii ze Wstęgą (1999); Chile - Wielkim Łańcuchem Orderu Zasługi (1999); Belgii - Wielką Wstęgą Orderu Leopolda (1999); Turcji - Orderem Państwa (kwiecień 2000); Chorwacji - Wielkim Orderem Króla Tomisława ze Wstęgą i Wielką Gwiazdą (kwiecień 2001); Hiszpanii - Orderem Izabeli Katolickiej z Łańcuchem (maj 2001); Federacyjnej Republiki Brazylii - Orderem Narodowym Krzyża Południa (2002); Republiki Peru - Specjalnym Wielkim Krzyżem Orderu "W uznaniu Szczególnych Zasług" (2002); Republiki Federalnej Niemiec - Wielkim Krzyżem Zasługi RFN (2002); Japonii - Wielką Wstęgą Najwyższego Orderu Chryzantemy (2002)
Odznaczony także najwyższym odznaczeniem Kościoła prawosławnego w Polsce - Orderem Św. Marii Magdaleny I stopnia z ozdobami (1998). Uhonorowany nagrodą "Wiktora" za osobowość telewizyjną (1993, 1995, 2000).
Marcinkiewicz Kazimierz - prezes Rady Ministrów
Image Urodził się 20 grudnia 1959 roku w Gorzowie Wielkopolskim. Ukończył studia fizyczne na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz studia podyplomowe z zakresu administracji na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Przez wiele lat pracował jako nauczyciel. W latach 1983-90 był członkiem NSZZ "Solidarność", redagował i wydawał drugoobiegowe pismo oświaty niezależnej "Pokolenie" oraz był współzałożycielem, redaktorem i wydawcą katolickiego tygodnika "Aspekty". W latach 1990-1992 był kuratorem w Kuratorium Oświaty w Gorzowie Wlkp. W 1992 roku został wiceministrem edukacji narodowej w rządzie Hanny Suchockiej (funkcję tę pełnił przez rok). W latach 1993-1995 pracował jako konsultant i wicedyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Metodycznego w Gorzowie.
Od 1989 roku był członkiem-założycielem Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego. Od 1994 roku był członkiem Zarządu Głównego ZChN i szefem Zarządu Regionu w Gorzowie Wielkopolskim. Był posłem III kadencji z ramienia AWS-ZChN i pełnił funkcję wiceprzewodniczącego sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, a także wiceszefa Komisji Nadzwyczajnej, przygotowującej zmiany prawne związane z reformą administracji. W latach 1999-2000 był szefem gabinetu politycznego premiera Jerzego Buzka.
W lutym 2001 roku Marcinkiewicz zrezygnował z członkostwa w ZChN i założył Przymierze Prawicy, które szybko połączyło się z nową partią braci Kaczyńskich. W lipcu tego samego roku został szefem Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Był posłem na Sejm RP IV kadencji i jednocześnie szefem sejmowej komisji Skarbu Państwa. Wcześniej był wiceprzewodniczącym Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, uczestniczył też w pracach Komisji Finansów Publicznych oraz kilku podkomisji. W 2003 roku Marcinkiewicz otrzymał tytuł Cyberpolityka 2003, nagrodę przyznawaną postaciom polskiej sceny politycznej szczególnie zasłużonym w dziedzinie społeczeństwa informacyjnego.
Jest autorem wielu publikacji na tematy gospodarcze, między innymi w tygodniku "Wprost". W wyborach parlamentarnych w 2005 roku otrzymał 19305 głosów i zdobył mandat poselski.
Olbrychski Daniel Aktor filmowy i teatralny. Urodził się 27 lutego 1945 roku w Łowiczu. W latach 1963-1964 związany był z Teatrem Młodzieżowym TVP. Ten znakomity i znany w kraju i poza jego granicami aktor, paradoksalnie, nie ukończył studiów aktorskich w warszawskiej PWST (egzamin eksternistyczny - 1971). Debiutował bowiem już na pierwszym roku w filmie RANNY W LESIE (1964) - reż. Janusz Nasfeter. Mało kto dziś pamięta, że to właśnie on odkrył młodego (wówczas dziewiętnastoletniego) Olbrychskiego. Następny film - POPIOŁY (1965), usunął ten debiut w cień. Jedna z głównych ról (Rafał Olbromski) zagrana pod kierunkiem wspaniałego reżysera Andrzeja Wajdy była początkiem długoletniej współpracy obu twórców. Czas czeladnictwa w ekipie Wajdy zastąpił Olbrychskiemu studia aktorskie. "To było coś lepszego niż szkoła" - mówił aktor - "praktykowanie u mistrza i zarazem robienie sztuki".
Image Dwudziestoletni Daniel zwracał uwagę naturalnym wdziękiem i otaczającą go aurą tajemnicy, sugerującą, że chłopięca twarz kryje wewnętrzną siłę i oryginalną osobowość. Olbrychski, mimo braków warsztatowych, stworzył w POPIOŁACH postać zapadającą w pamięć i od razu dostał następne propozycje ról: u Janusza Morgensterna zagrał w filmach POTEM NASTĄPI CISZA i JOWITA, a u Juliana Dziedziny w filmie BOKSER. W roku 1969 aktor powrócił do współpracy z Wajdą, wystąpił w POLOWANIU NA MUCHY i WSZYSTKO NA SPRZEDAŻ. Ten ostatni film był hołdem złożonym wielkiemu, tragicznie zmarłemu Zbigniewowi Cybulskiemu. Olbrychski wystąpił w roli Daniela, aktora.
"Zajmuje (w filmie) miejsce zmarłego Zbyszka. Pasowany jakby na jego młodszego brata, podejmuje jego rolę" - zauważył Tadeusz Sobolewski. ("Film" 1975 nr 18)
Niektórzy pisali nawet o symbolicznym akcie sukcesji po nieżyjącym aktorze-idolu. Jednak Olbrychski
"mimo, że dojrzewał w cieniu legendy Cybulskiego, nigdy go nie próbował naśladować. (...) Grał inaczej niż Cybulski, był bardziej powściągliwy i stonowany." ("Film" 1995 nr 10)
Olbrychski został wprawdzie idolem lat siedemdziesiątych, ale zupełnie odmiennym od słynnego poprzednika. W tym samym 1969 roku rozpoczął współpracę z reżyserem, który odegrał znaczącą rolę w jego karierze - Jerzym Hoffmanem. Rola Tuhajbejowicza w PANU WOŁODYJOWSKIM stała się wielkim popisem młodego aktora. Zagrał postać dzikiego Azjaty, bezwzględnego, a jednocześnie zdolnego do romantycznych poświęceń w miłości. Warto tu zauważyć, że równo trzydzieści lat później aktor wcielił się w jednej z kolejnych superprodukcji Hoffmana - OGNIEM I MIECZEM w postać Tuhaj-beja, czyli powieściowego ojca Azji.
Rok 1970 przyniósł mu zupełnie odmienne od dotychczasowych role w filmach Wajdy.
Propozycja zagrania w KRAJOBRAZIE PO BITWIE, według prozy Borowskiego, była wielkim zaskoczeniem dla aktora, który nie wyobrażał siebie w roli chłodnego obserwatora. A jednak potrafił wstrząsająco oddać osobowość człowieka o stłamszonej witalności, który próbuje wrócić do życia po koszmarze obozu w Oświęcimiu. Równie trudna była dla niego rola pełnego rezygnacji, wewnętrznie wypalonego po śmierci żony, wdowca w filmie BRZEZINA, według prozy Iwaszkiewicza. Tymi dwoma wielkimi kreacjami udowodnił, że skala jego talentu i możliwości jest o wiele większa niż przypuszczano.
Skupione, przenikliwe psychologicznie aktorstwo zademonstrował również w filmie Zanussiego ŻYCIE RODZINNE. Po niezbyt udanym występie w filmie Wajdy PIŁAT I INNI (1971), aktor zagrał znakomicie postać Pana Młodego w następnym filmie tego reżysera - WESELE (1972).
Narodową dyskusję wywołała rola Kmicica, którą zaproponował Olbrychskiemu Hoffman. Dla wielu osób aktor stał się wtedy wrogiem publicznym numer jeden. A jednak zdecydował się zagrać w POTOPIE (1974) i stworzył kreację daleko wykraczającą poza stereotypy filmu kostiumowego. Nakreślił postać sugestywną i prawdziwą w swoich sprzecznościach - z watażki i zabijaki udało mu się zrobić postać myślącą i nieomal tragiczną. Aktor przygotowywał się wszechstronnie, ażeby sprostać roli:
"(...) wiedziałem, że muszę zrobić z siebie kulturystę, ponieważ widz zna z lektury tę wspaniałą postać i marzy o tym, żeby prezentowała się jak najlepiej. Musiałem zadbać o wspaniale muskuły, dobrze jeździć konno, nauczyć się fechtunku" - opowiadał.
Po premierze POTOPU nie szczędzono aktorowi słów zachwytu, sam film zyskał wielką popularność i był nominowany do nagrody Oscara. Dobra passa nie opuszczała Olbrychskiego. Niedługo po ukończeniu zdjęć do POTOPU, zagrał znów u Wajdy w filmie >>> ZIEMIA OBIECANA (1974), gdzie wcielił się w postać młodego szlachcica Borowieckiego, osobnika pozbawionego elementarnych ludzkich uczuć, który dla zrobienia kariery gotów jest na każdą niegodziwość. W roli tej aktor dał popis świetnego warsztatu i precyzji, choć grał trochę przeciwko sobie, bo jak sam się zwierzył:
"Kiedy zaczynałem karierę, sądziłem, w naiwności ducha, że zawsze będę grał to, co czuję, a więc bohaterów prostolinijnych i szlachetnych".
Lata siedemdziesiąte zakończyły się dla Olbrychskiego kolejną wspaniałą kreacją. Była to rola Wiktora Rubena w PANNACH Z WILKA (1979) - filmie opartym na prozie Iwaszkiewicza i reżyserowanym przez Wajdę. W tej roli, przez wielu uważanej za najlepszą w karierze aktora, wspiął się na szczyty aktorskiej subtelności, jako bohater naznaczony poczuciem niespełnienia, poszukujący straconego czasu. Film również był nominowany do Oskara.
Aktor zagrał jeszcze w filmach KUNG-FU (1979 - reż. Janusz Kijowski), RYCERZ(1980 - reż. Lech J. Majewski), WIZJA LOKALNA 1901 (1980 - reż. Filip Bajon) i wyjechał z kraju, nie tylko ze względów artystycznych, ale i politycznych (ogłoszenie stanu wojennego). Dlatego następne lata to przede wszystkim udział w produkcjach zachodnich reżyserów.
Do filmu polskiego wrócił w roku 1985 rolą więźnia wysłanego na obcą planetę w filmie GA, GA, CHWAŁA BOHATEROM w reż. Piotra Szulkina. Wystąpił również u Witolda Leszczyńskiego w poetyckiej, opartej na prozie Stachury SIEKIEREZADZIE, oraz w JESTEM PRZECIW Trzosa-Rastawieckiego, gdzie wcielił się w postać kierownika ośrodka dla narkomanów. W trzy lata później zagrał u Kieślowskiego w trzeciej części DEKALOGU. Ponownie wrócił do rodzimego kina w KOLEJNOŚCI UCZUĆ Piwowarskiego (1993), a w 1995 roku wystąpił w DZIEJACH MISTRZA TWARDOWSKIEGO Krzysztofa Gradowskiego i PESTCE według prozy Anki Kowalskiej i reżyserii Krystyny Jandy. Rok 1999 to powrót do współpracy z Wajdą w ekranizacji >>> PANA TADEUSZA, gdzie wystąpił jako Gerwazy, a w trzy lata później zagrał u tego reżysera - Dyndalskiego w >>> ZEMŚCIE. Ponownie również spotkał się z Hoffmanem we (wspomnianym już) OGNIEM I MIECZEM, oraz w STAREJ BAŚNI, gdzie objął rolę Piastuna. Wystąpił też Olbrychski u Zanussiego w jego OPOWIEŚCIACH WEEKENDOWYCH (1997) i filmie PERSONA NON GRATA (2005).
Już na początku lat siedemdziesiątych zagrał w trzech filmach węgierskiego reżysera - Miclosa Jancso. Jednak karierę zagraniczną zaczął dopiero w 1979 roku pełną romantyzmu rolą Jana Brońskiego w nagrodzonym Złotą Palmą i Oscarem filmie Volkera Schlöndorffa BLASZANY BĘBENEK według prozy Güntera Grassa. W następnych latach aktor podróżuje po całej Europie, gra w filmach włoskich, francuskich, niemieckich, greckich, a po roku dziewięćdziesiątym - w rosyjskich.
Rok 1981 to główna rola w filmie UPADEK ITALII (reż. Lordan Zafranovic), oraz u Claude Leloucha w JEDNI I DRUDZY, gdzie wcielił się w postać dyrygenta Karla Kremera. Następny był PSTRĄG Josepha Loseya (1982) i rola w nagrodzonym Oscarem filmie - PRZEKĄTNA GOŃCA, reż. Richarda Dembo (1984). W późniejszych latach zagrał Olbrychski między innymi w takich filmach, jak NIEZNOŚNA LEKKOŚĆ BYTU, reż. Philip Kaufman; NOTTURNO, reż Fritz Lehner; PRZED SKLEPEM JUBILERA, według sztuki Karola Wojtyły), reż. Michael Anderson; CZERWONA ORKIESTRA, reż Jacques Rouffio; PASSI D'AMORE, reż. Sergio Solima; CYRULIK SYBERYJSKI, reż. Nikita Michałkow.
Występował też w filmach realizowanych za granicą przez polskich reżyserów: u Wajdy w MIŁOŚCI W NIEMCZECH, u Zanussiego w ROLI i DŁUGIEJ ROZMOWIE Z PTAKIEM.
Jego partnerami na planie bywali wielcy aktorzy: Michel Piccoli, Isabelle Hupert, Marina Vlady, Leslie Caron, Hanna Schygula, czy takie legendy kina jak Burt Lancaster i Simone Signoret.
W sumie Olbrychski wystąpił w ponad stu filmach, polskich i zagranicznych.
Osobną sferą działalności twórczej aktora był teatr. Od 1969 roku występował w Teatrze Powszechnym, a później w Teatrze Narodowym w Warszawie. Tam zagrał między innymi Beniowskiego i Hamleta (450 razy!) u Adama Hanuszkiewicza. We Francji wystąpił w adaptacji scenicznej PRZEMINĘŁO Z WIATREM, gdzie wcielił się w postać Rhetta Butlera.
Również w teatrze TV aktor ma na swoim koncie dwadzieścia spektakli, w tym pamiętne role Otella oraz Raskolnikowa. Olbrychski w 1976 roku uzyskał pierwsze miejsce w plebiscycie zorganizowanym przez "Express Wieczorny" na najpopularniejszego aktora 30-lecia polskiej kinematografii. W ankiecie "Polityki" na najważniejszych aktorów XX wieku zajął siódme miejsce. W 1996 roku podczas 1. FESTIWALU GWIAZD W MIĘDZYZDROJACH odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd. W 1999 roku odsłonięto jego gwiazdę w Alei Gwiazd w Łodzi, oraz umieszczono tabliczkę z jego nazwiskiem w Trenczianskich Teplicach na Moście Sławy.
Tadeusz Sobolewski napisał:
"Olbrychski to skrajności.(...) Raz jest wspaniały - raz zły, demon. Raz superwrażliwy, raz okrutny."
Równie skrajne są emocje, które ten aktor budzi w widzach. Od bezinteresownej niechęci, jaką okazywano mu, głównie wtedy, gdy zdecydował się zagrać Kmicica, do zachwytów w rodzaju:
"Ta słowiańska harfa, odkryta przez Wajdę, wydaje równie piękne tony w rękach Volkera Schlöndorffa" - jak napisał francuski krytyk po premierze BLASZANEGO BĘBENKA.
Był pierwszym polskim gwiazdorem zachodniego typu. Nie miał kompleksów wobec wielkiego filmowego świata, imponował siłą przebicia. O aktorstwie powiedział:
"Sztuka jest dla mnie wyrażaniem człowieka, a aktorstwo to przecież najpełniejsze, uzewnętrznianie ludzkich przeżyć, (...) bowiem wyraża człowieka przez niego samego. Nie nutami, nie farbą, nie słowem, ale własnym ciałem, psychiką, wyobraźnią, aktor przekazuje swoją wiedzę o człowieku". ("Film" 1974 nr 29)
W wywiadzie udzielonym Małgorzacie Sadowskiej zwierzył się:
"Wiem, czym jest sława, pieniądze, festiwale, nagrody, życie w Nowym Jorku, Hollywood czy w Paryżu. Ale dobrze mi z tym, że mieszkam nad Wisłą. (...) Mogę coś zagrać, ale nie muszę. Gdy ominie mnie jakaś rola, myślę: jaka szkoda, dzięki Bogu." ("Film" 1999 nr 4)
Daniel Olbrychski jest autorem książek: WSPOMINKI O WŁODZIMIERZU WYSOCKIM (1990), ANIOŁY WOKÓŁ GŁOWY (wspólnie z Przemysławem Ćwiklińskim i Jackiem Ziarno, 1992), PARĘ LAT Z GŁOWY (1997).
Ważniejsze nagrody:
* 1969 - Nagroda im. Zbigniewa Cybulskiego (przyznawana przez tygodnik "Ekran"). * 1970 - Nagroda - Srebrna Maska. * 1971 - Nagroda - Złota Maska; Nagroda za rolę męską w filmie BRZEZINA na LLF w Łagowie; Nagroda za rolę męską w filmie BRZEZINA na MFF w Moskwie. * 1974 - Nagroda Państwowa II stopnia; Odznaczenie - Złoty Krzyż Zasługi; Nagroda za pierwszoplanową rolę męską w filmie POTOP na FPFF w Gdańsku. * 1975 - Złota Kamera (przyznawana przez pismo "Film") w kategorii: najlepszy aktor, za rok 1974; Tytuł "Gwiazdy Sezonu Filmowego" na LLF w Łagowie; Nagroda dla najlepszego aktora, przyznana przez CRF i Nagroda aktorska na FFLP w Czechosłowacji. * 1980 - Nagroda Ministra Spraw Zagranicznych za zasługi w propagowaniu polskiej kultury za granicą. * 1986 - Odznaczenie (Legia Honorowa). * 1991 - Odznaczenie (Francuski Order Sztuk Pięknych i Nauk Humanistycznych) * 1998 - Odznaczenie (Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w pracy artystycznej). * 1999 - Nagroda "Aktorska Misja" na MFF "Art. Film" w Trenczianskich Teplicach (Słowacja). * 2002 - Nagroda - "Super Wiktor 2001". * 2003 - Orzeł - Polska Nagroda Filmowa (nominacja) w kategorii: najlepsza drugoplanowa rola męska (w filmie ZEMSTA).
Urodził się w 1949 r. w Warszawie. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. W 1971 roku przeprowadził się do Sopotu, by podjąć pracę naukową na Uniwersytecie Gdańskim. W 1980 roku obronił doktorat z prawa pracy, a w 1990 r. – habilitację.
W 1977 roku podjął współpracę z Biurem Interwencji Komitetu Obrony Robotników. Rok później związał się z Wolnymi Związkami Zawodowymi. W Sierpniu ‘80 został doradcą gdańskiego Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Był delegatem na I Krajowy Zjazd „Solidarności”. Internowany w stanie wojennym. Po uwolnieniu powrócił do działalności związkowej. Był członkiem podziemnych władz „Solidarności”.
Image W grudniu 1988 r. został członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. Brał udział w obradach okrągłego stołu w zespole do spraw pluralizmu związkowego. W 1990 r. został I wiceprzewodniczącym Związku. Współkierował „Solidarnością”. W wyborach czerwcowych 1989 r. wybrany na senatora, a dwa lata później na posła z listy Porozumienia Obywatelskiego Centrum. W 1991 roku został szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego w Kancelarii Prezydenta. W roku 1992 wybrany prezesem Najwyższej Izby Kontroli (NIK). Funkcje tę piastował do 1995 roku.
W czerwcu 2000 roku Lech Kaczyński został ministrem sprawiedliwości w gabinecie Jerzego Buzka. Szybko stał się najbardziej popularnym członkiem rządu.
W kwietniu 2001 r. stanął na czele Komitetu Krajowego „Prawo i Sprawiedliwość”. Na wiosnę 2001 roku wybrany prezesem PiS. Po wrześniowych wyborach wraca do Sejmu. Jesienią 2002 r. znaczną przewagą wygrywa wybory na prezydenta Warszawy. Rządy w stolicy rozpoczął pod hasłami zlikwidowania układów korupcyjnych - tzw. „układu warszawskiego” oraz przywrócenia ładu i porządku. W marcu 2005 roku oficjalnie ogłosił zamiar kandydowania w wyborach prezydenckich.
W dniu 23 października został wybrany Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej. Urząd objął w dniu 23 grudnia 2005 składając przysięgę przed Zgromadzeniem Narodowym.
Żona Lecha Kaczyńskiego – Maria – jest z zawodu ekonomistką. Córka Marta ukończyła prawo na Uniwersytecie Gdańskim. Ma męża Piotra, a w 2003 roku urodziła córeczkę Ewę.
Para Prezydencka ogromną sympatią darzy zwierzęta. Państwo Kaczyńscy posiadają 2 psy i 2 koty.
Urodził się 15 listopada 1954 r. w Białogardzie (woj. koszalińskie, obecnie zachodniopomorskie).
Żona Jolanta z domu Konty. Córka Aleksandra (ur. 1981 r.).
Studia (1973-1977) na Wydziale Ekonomiki Transportu (handel zagraniczny) Uniwersytetu Gdańskiego. Działacz ruchu studenckiego do 1982 r., m.in. przewodniczący Rady Uczelnianej SZSP (1976-1977), wiceprzewodniczący Zarządu Wojewódzkiego w Gdańsku (1977-1979), członek władz naczelnych SZSP (1977-1982). Redaktor Naczelny tygodnika studenckiego "ITD" (listopad 1981-luty 1984), redaktor naczelny dziennika "Sztandar Młodych" (1984-1985), współtwórca pierwszego czasopisma poświęconego komputeryzacji "Bajtek" (1985).
Członek Rady Ministrów - Minister ds. Młodzieży w rządzie Zbigniewa Messnera (1985-1987), następnie Przewodniczący Komitetu Młodzieży i Kultury Fizycznej (do czerwca 1990). W rządzie Mieczysława F. Rakowskiego członek Prezydium Rządu i przewodniczący Komitetu Społeczno-Politycznego Rady Ministrów (październik 1988 - wrzesień 1989). Uczestnik obrad "Okrągłego Stołu".
Współprzewodniczący wraz z Tadeuszem Mazowieckim i Romualdem Sosnowskim Zespołu ds. pluralizmu związkowego. Członek PZPR (1977-1990). Współtwórca Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej (styczeń-luty 1990) i pierwszy jej przewodniczący (do grudnia 1995). Współorganizator Sojuszu Lewicy Demokratycznej (1991).
Działacz sportowy - w Akademickim Związku Sportowym (1975-1979) oraz Polskim Komitecie Olimpijskim. Przewodniczący PKOL (1988-1991).
Uhonorowany Złotym Orderem Olimpijskim Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (1998), Złotym Orderem zasługi IAAF (Międzynarodowej Federacji Lekkiej Atletyki) (1999), oraz Orderem Zasługi EOC (Stowarzyszenia Europejskich Komitetów Olimpijskich) (2000).
Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej z okręgu warszawskiego (w wyborach w 1993 r. uzyskał największą liczbę głosów - 148 553). Przewodniczący Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w I i II kadencji (1991-1995). Członek Komisji Spraw Zagranicznych oraz przewodniczący Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego (listopad 1993 - listopad 1995). Zwycięzca wyborów prezydenckich: po raz pierwszy w 1995 roku (hasła kampanii wyborczej: "Wybierzmy przyszłość" i "Wspólna Polska") - 51,7 % głosów wobec 48,3 % Lecha Wałęsy, a następnie w 2000 roku (hasło kampanii wyborczej "Dom wszystkich - Polska") - 53,9% głosów już w pierwszej turze.
Zaprzysiężony 23 grudnia 1995 roku jako Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Tego samego dnia składa ślubowanie jako Zwierzchnik Sił Zbrojnych w 1 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego "Warszawa" w Mińsku Mazowieckim. Ponownie zaprzysiężony przed Zgromadzeniem Narodowym na drugą kadencję 23 grudnia 2000 roku. Tego samego dnia na Okręcie Muzeum "Błyskawica" w Gdyni przyjął zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi RP.
Współtworzył projekt i uczestniczył w kampanii referendalnej na rzecz przyjęcia Konstytucji III Rzeczypospolitej Polskiej, którą podpisał 16 lipca 1997 roku. Na Forum Organizacji Narodów Zjednoczonych zgłosił projekt Konwencji o walce ze zorganizowaną przestępczością (1996). Brał aktywny udział w działaniach na rzecz członkostwa Polski w NATO.
Przewodniczył polskiej delegacji na szczytach w Madrycie (1997) i Waszyngtonie (1999). 26 lutego 1999 r. podpisał dokumenty ratyfikujące polskie członkostwo w NATO (we wspólnej ceremonii z Prezydentem Republiki Czeskiej Vaclavem Havlem). Aktywnie działał na rzecz poszerzenia Sojuszu o dalszych siedem krajów (szczyt NATO w Pradze 2002) i kontynuowania polityki "otwartych drzwi". Z jego inicjatywy zorganizowana została w Warszawie (2001) - w ramach koalicji antyterrorystycznej - międzynarodowa konferencja przywódców państw Europy Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej poświęcona wzmocnieniu działań regionu w zwalczaniu światowego terroryzmu.
Zwolennik przystąpienia Polski do Unii Europejskiej - uzyskanego ostatecznie 1 maja 2004 r. Inicjator i aktywny uczestnik kampanii proeuropejskiej poprzedzającej ogólnokrajowe referendum, w którym 77 proc. głosujących Polaków opowiedziało się za przystąpieniem Polski do UE (czerwiec 2003). Pod jego przewodnictwem prowadzona jest od lutego 2004 r. w Pałacu Prezydenckim publiczna debata pod hasłem "Silna Polska w silnej Europie", gromadząca polityków, intelektualistów, naukowców, organizacje pozarządowe i środowiska samorządzowe.
Rzecznik współpracy regionalnej Europy Środkowej i Wschodniej. Gospodarz spotkania prezydentów tego regionu w Łańcucie (1996), aktywny uczestnik takich spotkań w Portorożu (1997), Levoczy (1998), Lwowie (1999). Wraz z Prezydentem Litwy inicjator spotkania "Koegzystencja narodów i dobrosąsiedzkie stosunki gwarancją bezpieczeństwa i stabilności w Europie" w Wilnie (1997) i jego kontynuacji - spotkania pod hasłem "Współpraca bałtycko-czarnomorska: w kierunku zjednoczonej Europy XXI wieku bez podziałów" w Jałcie (1999). Twórca Inicjatywy Ryskiej (2002) - platformy współpracy państw naszego regionu Europy, tworzącej warunki do poszerzania NATO i Unii Europejskiej.
polsko-niemieckiemu, m.in. współtwórca programu wymiany młodzieży polsko - niemieckiej "Jugendwerk" (1986 - jako minister ds. młodzieży), patronat nad budową Collegium Polonicum Uniwersytetu Viadrina w Słubicach - Frankfurcie n. Odrą (inauguracja w październiku 1996), podniesienie problemu wzajemnego zwrotu dzieł kultury narodowej (grudzień 1998), wspólne z prezydentem RFN upamiętnienie 60. rocznicy wybuchu II wojny światowej (wrzesień 1999);
polsko-ukraińskiemu, m.in. "Deklaracja o pojednaniu" (maj 1997), Polsko - Ukraińskie Forum Samorządowe (czerwiec 1999), inicjator odsłonięcia pomnika ku czci ofiar obozu w Jaworznie (maj 1998) i protektor odbudowy Cmentarza Orląt we Lwowie i Charkowie;
uczestnik międzynarodowej misji mediacyjnej, służącej rozwiązaniu krysysu politycznego, jaki powstał na Ukrainie w trakcie wyborów prezydenckich 2004 roku;
polsko-żydowskiemu, m.in. powołanie i patronat nad Programem Oświęcimskim oraz zaangażowanie w parafowanie przez stronę polską i koalicję organizacji żydowskich Deklaracji Oświęcimskiej, uruchomienie procesu przywracania obywatelstwa polskiego osobom pozbawionym go politycznymi decyzjami w 1968 r., aktywne uczestnictwo w pracach nad ustawą o stosunku państwa do gmin wyznaniowych żydowskich.
Kawaler Orderu Orła Białego. Uhonorowany Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
Odznaczony najwyższymi orderami:
Litwy - Orderem Witolda Wielkiego I Stopnia (1996) i Orderem Wielkiego Księcia Litewskiego Gedymina I Stopnia (1999);
Wlk. Brytanii - Wielkim Krzyżem Rycerskim Orderu Łaźni (marzec 1996) i Wielkim Krzyżem Rycerskim Orderu Św. Michała i Jerzego (październik 1996);
Włoch - Wielkim Krzyżem Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (1996);
Francji - Krzyżem Wielkim Orderu Legii Honorowej (1996);
Norwegii - Królewskim Orderem Św. Olafa (1996);
Grecji - Wielkim Krzyżem Orderu Zbawiciela (1996);
Łotwy - Orderem Trzech Gwiazd (1997);
Finlandii - Wielkim Krzyżem z Łańcuchem Orderu Białej Róży Finlandii (1997);
Malezji - Królewskim Orderem Zasługi (1997);
Ukrainy - Orderem Jarosława Mądrego I Klasy (1997);
Holandii - Wielkim Krzyżem Orderu Niderlandzkiego Lwa (1997);
Słowacji - Orderem Białego Podwójnego Krzyża I Klasy (1997);
Portugalii - Orderem Infanta Henryka z Wielką Wstęgą (1997);
Ukrainy - Dyplom "Honorowego obywatela m.Kijowa" (maj 1997);
Estonii - Wielkim Krzyżem ze Wstęgą Orderu Terra Mariana (1998);
Rumunii - Orderem Gwiazdy Rumunii ze Wstęgą (1999);
Chile - Wielkim Łańcuchem Orderu Zasługi (1999);
Belgii - Wielką Wstęgą Orderu Leopolda (1999);
Turcji - Orderem Państwa (kwiecień 2000);
Chorwacji - Wielkim Orderem Króla Tomisława ze Wstęgą i Wielką Gwiazdą (kwiecień 2001);
Hiszpanii - Orderem Izabeli Katolickiej z Łańcuchem (maj 2001);
Federacyjnej Republiki Brazylii - Orderem Narodowym Krzyża Południa (2002);
Republiki Peru - Specjalnym Wielkim Krzyżem Orderu "W uznaniu Szczególnych Zasług" (2002);
Republiki Federalnej Niemiec - Wielkim Krzyżem Zasługi RFN (2002);
Japonii - Wielką Wstęgą Najwyższego Orderu Chryzantemy (2002)
Odznaczony także najwyższym odznaczeniem Kościoła prawosławnego w Polsce - Orderem Św. Marii Magdaleny I stopnia z ozdobami (1998).
Uhonorowany nagrodą "Wiktora" za osobowość telewizyjną (1993, 1995, 2000).
Marcinkiewicz Kazimierz - prezes Rady Ministrów
Image Urodził się 20 grudnia 1959 roku w Gorzowie Wielkopolskim. Ukończył studia fizyczne na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz studia podyplomowe z zakresu administracji na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Przez wiele lat pracował jako nauczyciel. W latach 1983-90 był członkiem NSZZ "Solidarność", redagował i wydawał drugoobiegowe pismo oświaty niezależnej "Pokolenie" oraz był współzałożycielem, redaktorem i wydawcą katolickiego tygodnika "Aspekty". W latach 1990-1992 był kuratorem w Kuratorium Oświaty w Gorzowie Wlkp. W 1992 roku został wiceministrem edukacji narodowej w rządzie Hanny Suchockiej (funkcję tę pełnił przez rok). W latach 1993-1995 pracował jako konsultant i wicedyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Metodycznego w Gorzowie.
Od 1989 roku był członkiem-założycielem Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego. Od 1994 roku był członkiem Zarządu Głównego ZChN i szefem Zarządu Regionu w Gorzowie Wielkopolskim. Był posłem III kadencji z ramienia AWS-ZChN i pełnił funkcję wiceprzewodniczącego sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, a także wiceszefa Komisji Nadzwyczajnej, przygotowującej zmiany prawne związane z reformą administracji. W latach 1999-2000 był szefem gabinetu politycznego premiera Jerzego Buzka.
W lutym 2001 roku Marcinkiewicz zrezygnował z członkostwa w ZChN i założył Przymierze Prawicy, które szybko połączyło się z nową partią braci Kaczyńskich. W lipcu tego samego roku został szefem Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Był posłem na Sejm RP IV kadencji i jednocześnie szefem sejmowej komisji Skarbu Państwa. Wcześniej był wiceprzewodniczącym Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, uczestniczył też w pracach Komisji Finansów Publicznych oraz kilku podkomisji. W 2003 roku Marcinkiewicz otrzymał tytuł Cyberpolityka 2003, nagrodę przyznawaną postaciom polskiej sceny politycznej szczególnie zasłużonym w dziedzinie społeczeństwa informacyjnego.
Jest autorem wielu publikacji na tematy gospodarcze, między innymi w tygodniku "Wprost". W wyborach parlamentarnych w 2005 roku otrzymał 19305 głosów i zdobył mandat poselski.
Olbrychski Daniel
Aktor filmowy i teatralny. Urodził się 27 lutego 1945 roku w Łowiczu. W latach 1963-1964 związany był z Teatrem Młodzieżowym TVP. Ten znakomity i znany w kraju i poza jego granicami aktor, paradoksalnie, nie ukończył studiów aktorskich w warszawskiej PWST (egzamin eksternistyczny - 1971). Debiutował bowiem już na pierwszym roku w filmie RANNY W LESIE (1964) - reż. Janusz Nasfeter. Mało kto dziś pamięta, że to właśnie on odkrył młodego (wówczas dziewiętnastoletniego) Olbrychskiego. Następny film - POPIOŁY (1965), usunął ten debiut w cień. Jedna z głównych ról (Rafał Olbromski) zagrana pod kierunkiem wspaniałego reżysera Andrzeja Wajdy była początkiem długoletniej współpracy obu twórców. Czas czeladnictwa w ekipie Wajdy zastąpił Olbrychskiemu studia aktorskie.
"To było coś lepszego niż szkoła" - mówił aktor - "praktykowanie u mistrza i zarazem robienie sztuki".
Image Dwudziestoletni Daniel zwracał uwagę naturalnym wdziękiem i otaczającą go aurą tajemnicy, sugerującą, że chłopięca twarz kryje wewnętrzną siłę i oryginalną osobowość. Olbrychski, mimo braków warsztatowych, stworzył w POPIOŁACH postać zapadającą w pamięć i od razu dostał następne propozycje ról: u Janusza Morgensterna zagrał w filmach POTEM NASTĄPI CISZA i JOWITA, a u Juliana Dziedziny w filmie BOKSER. W roku 1969 aktor powrócił do współpracy z Wajdą, wystąpił w POLOWANIU NA MUCHY i WSZYSTKO NA SPRZEDAŻ. Ten ostatni film był hołdem złożonym wielkiemu, tragicznie zmarłemu Zbigniewowi Cybulskiemu. Olbrychski wystąpił w roli Daniela, aktora.
"Zajmuje (w filmie) miejsce zmarłego Zbyszka. Pasowany jakby na jego młodszego brata, podejmuje jego rolę" - zauważył Tadeusz Sobolewski. ("Film" 1975 nr 18)
Niektórzy pisali nawet o symbolicznym akcie sukcesji po nieżyjącym aktorze-idolu. Jednak Olbrychski
"mimo, że dojrzewał w cieniu legendy Cybulskiego, nigdy go nie próbował naśladować. (...) Grał inaczej niż Cybulski, był bardziej powściągliwy i stonowany." ("Film" 1995 nr 10)
Olbrychski został wprawdzie idolem lat siedemdziesiątych, ale zupełnie odmiennym od słynnego poprzednika. W tym samym 1969 roku rozpoczął współpracę z reżyserem, który odegrał znaczącą rolę w jego karierze - Jerzym Hoffmanem. Rola Tuhajbejowicza w PANU WOŁODYJOWSKIM stała się wielkim popisem młodego aktora. Zagrał postać dzikiego Azjaty, bezwzględnego, a jednocześnie zdolnego do romantycznych poświęceń w miłości. Warto tu zauważyć, że równo trzydzieści lat później aktor wcielił się w jednej z kolejnych superprodukcji Hoffmana - OGNIEM I MIECZEM w postać Tuhaj-beja, czyli powieściowego ojca Azji.
Rok 1970 przyniósł mu zupełnie odmienne od dotychczasowych role w filmach Wajdy.
Propozycja zagrania w KRAJOBRAZIE PO BITWIE, według prozy Borowskiego, była wielkim zaskoczeniem dla aktora, który nie wyobrażał siebie w roli chłodnego obserwatora. A jednak potrafił wstrząsająco oddać osobowość człowieka o stłamszonej witalności, który próbuje wrócić do życia po koszmarze obozu w Oświęcimiu. Równie trudna była dla niego rola pełnego rezygnacji, wewnętrznie wypalonego po śmierci żony, wdowca w filmie BRZEZINA, według prozy Iwaszkiewicza. Tymi dwoma wielkimi kreacjami udowodnił, że skala jego talentu i możliwości jest o wiele większa niż przypuszczano.
Skupione, przenikliwe psychologicznie aktorstwo zademonstrował również w filmie Zanussiego ŻYCIE RODZINNE. Po niezbyt udanym występie w filmie Wajdy PIŁAT I INNI (1971), aktor zagrał znakomicie postać Pana Młodego w następnym filmie tego reżysera - WESELE (1972).
Narodową dyskusję wywołała rola Kmicica, którą zaproponował Olbrychskiemu Hoffman. Dla wielu osób aktor stał się wtedy wrogiem publicznym numer jeden. A jednak zdecydował się zagrać w POTOPIE (1974) i stworzył kreację daleko wykraczającą poza stereotypy filmu kostiumowego. Nakreślił postać sugestywną i prawdziwą w swoich sprzecznościach - z watażki i zabijaki udało mu się zrobić postać myślącą i nieomal tragiczną. Aktor przygotowywał się wszechstronnie, ażeby sprostać roli:
"(...) wiedziałem, że muszę zrobić z siebie kulturystę, ponieważ widz zna z lektury tę wspaniałą postać i marzy o tym, żeby prezentowała się jak najlepiej. Musiałem zadbać o wspaniale muskuły, dobrze jeździć konno, nauczyć się fechtunku" - opowiadał.
Po premierze POTOPU nie szczędzono aktorowi słów zachwytu, sam film zyskał wielką popularność i był nominowany do nagrody Oscara. Dobra passa nie opuszczała Olbrychskiego. Niedługo po ukończeniu zdjęć do POTOPU, zagrał znów u Wajdy w filmie >>> ZIEMIA OBIECANA (1974), gdzie wcielił się w postać młodego szlachcica Borowieckiego, osobnika pozbawionego elementarnych ludzkich uczuć, który dla zrobienia kariery gotów jest na każdą niegodziwość. W roli tej aktor dał popis świetnego warsztatu i precyzji, choć grał trochę przeciwko sobie, bo jak sam się zwierzył:
"Kiedy zaczynałem karierę, sądziłem, w naiwności ducha, że zawsze będę grał to, co czuję, a więc bohaterów prostolinijnych i szlachetnych".
Lata siedemdziesiąte zakończyły się dla Olbrychskiego kolejną wspaniałą kreacją. Była to rola Wiktora Rubena w PANNACH Z WILKA (1979) - filmie opartym na prozie Iwaszkiewicza i reżyserowanym przez Wajdę. W tej roli, przez wielu uważanej za najlepszą w karierze aktora, wspiął się na szczyty aktorskiej subtelności, jako bohater naznaczony poczuciem niespełnienia, poszukujący straconego czasu. Film również był nominowany do Oskara.
Aktor zagrał jeszcze w filmach KUNG-FU (1979 - reż. Janusz Kijowski), RYCERZ(1980 - reż. Lech J. Majewski), WIZJA LOKALNA 1901 (1980 - reż. Filip Bajon) i wyjechał z kraju, nie tylko ze względów artystycznych, ale i politycznych (ogłoszenie stanu wojennego). Dlatego następne lata to przede wszystkim udział w produkcjach zachodnich reżyserów.
Do filmu polskiego wrócił w roku 1985 rolą więźnia wysłanego na obcą planetę w filmie GA, GA, CHWAŁA BOHATEROM w reż. Piotra Szulkina. Wystąpił również u Witolda Leszczyńskiego w poetyckiej, opartej na prozie Stachury SIEKIEREZADZIE, oraz w JESTEM PRZECIW Trzosa-Rastawieckiego, gdzie wcielił się w postać kierownika ośrodka dla narkomanów. W trzy lata później zagrał u Kieślowskiego w trzeciej części DEKALOGU. Ponownie wrócił do rodzimego kina w KOLEJNOŚCI UCZUĆ Piwowarskiego (1993), a w 1995 roku wystąpił w DZIEJACH MISTRZA TWARDOWSKIEGO Krzysztofa Gradowskiego i PESTCE według prozy Anki Kowalskiej i reżyserii Krystyny Jandy. Rok 1999 to powrót do współpracy z Wajdą w ekranizacji >>> PANA TADEUSZA, gdzie wystąpił jako Gerwazy, a w trzy lata później zagrał u tego reżysera - Dyndalskiego w >>> ZEMŚCIE. Ponownie również spotkał się z Hoffmanem we (wspomnianym już) OGNIEM I MIECZEM, oraz w STAREJ BAŚNI, gdzie objął rolę Piastuna. Wystąpił też Olbrychski u Zanussiego w jego OPOWIEŚCIACH WEEKENDOWYCH (1997) i filmie PERSONA NON GRATA (2005).
Już na początku lat siedemdziesiątych zagrał w trzech filmach węgierskiego reżysera - Miclosa Jancso. Jednak karierę zagraniczną zaczął dopiero w 1979 roku pełną romantyzmu rolą Jana Brońskiego w nagrodzonym Złotą Palmą i Oscarem filmie Volkera Schlöndorffa BLASZANY BĘBENEK według prozy Güntera Grassa. W następnych latach aktor podróżuje po całej Europie, gra w filmach włoskich, francuskich, niemieckich, greckich, a po roku dziewięćdziesiątym - w rosyjskich.
Rok 1981 to główna rola w filmie UPADEK ITALII (reż. Lordan Zafranovic), oraz u Claude Leloucha w JEDNI I DRUDZY, gdzie wcielił się w postać dyrygenta Karla Kremera. Następny był PSTRĄG Josepha Loseya (1982) i rola w nagrodzonym Oscarem filmie - PRZEKĄTNA GOŃCA, reż. Richarda Dembo (1984). W późniejszych latach zagrał Olbrychski między innymi w takich filmach, jak NIEZNOŚNA LEKKOŚĆ BYTU, reż. Philip Kaufman; NOTTURNO, reż Fritz Lehner; PRZED SKLEPEM JUBILERA, według sztuki Karola Wojtyły), reż. Michael Anderson; CZERWONA ORKIESTRA, reż Jacques Rouffio; PASSI D'AMORE, reż. Sergio Solima; CYRULIK SYBERYJSKI, reż. Nikita Michałkow.
Występował też w filmach realizowanych za granicą przez polskich reżyserów: u Wajdy w MIŁOŚCI W NIEMCZECH, u Zanussiego w ROLI i DŁUGIEJ ROZMOWIE Z PTAKIEM.
Jego partnerami na planie bywali wielcy aktorzy: Michel Piccoli, Isabelle Hupert, Marina Vlady, Leslie Caron, Hanna Schygula, czy takie legendy kina jak Burt Lancaster i Simone Signoret.
W sumie Olbrychski wystąpił w ponad stu filmach, polskich i zagranicznych.
Osobną sferą działalności twórczej aktora był teatr. Od 1969 roku występował w Teatrze Powszechnym, a później w Teatrze Narodowym w Warszawie. Tam zagrał między innymi Beniowskiego i Hamleta (450 razy!) u Adama Hanuszkiewicza. We Francji wystąpił w adaptacji scenicznej PRZEMINĘŁO Z WIATREM, gdzie wcielił się w postać Rhetta Butlera.
Również w teatrze TV aktor ma na swoim koncie dwadzieścia spektakli, w tym pamiętne role Otella oraz Raskolnikowa. Olbrychski w 1976 roku uzyskał pierwsze miejsce w plebiscycie zorganizowanym przez "Express Wieczorny" na najpopularniejszego aktora 30-lecia polskiej kinematografii. W ankiecie "Polityki" na najważniejszych aktorów XX wieku zajął siódme miejsce. W 1996 roku podczas 1. FESTIWALU GWIAZD W MIĘDZYZDROJACH odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd. W 1999 roku odsłonięto jego gwiazdę w Alei Gwiazd w Łodzi, oraz umieszczono tabliczkę z jego nazwiskiem w Trenczianskich Teplicach na Moście Sławy.
Tadeusz Sobolewski napisał:
"Olbrychski to skrajności.(...) Raz jest wspaniały - raz zły, demon. Raz superwrażliwy, raz okrutny."
Równie skrajne są emocje, które ten aktor budzi w widzach. Od bezinteresownej niechęci, jaką okazywano mu, głównie wtedy, gdy zdecydował się zagrać Kmicica, do zachwytów w rodzaju:
"Ta słowiańska harfa, odkryta przez Wajdę, wydaje równie piękne tony w rękach Volkera Schlöndorffa" - jak napisał francuski krytyk po premierze BLASZANEGO BĘBENKA.
Był pierwszym polskim gwiazdorem zachodniego typu. Nie miał kompleksów wobec wielkiego filmowego świata, imponował siłą przebicia. O aktorstwie powiedział:
"Sztuka jest dla mnie wyrażaniem człowieka, a aktorstwo to przecież najpełniejsze, uzewnętrznianie ludzkich przeżyć, (...) bowiem wyraża człowieka przez niego samego. Nie nutami, nie farbą, nie słowem, ale własnym ciałem, psychiką, wyobraźnią, aktor przekazuje swoją wiedzę o człowieku". ("Film" 1974 nr 29)
W wywiadzie udzielonym Małgorzacie Sadowskiej zwierzył się:
"Wiem, czym jest sława, pieniądze, festiwale, nagrody, życie w Nowym Jorku, Hollywood czy w Paryżu. Ale dobrze mi z tym, że mieszkam nad Wisłą. (...) Mogę coś zagrać, ale nie muszę. Gdy ominie mnie jakaś rola, myślę: jaka szkoda, dzięki Bogu." ("Film" 1999 nr 4)
Daniel Olbrychski jest autorem książek: WSPOMINKI O WŁODZIMIERZU WYSOCKIM (1990), ANIOŁY WOKÓŁ GŁOWY (wspólnie z Przemysławem Ćwiklińskim i Jackiem Ziarno, 1992), PARĘ LAT Z GŁOWY (1997).
Ważniejsze nagrody:
* 1969 - Nagroda im. Zbigniewa Cybulskiego (przyznawana przez tygodnik "Ekran").
* 1970 - Nagroda - Srebrna Maska.
* 1971 - Nagroda - Złota Maska; Nagroda za rolę męską w filmie BRZEZINA na LLF w Łagowie; Nagroda za rolę męską w filmie BRZEZINA na MFF w Moskwie.
* 1974 - Nagroda Państwowa II stopnia; Odznaczenie - Złoty Krzyż Zasługi; Nagroda za pierwszoplanową rolę męską w filmie POTOP na FPFF w Gdańsku.
* 1975 - Złota Kamera (przyznawana przez pismo "Film") w kategorii: najlepszy aktor, za rok 1974; Tytuł "Gwiazdy Sezonu Filmowego" na LLF w Łagowie; Nagroda dla najlepszego aktora, przyznana przez CRF i Nagroda aktorska na FFLP w Czechosłowacji.
* 1980 - Nagroda Ministra Spraw Zagranicznych za zasługi w propagowaniu polskiej kultury za granicą.
* 1986 - Odznaczenie (Legia Honorowa).
* 1991 - Odznaczenie (Francuski Order Sztuk Pięknych i Nauk Humanistycznych)
* 1998 - Odznaczenie (Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w pracy artystycznej).
* 1999 - Nagroda "Aktorska Misja" na MFF "Art. Film" w Trenczianskich Teplicach (Słowacja).
* 2002 - Nagroda - "Super Wiktor 2001".
* 2003 - Orzeł - Polska Nagroda Filmowa (nominacja) w kategorii: najlepsza drugoplanowa rola męska (w filmie ZEMSTA).