Substancje silnie działające na organizmy były wykorzystywane m.in. do uśmierzania bólu. Działają one pobudzająco (stymulanty) lub uspokajająco (depresanty) na ośrodkowy układ nerwowy i psychikę człowieka. Są też takie które zmieniają sposób odbioru bodźców z otoczenia wywołując halucynacje (halucynogeny). Ich stałe przyjmowanie prowadzi do zaburzenia zdrowia zwanego uzależnieniem. Uzależnienie psychiczne to silna potrzeba ciągłego zażywania danej substancji. Uzależnienie fizyczne objawia się tzw. ,,głodem organizmu", czyli dolegliwościami fizycznymi np. bólem kończyn wymiotami wzmożoną potliwością wywołującymi potrzebę zażycia kolejnej dawki sybstancji.
Wyróżniamy następujące rodzaje uzależnień:
- alkoholizm - uzależnienie od etanolu
- nikotynizm uzależnienie od nikotyny
- lekozależność - uzależnienie od leków m.in. uspokajających, nasennych, przeciwbólowych, pobudzających
- narkomania - uzależnienie od narkotyków m.in. amfetaminy, haszyszu, heroiny, marihuany, morfiny
Począkowo organizm reaguje na niewielkie dawki substancji ale szybko się do nich przyzwyczaja. Wywołuje to potrzebę zażywania coraz większych dawek co prowadzi do wystąpienia zjawiska zwanego tolerancją. Tolerancja oznacza zmniejszoną wrażliwość organizmu na określoną dawkę substancji i brak oczekiwanych efektów. Zwiększona tolerancja na daną substancję sprawia że człowiek może przyjmować ja w ilości przekraczającej dawkę śmiertelną.
Alkoholizm
Alkoholizm to uzależnienie od etanolu. W temperaturze pokojowej alkohol etylowy jest łatwo palną, bezbarwną cieczą o piekącym lekko słodkawym smaku i charakterystycznym zapachu. Alkohol etylowy można mieszaćz wodą w dowolnym stosunku. Po spożyciu etanol szybko wchłania się do krwi (w 95%) z żołądka i jelita cienkiego. Jest rozkładany w wątrobie. W czasie przetwarzania etanolu zwiększa się żużycie tlenu co powodujw niedotlenienie komórek wątroby i innych organów, tym samym zaburzając pracę całego organizmu. Proces ten obejmuje wieloetapowe utlenianie którego końcowym produktem jest tlenek węgla (IV). Alkohol przyspiesza tętno, tym samym przepływ krwi co prowadzi do rozgrzania organizmu. Zimą może to jednak doprowadzić do zamarznięcia wyziębionego organizmu gdyż po szybkim rozgrzaniu następuje niekontrolowana utrata ciepła. Dzieciom nie wolno podawać alkoholu gdyż nawet niewielka dawka może być dla nich śmiertelna. Dawka śmiertelna dla zdrowego, dorosłego człowieka wynosi ok. 450 g czystego C₂H₅OH, czyli ok. 900 g wódki - ponad 4 promile alkoholu we krwi, czyli 0,4% (procent objętościowy).
Wpływ etanolu na organizm
Objawy zatrucia etanolem występują po spożyciu większej ilości napojów alkoholowych i zależą od jego aktualnego stężenia we krwi, wieku, płci oraz stanu zdrowia organizmu.
Nadmierne spożywanie alkoholu jest przyczyną wielu chorób i prowadzi do wyniszczenia organizmu:
1. Zmiany w mózgu
2. Zaburzenia pamięci
3. Rak przełyku
4. Uszkodzenie mięśnia sercowego
5. Marskość wątroby
6. Stany zapalne i owrzodzenie żołądka.
Nikotynizm
Nikotyna - C10H14N₂- to związek chemiczny którego nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego lekarza Jeana Nicota. W XVI wieku zalecał on tytoń jako lek. W liściach i korzeniach tytoniu szlachetnego znajduje się ok. 6-8% tej substancji. Jest to bezbarwna oleista ciecz o piekącym smaku. Rozpuszcza się w wodzie i alkoholu a na powietrzu szybko brunatnieje. Dziala drażniąco na błony śluzowe i jest bardzo silną trucizną. Efekt jej działania występuje chwilę po zażyciu - ok. 7s po wypaleniu papierosa. Nikotynizm jest uzależnieniem od nikotyny. Jego objawy to zmniejszona odporność organizmu zmiany w układzie naczyniowym i sercu zmiany w ukladzie oddechowym m.in. rozedma płuc choroby nowotworowe, trudności w skupieniu uwagi rozdrażnienie, zniszczona skóra.
Główne składniki dymu tytoniowego.
Dym tytoniowy zawiera prawie 4000 składników z czego ponad 40 ma dziłanie rakotwórcze. Są to m.in.:
- arsen As
- amoniak NH₃
- pochodne benzenu, toluen, fenol
- cyjanowodór HCN
- metanol CH₃OH
- kadm Cd
- radioaktywne izotopy 210Po
- chloroeten C₂H₃Cl
- nikotyna C10H14N₂
- tlenek węgla (II) CO
Lekozależność
Lekozależność nazywana też lekomanią to uzależnienie od różnego rodzaju leków. Ich nadużywanie prowadzi do ogólnego zatrucia organizmu. Najczęściej dochodzi do zatruć lekami nasennymi, rzadziej uspokajającymi i psychotropowymi. Inną grupę nadużywanych leków stanowią substancje zwane sterydami anabolicznymi. Są to pochodne testosteronu - męskiego hormonu płciowego. Ich działanie polega na wzmożeniu syntezy białek zwiększeniu tempa przyrostu masy siły i wytrzymałości mięśni a czasami również kości. Te związki chemiczne często stosuje się w sporcie jako substancje dopingujące.
Narkomania
Narkotyki to potoczna nazwa naturalnych i syntetycznych substancji chemicznych silnie odziałujących na ośrodkowy układ nerwowy człowieka. Powodują silne uzależnienie psychiczne i fizyczne. Niektóre substancje chemiczne uznawane za narkotyki stosuje się w medycynie np. w przypadku ciężkich chorób do uśmieżania bólu. Odbywa się to jednak pod ścisłą kontrolą lekaża.
Morfina - C17H19NO₃. Związek chemiczny zaliczany do amin. Otrzymuje się ją z opium - składnika soku niedojrzałych owoców maku (makówek). Jest jedną z najsilnejszych substancji przeciwbólowych.
Heroina - C21H23NO5. Związek chemiczny zaliczany do estrów. Jest syntetycznie otrzymaną pochodną morfiny. Działa od niej silniej przeciwbólowo oraz silniej i szybciej uzależnia, bo po zażyciu już jednej dawki.
Kokaina - C17H21NO₄. Związek chemiczny zaliczany do estrów. Występuje w liściach krasnodrzewu rosnącego w Ameryce Południowej. Działa pobudzająco i znieczulająco. Stosuje się ją w laryngologii i okulistyce jako lek znieczulający miejscowo. Kokaina bardzo silnie uzależnia psychicznie.
Haszysz, marihuana. Substacje te otrzymuje się z konopii indyjskiej. Działają pobudzająco wywołują stany euforii po których szybko następuje niepokój i omamy. Mogą wywoływać agresję.
Amfetamina - C9H13N. Związek chemiczny zaliczany do amin otrzymywany syntetycznie. Bardzo silnie odzdziałuje na organizm człowieka.
Substancje silnie działające na organizmy były wykorzystywane m.in. do uśmierzania bólu. Działają one pobudzająco (stymulanty) lub uspokajająco (depresanty) na ośrodkowy układ nerwowy i psychikę człowieka. Są też takie które zmieniają sposób odbioru bodźców z otoczenia wywołując halucynacje (halucynogeny). Ich stałe przyjmowanie prowadzi do zaburzenia zdrowia zwanego uzależnieniem. Uzależnienie psychiczne to silna potrzeba ciągłego zażywania danej substancji. Uzależnienie fizyczne objawia się tzw. ,,głodem organizmu", czyli dolegliwościami fizycznymi np. bólem kończyn wymiotami wzmożoną potliwością wywołującymi potrzebę zażycia kolejnej dawki sybstancji.
Wyróżniamy następujące rodzaje uzależnień:
- alkoholizm - uzależnienie od etanolu
- nikotynizm uzależnienie od nikotyny
- lekozależność - uzależnienie od leków m.in. uspokajających, nasennych, przeciwbólowych, pobudzających
- narkomania - uzależnienie od narkotyków m.in. amfetaminy, haszyszu, heroiny, marihuany, morfiny
Począkowo organizm reaguje na niewielkie dawki substancji ale szybko się do nich przyzwyczaja. Wywołuje to potrzebę zażywania coraz większych dawek co prowadzi do wystąpienia zjawiska zwanego tolerancją. Tolerancja oznacza zmniejszoną wrażliwość organizmu na określoną dawkę substancji i brak oczekiwanych efektów. Zwiększona tolerancja na daną substancję sprawia że człowiek może przyjmować ja w ilości przekraczającej dawkę śmiertelną.
Alkoholizm
Alkoholizm to uzależnienie od etanolu. W temperaturze pokojowej alkohol etylowy jest łatwo palną, bezbarwną cieczą o piekącym lekko słodkawym smaku i charakterystycznym zapachu. Alkohol etylowy można mieszaćz wodą w dowolnym stosunku. Po spożyciu etanol szybko wchłania się do krwi (w 95%) z żołądka i jelita cienkiego. Jest rozkładany w wątrobie. W czasie przetwarzania etanolu zwiększa się żużycie tlenu co powodujw niedotlenienie komórek wątroby i innych organów, tym samym zaburzając pracę całego organizmu. Proces ten obejmuje wieloetapowe utlenianie którego końcowym produktem jest tlenek węgla (IV). Alkohol przyspiesza tętno, tym samym przepływ krwi co prowadzi do rozgrzania organizmu. Zimą może to jednak doprowadzić do zamarznięcia wyziębionego organizmu gdyż po szybkim rozgrzaniu następuje niekontrolowana utrata ciepła. Dzieciom nie wolno podawać alkoholu gdyż nawet niewielka dawka może być dla nich śmiertelna. Dawka śmiertelna dla zdrowego, dorosłego człowieka wynosi ok. 450 g czystego C₂H₅OH, czyli ok. 900 g wódki - ponad 4 promile alkoholu we krwi, czyli 0,4% (procent objętościowy).
Wpływ etanolu na organizm
Objawy zatrucia etanolem występują po spożyciu większej ilości napojów alkoholowych i zależą od jego aktualnego stężenia we krwi, wieku, płci oraz stanu zdrowia organizmu.
Nadmierne spożywanie alkoholu jest przyczyną wielu chorób i prowadzi do wyniszczenia organizmu:
1. Zmiany w mózgu
2. Zaburzenia pamięci
3. Rak przełyku
4. Uszkodzenie mięśnia sercowego
5. Marskość wątroby
6. Stany zapalne i owrzodzenie żołądka.
Nikotynizm
Nikotyna - C10H14N₂- to związek chemiczny którego nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego lekarza Jeana Nicota. W XVI wieku zalecał on tytoń jako lek. W liściach i korzeniach tytoniu szlachetnego znajduje się ok. 6-8% tej substancji. Jest to bezbarwna oleista ciecz o piekącym smaku. Rozpuszcza się w wodzie i alkoholu a na powietrzu szybko brunatnieje. Dziala drażniąco na błony śluzowe i jest bardzo silną trucizną. Efekt jej działania występuje chwilę po zażyciu - ok. 7s po wypaleniu papierosa. Nikotynizm jest uzależnieniem od nikotyny. Jego objawy to zmniejszona odporność organizmu zmiany w układzie naczyniowym i sercu zmiany w ukladzie oddechowym m.in. rozedma płuc choroby nowotworowe, trudności w skupieniu uwagi rozdrażnienie, zniszczona skóra.
Główne składniki dymu tytoniowego.
Dym tytoniowy zawiera prawie 4000 składników z czego ponad 40 ma dziłanie rakotwórcze. Są to m.in.:
- arsen As
- amoniak NH₃
- pochodne benzenu, toluen, fenol
- cyjanowodór HCN
- metanol CH₃OH
- kadm Cd
- radioaktywne izotopy 210Po
- chloroeten C₂H₃Cl
- nikotyna C10H14N₂
- tlenek węgla (II) CO
Lekozależność
Lekozależność nazywana też lekomanią to uzależnienie od różnego rodzaju leków. Ich nadużywanie prowadzi do ogólnego zatrucia organizmu. Najczęściej dochodzi do zatruć lekami nasennymi, rzadziej uspokajającymi i psychotropowymi. Inną grupę nadużywanych leków stanowią substancje zwane sterydami anabolicznymi. Są to pochodne testosteronu - męskiego hormonu płciowego. Ich działanie polega na wzmożeniu syntezy białek zwiększeniu tempa przyrostu masy siły i wytrzymałości mięśni a czasami również kości. Te związki chemiczne często stosuje się w sporcie jako substancje dopingujące.
Narkomania
Narkotyki to potoczna nazwa naturalnych i syntetycznych substancji chemicznych silnie odziałujących na ośrodkowy układ nerwowy człowieka. Powodują silne uzależnienie psychiczne i fizyczne. Niektóre substancje chemiczne uznawane za narkotyki stosuje się w medycynie np. w przypadku ciężkich chorób do uśmieżania bólu. Odbywa się to jednak pod ścisłą kontrolą lekaża.
Morfina - C17H19NO₃. Związek chemiczny zaliczany do amin. Otrzymuje się ją z opium - składnika soku niedojrzałych owoców maku (makówek). Jest jedną z najsilnejszych substancji przeciwbólowych.
Heroina - C21H23NO5. Związek chemiczny zaliczany do estrów. Jest syntetycznie otrzymaną pochodną morfiny. Działa od niej silniej przeciwbólowo oraz silniej i szybciej uzależnia, bo po zażyciu już jednej dawki.
Kokaina - C17H21NO₄. Związek chemiczny zaliczany do estrów. Występuje w liściach krasnodrzewu rosnącego w Ameryce Południowej. Działa pobudzająco i znieczulająco. Stosuje się ją w laryngologii i okulistyce jako lek znieczulający miejscowo. Kokaina bardzo silnie uzależnia psychicznie.
Haszysz, marihuana. Substacje te otrzymuje się z konopii indyjskiej. Działają pobudzająco wywołują stany euforii po których szybko następuje niepokój i omamy. Mogą wywoływać agresję.
Amfetamina - C9H13N. Związek chemiczny zaliczany do amin otrzymywany syntetycznie. Bardzo silnie odzdziałuje na organizm człowieka.
Myślę że pomogłam. :)