Question

Proszę o interpretacje wiersza ''marność" Daniela Naborowskiego

daje naj ;) pilne proszę o szybką odpowiedż

Answer 1

Daniel Naborowski, przedstawiciel polskiej
poezji barokowej, w swoich utworach oddawał się głównie refleksjom na
temat życia ludzkiego. Określany jest mianem „poety vanitas”, gdyż w
wielu swoich dziełach ukazuje życie ludzkie jako coś przemijającego,
ulotnego-jako marność. Za doskonały tego przykład możemy podać utwór
pt. „Krótkość żywota”.
Podmiotem lirycznym w wierszu „Krótkość żywota” Daniela Naborowskiego
jest poeta, filozof, mędrzec prezentujący swój światopogląd.
Przedmiotem jego rozważań jest przede wszystkim ludzka egzystencja,
przemijalność i znikomość życia ludzkiego. Próbuje on, jako człowiek
doświadczony, uzmysłowić odbiorcy zawartą w tytule „krótkość życia”.
Czyni to bardzo sugestywnie, aczkolwiek bez dramatyzowania. Pomimo
tego, iż Podmiot liryczny jest świadomy nietrwałości życia ludzkiego,
charakteryzuje się stoickim spokojem i równowagą ducha płynącą z
wiedzy, że krótkość życia jest faktem nieuniknionym, a wszystko, co
ziemskie, to marność, ponieważ rzeczy doczesne ulegają przemijaniu.
Całe życie ludzkie jest tylko dążeniem do śmierci.
Pierwszy wers wiersza:
„Godzina za godziną niepojęcie chodzi”
jest personifikacją upływu czasu. Służy ukazaniu czasu jako stałego,
nieustannego towarzysza ludzkiej egzystencji. Podmiot liryczny stara
się uświadomić adresatowi ulotność życia ludzkiego, nieubłagalne
przemijanie. Pragnie uzmysłowić każdego człowieka jak krótkie jest jego
życie. W niewielkim stopniu utożsamia się on z odbiorcą:
„Między śmiercią, rodzeniem, byt nasz ledwie może”
Jednakże przede wszystkim zachowuje do niego dystans. Zwraca się do
adresata z pewną dozą współczującej wyższości: „nieboże”. Także używa
czasowników w czasie przeszłym:
„Był przodek, byłeś ty sam, potomek się rodzi.”,
Użycie różnych czasów jest specyficzną cechą wiersza, gdyż mówiąc o
odbiorcy podmiot liryczny używa czasu przeszłego-takiego samego jak dla
przodka. Natomiast czas teraźniejszy określa jedynie potomka. Owe życie
ukazane w tym utworze poza krótkością właściwie nie posiada innych
cech. Zostało ono zestawione z takimi pojęciami jak: dźwięk, cień, dym,
wiatr, błysk, głos, punkt. Wszystko to są nazwy zjawisk nietrwałych,
ulotnych, chwilowych i niemożliwych do zatrzymania na dłużej. Autor
wykazał się tutaj dużą kunsztownością, gdyż użył tylko wyrazy
jednosylabowe. Takie zestawienie zmusza odbiorcę do zastanowienia.
Posłużył się także motywami śmierci, grobu oraz umierania: dym, cień.
Apostrofa:
“Wtenczas, kiedy ty myślisz, jużeś był, niebożę.”
podkreśla to, że każda chwila ulatuje bezpowrotnie. Liczne epitety
oceniające, np: „krótka rozprawa”, „kołem niehamowanym”, „lotny czas”
zwracają uwagę na szybkie, nieubłagane i niemożliwe do powstrzymania
przemijanie. Poeta zaskakuje odbiorcę także stwierdzeniem:
„Słońce więcej nie wschodzi to, które raz minie.”,
gdyż uświadamia mu, że również cały wszechświat jest przemijający i
zmienny, nie tylko człowiek. Podmiot liryczny pragnie przekonać
adresata o tym iż wszelkie plany marzenia i kalkulacje oparte na
przyszłości tak naprawdę niewiele znaczą:
„Z którego spadł niejeden, co na starość godzi.”,
a także oswoić go poprzez oksymorony: „kolebka grobem”, matka mogiła” z
problemem umierania. Zestawia w tym celu pozytywnie odbierane przez
człowieka słowa: kolebka, matka, z wyrazami odbieranymi negatywnie:
grób, mogiła. Życie ludzkie według podmiotu jest tak krótkie, że nazywa
je nawet „czwartą częścią mgnienia”. Podmiot liryczny wyraża
egzystencjalne niepokoje ludzi baroku, gdyż odczuwa przemijalność
świata a także dostrzega kruchość ludzkiego życia.
Innym utworem Daniela Naborowskiego mówiącym o przemijaniu jest
„Marność”. Podmiot liryczny w tym wierszu podkreśla, że świat i
wszystko, co ziemskie nie ma znaczenia wobec wieczności:
„Świat hołduje marności
I wszystkie ziemskie włości;
To na wieki nie minie,
Że marna marność słynie.”.
Poeta używa aż trzy razy słowa „marność”, co służy zaakcentowaniu
przemijającejmarności przypisanej światu i doczesności. Jedna prawda
jest nieprzemijająca, a mianowicie, że „marna marność słynie”.
Także refleksji na temat przemijalności życia ludzkiego, czyli motywu
vanitas, możemy się doszukać w utworach Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego,
np. w Sonecie I „O krótkości i niepewności na świecie żywota
człowieczego”. Sam tytuł tego wiersza na to wskazuje. Podmiot liryczny
w tym utworze już w pierwszej strofie zwraca uwagę na fakt, iż to
właśnie śmierć jest przyczyną nieszczęścia człowieka, gdyż odbiera
rozkosz życia. To przez nią uświadamiamy sobie własną nędzę, czyli
znikomość wszelkich naszych poczynań:
„A chciwa odciąć rozkosz nędzną
Śmierć- tuż za nami spore czyni kroki!”
Personifikacja śmierci, przedstawienie jej jako chciwej, idącej krok w
krok za człowiekiem istoty ma na celu uświadomienie adresata, iż jest
ona realnym zagrożeniem, którego nikt nie jest w stanie uniknąć.
Podmiot liryczny wiersza Daniela Naborowskiego „Krótkość żywota” wyraża
filozofię baroku, która nawiązywała do poglądów ludzi średniowiecza,
gdyż związana była z przemijalnością egzystencji ludzkiej. Utwór
posiada cechy charakterystyczne dla poezji barokowej. Osoba mówiąca w
wierszu posługuje się posługując się bogactwem środków poetyckich
udowadnia, że życie ludzkie jest niezwykle krótkie.