Question

Prawa i obowiązki pracownika zatrudnionego na umowę o pracę (etat).

Answer 1

Prawa pracownika
Stosunek pracy uważany jest przez pracowników za najlepszą formę zatrudnienia ponieważ z tego tytułu przysługuje im szereg uprawnień począwszy od prawa do wynagrodzenia, premii czy nagrody – na urlopie wypoczynkowym czy macierzyńskim kończąc.
WYNAGRODZENIA, NAGRODY, ZASIŁKI
Każdemu pracownikowi, za wykonaną pracę przysługuje wynagrodzenie ustalone tak, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu. Zgodnie z art.771- 772 Kodeksu Pracy, warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą ustalają układy zbiorowe pracy, regulaminy wynagradzania oraz umowy o pracę. Pracownik ma prawo do wynagrodzenia w formie pieniężnej aczkolwiek częściowa wypłata wynagrodzenia w innej formie tj. weksle, czeki, akcje, jest możliwa jeśli zezwalają na to przepisy ustawy lub układu zbiorowego pracy.
Wynagrodzenie przysługuje również za czas niewykonania pracy, jeżeli pracownik był gotów do jej wykonania a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy.
Pracownik ma prawo także do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek:
a) choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną
b) wypadku w drodze do pracy lub z pracy
c) choroby przypadającej w czasie ciąży
d) poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów.

Obowiązki pracownika
Pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy. Pracownik jest zobowiązany w szczególności:
a) przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie,
b) przestrzegać regulaminu pracy,
c) przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych,
d) dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę,
e) przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach,
f) przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.
Pracownik ma obowiązek powstrzymania się od prowadzenia działalności konkurencyjnej, jeżeli zawarł z pracodawcą tzw. umowę o zakazie konkurencji. Umowy takie wymagają formy pisemne i mogą być zawarte na czas trwania stosunku pracy a także po jego ustaniu.
Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzenia przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować karę upomnienia lun nagany. Pracodawca może stosować również karę pieniężną w przypadku gdy pracownik nieprzestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszcza pracę bez usprawiedliwienia, stawia się do pracy w stanie nietrzeźwości lub gdy spożywa alkohol w czasie pracy. Kar nie można stosować łącznie.