1wypowiedziała wojnę Rzeszy Niemieckiej dopiero w 1945
2Od 1974 okupuje część Cypru
3Dlatego też w Turcji dochodziło często do zamachów stanu (w 1960, 1971, 1980 i 1997 roku)
4w pierwszej połowie 2007 roku, kiedy to wybuchł kryzys polityczny związany z niemożnością wyboru prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe.
to do turcji
37Chińska wojna domowa (1927 -1950)38Powstanie w Iraku (1931)39Wojna kolumbijsko-peruwiańska (1932 - 1933)40Powstanie konstytucjonalistów w Brazylii (1932)41Wojna saudyjsko-jemeńska (1934)42Powstanie w Iranie (1935)43Wojna włosko-abisyńska 1935-193644Wojna chińsko-japońska (1937-1945)45Hiszpańska wojna domowa (1936 - 1939)46Wojna węgiersko-słowacka (1939)47Walki rosyjsko-japońskie48II wojna światowa (1939 - 1945)49Konflikt brytyjsko-palestyński (1939-1948)50Konflikt francusko-syjamski (1941)51Wojna o niepodległość indonezji (1945-1949)52Wojna domowa w Grecji (1946 - 1949)53Wojna indochińska (1946-1954)54I wojna indyjsko-pakistańska (1947-1948)55Incydent 28 lutego (1947)56Rewolta w Kostaryce (1948)57I wojna izraelsko-arabska (1948-1949)58Konflikt indonezyjsko-holenderski (1949-1963)59Wojna koreańska (1950-1953)60Chińska interwencja w Tybecie (7 października 1950 - 2 maja 1951)61Tunezyjska wojna o niepodległość (1952-1956)62Powstanie Mau Mau (1952-1960)63Powstanie w Maroku (1953-1955) (1953-1955)64Algierska wojna o niepodległość (1954-1962)65Stan Wyjątkowy na Cyprze (1955-1959)66Kryzys sueski (29 października 1956 – 6 listopada 1956)67Rewolucja kubańska (1956-1959)68Wojna o Ifni (1957)69Wojna wietnamska (1957-1975)70Wojna tunezyjsko-francuska (1958-1961)71Kryzys kongijski (1960-1965)72Rewolucja w Korei Płd (1960)73Wojna domowa w Jemenie Płn (1962-1969)74Powstanie w Iranie (1963)75Południowoafrykańska wojna graniczna (1965-1989)76Konfrontacja indonezyjsko-malezyjska (1963-1966)77Konflikt adeński (1963-1967)78Wojna o niepodległość Gwinei Bissau (1963-1974)79Wojna o niepodległość Mozambiku (1964-1974)80II wojna indyjsko-pakistańska (1965)81Wojna domowa w Czadzie (1965-1990)82Wojna domowa w Nigerii (1966-1970)83Rewolucja w Nikaragui (1967-1979)84Wojna sześciodniowa (1967)85Wojna na wyczerpanie (1968-1970)86Interwencja wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji (20 sierpnia - wrzesień 1968)87Wojna futbolowa (14 lipca – 18 lipca 1969)88Konflikt nad Ussuri (1969)89III Wojna indyjsko-pakistańska (1971)90Wojna o niepodległość Bangladeszu (1971)91Wojna Jom Kippur (1973)92Zamach stanu w Chile (1973)93Wojna kambodżańska (1975-1995)94Wojna somalijsko-etiopska (1977)95Wojna chińsko-wietnamska (1979)96Irańska rewolucja islamska (1979)97Radziecka interwencja w Afganistanie (1979-1989)98Wojna iracko-irańska (1980-1988)99Wojna o Falklandy-Malwiny (1982)100Wojna libańska (1982-1985)101Inwazja na Grenadę (1983)102Konflikt w Darfurze (1983-)103Somalijska wojna domowa (od 1988)104Inwazja na Panamę (1989-1990)105Wojna domowa w Liberii (1989-1996)106Wojna domowa w Etiopii (1974-1991)107Wojna ormiańsko-azerska (1988-1994)108Wojna domowa w Nigrze (1990-1997)109I wojna w Zatoce Perskiej (2 sierpnia 1990 - 28 lutego 1991)110Wojna domowa w Rwandzie (1 października 1990 - 4 sierpnia 1993)111Rebelia Tuaregów (1990-1995) (1990 - 1995)112Konflikt w Casamance (1990 - 2006)113Wojna w Osetii Południowej 1991-1992 (5 stycznia 1991 - 24 czerwca 1992)114Wojna domowa w Sierra Leone (23 marca 1991 - 18 stycznia 2002)115Wojna dziesięciodniowa (27 czerwca - 6 lipca 1991)116Wojna domowa w Dżibuti (1991 - 1994)117Wojna w Chorwacji (1991-1995)118Wojna domowa w Algierii (1991-2002)119Konflikt naddniestrzański (2 marca - 21 lipca 1992)120Wojna abchasko-gruzińska (1992-1994)121Wojna w Bośni (1992-1995)122Wojna domowa w Tadżykistanie (1992-1997)123Wojna domowa w Burundi (21 października 1993 - 2005)124Ludobójstwo w Rwandzie (6 kwietnia - lipiec 1994)125Wojna domowa w Jemenie (4 maja - 7 lipca 1994)126I wojna czeczeńska (11 grudnia 1994 - 31 sierpnia 1996)127I wojna domowa w Kongu (1996-1997)128II wojna domowa w Kongu (1998-2003)129Wojna erytrejsko-etiopska (1998-2000)130Wojna w Kosowie (1998-1999)131II wojna czeczeńska (1999-2009)
to do iraku
kwiecień 1951 – parlament irański znacjonalizował Angielsko-Irańską Kompanię Naftową. Narastał konflikt między wspieranym przez Waszyngton i Londyn szachem a premieremMohammadem Mossadekiem, który m.in. zablokował przyznanie koncesji naftowej ZSRR. Korzystając z pomocy alimów i kół socjalistycznych Mossadek blokował również zachodnie wpływy w Iranie. 22 sierpnia 1953 – CIA przeprowadza zamach stanu wymierzony przeciwko demokratycznie wybranemu premierowi Mohammadowi Mossadekowi, nowym premierem mianowano szwagra szacha, generała Faizollaha Zahediego, szach zostaje dyktatorem i marionetką USA[5]. 1959 – Mohammad Reza Pahlawi zaczął ograniczać wpływy alimów i zamykać islamskie szkoły. 26 stycznia 1963 – szach Reza Pahlawi ogłosił Białą Rewolucję – program "reform" realizowany dzięki miliardowym zyskom ze sprzedaży ropy naftowej mających doprowadzić do modernizacji kraju – szach chciał m.in. uczynić armie irańską trzecią siłą w świecie (połowę dochodów z ropy przeznaczał na armię), nawiązać przyjacielskie stosunki z Izraelem i uczynić Iran piątą potęgą gospodarczą świata w latach 90. XX wieku. Opór przeciwko błędnie wprowadzanym reformom oraz terrorowi zaczął narastać. Szczególnie ostro zaczął krytykować szacha jeden z alimów, ajatollah Chomeini. Wielu protestujących alimów i sufich trafiało do więzień. 5 czerwca 1963 – miały miejsce masowe protesty w wielu miejscach w kraju. W wyniku ostrej reakcji armii zginęło ok. 15 000 ludzi. Wygnany z kraju Chomeini udał się do Nadżafu w Iraku, skąd kierował oporem przeciwko rządom szacha (m.in. wysyłając swoje przemówienia na kasetach magnetofonowych). Władza szacha coraz bardziej opierała się na krwawym terrorze sianym przez tajną policję SAVAK. Do kierowania irańskimi przedsiębiorstwami szach sprowadził 150 tys. zachodnich specjalistów. Tysiące mieszkańców wsi zaczęło przenosić się do miast, których infrastruktura powoli przestawała wystarczać. 1973–1976 – PNB Iranu wzrósł o 50%, ale potem przyszła recesja, a wraz z nią inflacja i bezrobocie. wrzesień 1978 – w związku z silnymi protestami szach wprowadził stan wojenny. grudzień 1978 – pięć milionów ludzi zgromadziło się na gigantycznej demonstracji, uczestnicy domagali się usunięcia szacha i ustanowienia republiki islamskiej. 16 stycznia 1979 – szach uciekł z kraju wraz z rodziną, większość zachodnich specjalistów zrobiła to samo. 1 lutego 1979 – ajatollah Chomeini wrócił do kraju. 1 kwietnia 1979 – proklamowano Islamską Republikę Iranu. Przyjęto trudny do sklasyfikowania ustrój polityczny, łączący elementy nowoczesnej demokracji z religijną dyktaturą. Z jednej strony Iran ma parlament i prezydenta wybierane w wyborach powszechnych, zna instytucję referendum, zaś władza opiera się na nowoczesnej zasadzie trójpodziału, z drugiej jednak wszystko pozostaje pod nadzorem autorytetów religijnych. Najważniejsze organy nadzoru religijnego to welajat e faghih – teolog szyicki będący głową państwa oraz Rada Strażników, spełniająca funkcję trybunału konstytucyjnego, w tym badająca zgodność prawa stanowionego z zasadami islamu. Wprowadzono surowe prawa wzorowane na szariacie. Od tego momentu zaczął się bardzo szybki wzrost liczby mieszkańców Iranu. 4 listopada 1979 – studenci zajęli amerykańską ambasadę w Teheranie, wzięli 66 zakładników, (z czego 13 od razu zwolniono). Spowodowało to izolację kraju na arenie międzynarodowej. 2–3 grudnia 1979 przyjęto konstytucję. Konstytucja powstała przy współudziale 45 organizacji międzynarodowych[6]. 27 lipca 1980 – szach Reza Pahlawi umarł w Egipcie. 22 września 1980 – armia iracka zaatakowała Iran, zaczęła się wojna iracko-irańska. 20 stycznia 1981 – po 444 dniach niewoli amerykańscy zakładnicy wrócili do domu. 30 sierpnia 1981 - w zamachu bombowym zginęli prezydent Iranu Mohammad Ali Radżai i premier Mohammad Javad Bahonar, sekretarz generalny Partii Republiki Islamskiej. 3 lipca 1988 – rakieta wystrzelona z amerykańskiego krążownika USS Vincennes patrolującego Zatokę Perską strąciła irańskiego Airbusa, na którego pokładzie było 290 pasażerów i załoga, nikt nie przeżył. 20 sierpnia 1988 – koniec wojny iracko-irańskiej. 14 lutego 1989 – ajatollah Chomeini ogłosił fatwę nakazującą muzułmanom zabić Salmana Rushdiego. 3 czerwca 1989 – umarł ajatollah Chomeini, jego miejsce zajął dotychczasowy prezydent Ali Chamenei. lipiec 1989 – w wyborach na prezydenta republiki zwyciężył uważany za polityka umiarkowanego Ali Akbar Haszemi Rafsandżani. Wcześniej w drodze referendum poszerzono kompetencje prezydenta – zniesiono urząd premiera, prezydent odtąd stoi na czele Rady Ministrów. luty/maj 1992 zwycięstwo zwolenników prezydenta w wyborach parlamentarnych. 1995 – USA nałożyły na Iran sankcje ekonomiczne za wspieranie terroryzmu i próby zdobycia broni nuklearnej, Iran odrzucił oskarżenia. 23 maja 1997 – uznawany za reformatora Mohammad Chatami wygrał wybory prezydenckie. Próby reform skończyły się jednak niepowodzeniem i kraj pozostał pod kontrolą konserwatystów. Coraz częstsze protesty studentów. 8 czerwca 2001 – kolejny wyborczy sukces Chatamiego. Przy władzy utrzymują się jednak konserwatyści, a proreformatorskie gazety są zamykane. Wielu reformatorów, w tym współpracownicy prezydenta, ląduje w więzieniu. Jednak wprowadzone po rewolucji surowe prawa obyczajowe i dotyczące roli kobiet ulegają powolnemu złagodzeniu. wrzesień 2001 – po zamachu terrorystycznym na World Trade Center prezydent Chatami udziela poparcia USA w wojnie z afgańskimi Talibami. Dyplomacja irańska odgrywa pozytywną rolę podczas konferencji w Bonn. Jednak mimo to kilka dni później prezydent USA George W. Bush umieszcza Iran na "osi zła" obok Iraku i KRL-D. luty/czerwiec 2004 Wybory parlamentarne. Wybory nie spełniły kryteriów demokracji, gdyż najpierw do wyborów nie dopuszczono części kandydatów obozu reformatorskiego. Później, mimo ustępstw ze strony Rady Strażników, większość reformatorów zbojkotowała wybory. Jednak frekwencja przekroczyła 50%, a przewagę zdobyli umiarkowani konserwatyści. 17 czerwca 2005 – zaskakujące wyniki I tury wyborów prezydenckich. Do II tury nie zakwalifikował się żaden z kandydatów obozu reform. Druga tura rozegra się między umiarkowanym
1wypowiedziała wojnę Rzeszy Niemieckiej dopiero w 1945
2Od 1974 okupuje część Cypru
3Dlatego też w Turcji dochodziło często do zamachów stanu (w 1960, 1971, 1980 i 1997 roku)
4w pierwszej połowie 2007 roku, kiedy to wybuchł kryzys polityczny związany z niemożnością wyboru prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe.
to do turcji
to do iraku