Question

Potrzebuje pilnie info na temat wojny secesyjnej z datami .
!!!

Answer 1

Secesyjna wojna, Civil War, wojna domowa w USA 1861-1865 pomiędzy stanami południowymi (Konfederacja Południa) a stanami północnymi (Unia), spowodowana wystąpieniem z USA, czyli secesją, 11 stanów Południa i utworzeniem przez nie odrębnego państwa - Skonfederowanych Stanów Zjednoczonych. Dla Konfederacji była to wojna o uznanie jej suwerenności, dla Unii - o ratowanie jedności państwa (od 1863 także o zniesienie niewolnictwa). Wojnę rozpoczął atak konfederatów na Fort Sumter (Karolina Południowa) 12 kwietnia 1861.

W pierwszej fazie wojny (do połowy 1862) wojska Konfederacji dowodzone przez generałów: Th.J. Jacksona, J.E. Johnstona i R.E. Lee odnosiły sukcesy (m.in. dwukrotne zwycięstwo nad rzeką Bull Run w Wirginii - 21 lipca 1861 i 29-30 sierpnia 1862), jednak próba opanowania terytorium Północy zakończyła się niepowodzeniem. 20 maja 1862 Kongres Unii przyjął ustawę o osadnictwie (tzw. Homestead Act), która miała przyciągnąć ochotników do walki po stronie Unii. Po nierozstrzygniętej bitwie pod Antietam (17 września) Francja i Anglia wycofały się z mediacji.

Proklamowanie w styczniu 1863 zniesienia niewolnictwa spowodowało masowe wstępowanie do armii Unii ludności murzyńskiej, a jednocześnie podburzyło niewolników na południu. Bitwa pod Gettysburgiem (Pensylwania) 1-3 lipca 1863 zapoczątkowała serię zwycięstw wojsk Unii, dowodzonych przez generałów: U.S. Granta, Ph.H. Sheridana, W.T. Shermana i G.H. Thomasa. Po zajęciu Vicksburga (4 lipca 1863) generał Grant opanował całe dorzecze Missisipi. Nowy Orlean został zdobyty przez dowódcę floty Unii D.G. Farraguta, prowadzącego jednocześnie blokadę morską wybrzeży Konfederacji. Generał Sherman przeprowadził ofensywę z Tennessee do Georgii, niszcząc 500-kilometrowy obszar. Generał Sheridan opanował dolinę Shenandon w połowie lutego 1864. W lutym 1865 Kongres Unii przyjął XIII poprawkę do Konstytucji USA o likwidacji niewolnictwa w całym państwie. Do marca 1865 wojska Unii zajęły obie Karoliny (Północną i Południową), a 2-3 kwietnia 1865 stolicę Konfederacji - Richmond (Wirginia). Ostatecznie siły konfederatów skapitulowały w Appomattox 9 kwietnia 1865.

W wojnie secesyjnej wzięło udział po stronie Unii ok. 2 mln żołnierzy (ponad 350 tys. zginęło), po stronie Konfederacji - ok. 1,5 mln (ponad 320 tys. zginęło). W armii Północy walczyło ok. 4 tys. Polaków, m.in. generałowie W.D. Krzyżanowski i J. Karge, po stronie przeciwnej ok. 500 żołnierzy polskich.