Question

Potrzebuję w kilku zdaniach o co chodziło z pierwszym i drugim bezkrólewiem. Jakieś daty, kto został wybrany itp. Jednak upieram się aby sposób wypowiedzi był lapidarny.

Każdy spam i kopie z internetu usuwam.

Answer 1

Pierwsze bezkrólewie rozpoczęło się w 1572r. po śmierci  Zygmunta Augusta, który nie zostawił potomstwa. Wśród szlachty powstał spór o to jak wybrać jego następce oraz zastępce na czas bezkrólewia. 

 

Powstały trzy "stronnnictwa", obozy. Katolicki,(Jakub Uchański), protestancki(Jan Firlej), egzekucjonistów(Jan Zamoyski - "trybun ludu szlacheckiego").

  

Szlachta powołała konfederacje wojewódzkie, tzw. kaptury. Przejęły sądownictwo  by pilnować porządku w państwie i dbać o interesy warstw uprzywilejowanych(funkcjonowały podczas bezkrólewia). 

 Magnateria z klerem doprowadziła do uznania prymasa (wtedy Uchańskiego) interrexem(międzykról - pełnił jego funkcje podczas bezkrólewia). 

 

W styczniu 1573r. na sejmie konwokacyjnym ustalono, że elekcja będzie się odbywała z udziałem całej szlachty (elekcja viritim). Szlachci mógł, ale nie musiał głosować. Wolna elekcja miała się odbyć w okolicach Warszawy.

Kandydatami na tron byli: Ernest Habsburg, henryk Walezy, car Iwan IV Groźny, Jan Waza, Stefan Batory. 

Wybrano Henryka Walezego, który został ukoronowany na króla podczas sejmu koronacyjnego w 1574. Rządził jednak krótko( do czerwca 1574r.) i uciekł by objąć tron we Francji po zmarłym bracie. 

 

Drugie bezkrólewie

W 1575r. odbyła się kolejna wolna elekcja. Magnaci i duchowieństwo wybrali cesarza Maksymiliana II, a  szlachta Stefana Batorego i Annę Jagielonkę jako jego żonę.  Była to tzw. podwójna elekcja. Szlachta zabezpieczyła Kraków (miejsce koronacji) i Batory został królem, a Maksymilian umarł niedługo więc nie doszło do bratobójczych walk.

Mam nadzieję, że pomogłem. Pozdrawiam 

Answer 2

Jak już wspomniałeś były dwa bezkrólewia. Pierwsze z nich miało miejsce w 1572 roku, a drugie w 1575 roku. W pierwszym z nich, toczył się wielki spór w jaki sposób miał być wybrany następca ostatniego króla (Zygmunt August). Wszystko działo się również wokół tego, aby wybrano jego zastępce podczas bezkrólewia. Władzę przejął prymas Uchański. Szlachta przejęła władzę nad organami władzy. Wybór króla miał odbyć się za pomocą elekcji. Na król wstąpił Henryk Walezy. Inni kandydaci to byli : Car Iwan IV Grożny, Stefan Batory oraz Jan Waza. Doszło do wielu przekupstw itp. Drugie bezkrólewie było w 1575 roku jak już wyżej wspomniałem. Rozpoczęto następne wybory, również sposobem elekcji. Wystąpiła wówczas tak zwana podwojona elekcja lub jak niektórzy mówią podwójna elekcja. Wybrano Stefana Batorego (szlachta większość poparcia) oraz Maksymiliana II (duchowni większość poparcia). Ostatecznie objął władzę Stefan Batory, ponieważ Maksymilian II zmarł.

 

Proszę o naj.