Potrzebuję notatki z chemii poziom liceum, rozszerzony. Na za dwie godziny ! Temat tłuszcze ! Można darować sobie co to są tłuszcze i ich podstawowy podział. Proszę zawrzeć natomiast właściwości fizyczne i chemiczne, otrzymywanie, oczywiście wszelkie reakcje oraz rzeczy, które powinien wiedzieć o nich uczeń liceum. Dałabym więcej pkt, ale jest ograniczony limit na zadanie.
Daneel
Ogólnie rzecz biorąc, tłuszcze to estry kwasów tłuszczowych i glicerolu, przy czym nie wszystkie grupy -OH muszą być zastąpione resztą kwasową. Poprawna, chemiczna nazwa tłuszczów to acyloglicerole (mono, di i triacyloglicerole). Pokrótce tłuszcze dzieli się na nasycone i nienasycone, ciekłe i stałe, roślinne i zwierzęce.
Tłuszcze otrzymuje się ze źródeł naturalnych - z roślin oleistych (rzepak, słonecznik, orzechy itp.), bądź ze zwierząt (smalec, tran). Ciekłe tłuszcze roślinne można utwardzać, tworząc tłuszcze stałe (margaryna).
Właściwości fizyczne wszystkich tłuszczów są podobne - są to ciecze (tłuszcze nienasycone) lub ciała stałe o niskich temperaturach topnienia (tłuszcze nasycone), lżejsze od wody. Tłuszcze nie mają określonej temperatury wrzenia, ponieważ w wysokich temperaturach ulegają rozkładowi. Są one nierozpuszczalne w wodzie, za to świetnie rozpuszczają się w takich rozpuszczalnikach jak benzyna, aceton, etery czy estry.
Właściwości chemiczne: - reagują z silnymi zasadami - ulegają hydrolizie zasadowej tworząc mydła oraz glicerol:
- reagują także z roztworami wodnymi silnych kwasów - ulegają hydrolizie kwasowej dając glicerol i wolny kwas tłuszczowy:
- w wysokich temperaturach ulegają rozkładowi do wielu produktów, wśród których jest akroleina C2H3CHO. Fakt ten jest podstawą tzw. próby akroleinowej - polega ona na odróżnieniu tłuszczu od substancji tłustej - obie substancje ogrzewa się do wysokich temperatur - substancja tłusta będzie tylko parować, zaś z tłuszczu zaczną wydzielać się pary o charakterystycznej, drażniącej woni - będzie to właśnie akroleina.
- tłuszcze jełczeją - źle przechowywane tłuszcze (ciepłe, wilgotne, jasne miejsce) ulegają rozkładowi. Proces ten w głównej mierze jest spowodowany przez samorzutny rozkład tłuszczu (utlenianie tlenem z powietrza w obecności wody), a w mniejszym stopniu przez mikroorganizmy. Zjełczały tłuszcz ma charakterystyczną, odrażającą woń, pochodzącą od niższych kwasów karboksylowych (masłowy, walerianowy, kapronowy). Taki tłuszcz jest szkodliwy po spożyciu.
- nienasycone tłuszcze ulegają uwodornieniu- jest to reakcja utwardzania tłuszczów - proces ten prowadzi się w obecności silnie rozdrobnionego niklu. Do wiązań podwójnych addycji ulega wodór, tworząc tłuszcz nasycony - jest to podstawą produkcji margaryny z olejów roślinnych - reakcja na przykładzie trioleinianu glicerolu:
- możliwe jest wyznaczenie stopnia nienasycenia tłuszczu poprzez wyznaczenie tzw. liczby jodowej. Jest to liczba gramów halogenu (najczęściej jodu, ale może to być także brom lub chlor, wtedy przelicza się masy tych pierwiastków na masę jodu) reagująca ze 100 g tłuszczu. Liczba jodowa wynosi 0, gdy tłuszcz jest nasycony, gdy jest większa od 0, tłuszcz jest nienasycony. Reakcja na przykładzie trioleinianu glicerolu:
- tłuszcze nasycone od nienasyconych można rozróżnić bądź przy pomocy wody bromowej - tłuszcze nienasycone spowodują odbarwienie się wody bromowej, bądź przy pomocy roztworu nadmanganianu potasu - tłuszcze nienasycone spowodują odbarwienie się fioletowego roztworu, wytrąci się brązowy osad dwutlenku manganu (reakcja z wodą bromową jest identyczna jak wyżej wymieniona z jodem. Reakcja z KMnO4 jest skomplikowana, pokrótce można powiedzieć, że rozerwaniu ulega wiązanie podwójne).
Wymieniłem wszystkie informacje, jakie trzeba wiedzieć na tym poziomie o tłuszczach. W razie jakichkolwiek wątpliwości - pisz.
Pokrótce tłuszcze dzieli się na nasycone i nienasycone, ciekłe i stałe, roślinne i zwierzęce.
Tłuszcze otrzymuje się ze źródeł naturalnych - z roślin oleistych (rzepak, słonecznik, orzechy itp.), bądź ze zwierząt (smalec, tran). Ciekłe tłuszcze roślinne można utwardzać, tworząc tłuszcze stałe (margaryna).
Właściwości fizyczne wszystkich tłuszczów są podobne - są to ciecze (tłuszcze nienasycone) lub ciała stałe o niskich temperaturach topnienia (tłuszcze nasycone), lżejsze od wody. Tłuszcze nie mają określonej temperatury wrzenia, ponieważ w wysokich temperaturach ulegają rozkładowi. Są one nierozpuszczalne w wodzie, za to świetnie rozpuszczają się w takich rozpuszczalnikach jak benzyna, aceton, etery czy estry.
Właściwości chemiczne:
- reagują z silnymi zasadami - ulegają hydrolizie zasadowej tworząc mydła oraz glicerol:
- reagują także z roztworami wodnymi silnych kwasów - ulegają hydrolizie kwasowej dając glicerol i wolny kwas tłuszczowy:
- w wysokich temperaturach ulegają rozkładowi do wielu produktów, wśród których jest akroleina C2H3CHO. Fakt ten jest podstawą tzw. próby akroleinowej - polega ona na odróżnieniu tłuszczu od substancji tłustej - obie substancje ogrzewa się do wysokich temperatur - substancja tłusta będzie tylko parować, zaś z tłuszczu zaczną wydzielać się pary o charakterystycznej, drażniącej woni - będzie to właśnie akroleina.
- tłuszcze jełczeją - źle przechowywane tłuszcze (ciepłe, wilgotne, jasne miejsce) ulegają rozkładowi. Proces ten w głównej mierze jest spowodowany przez samorzutny rozkład tłuszczu (utlenianie tlenem z powietrza w obecności wody), a w mniejszym stopniu przez mikroorganizmy. Zjełczały tłuszcz ma charakterystyczną, odrażającą woń, pochodzącą od niższych kwasów karboksylowych (masłowy, walerianowy, kapronowy). Taki tłuszcz jest szkodliwy po spożyciu.
- nienasycone tłuszcze ulegają uwodornieniu- jest to reakcja utwardzania tłuszczów - proces ten prowadzi się w obecności silnie rozdrobnionego niklu. Do wiązań podwójnych addycji ulega wodór, tworząc tłuszcz nasycony - jest to podstawą produkcji margaryny z olejów roślinnych - reakcja na przykładzie trioleinianu glicerolu:
- możliwe jest wyznaczenie stopnia nienasycenia tłuszczu poprzez wyznaczenie tzw. liczby jodowej. Jest to liczba gramów halogenu (najczęściej jodu, ale może to być także brom lub chlor, wtedy przelicza się masy tych pierwiastków na masę jodu) reagująca ze 100 g tłuszczu. Liczba jodowa wynosi 0, gdy tłuszcz jest nasycony, gdy jest większa od 0, tłuszcz jest nienasycony. Reakcja na przykładzie trioleinianu glicerolu:
- tłuszcze nasycone od nienasyconych można rozróżnić bądź przy pomocy wody bromowej - tłuszcze nienasycone spowodują odbarwienie się wody bromowej, bądź przy pomocy roztworu nadmanganianu potasu - tłuszcze nienasycone spowodują odbarwienie się fioletowego roztworu, wytrąci się brązowy osad dwutlenku manganu (reakcja z wodą bromową jest identyczna jak wyżej wymieniona z jodem. Reakcja z KMnO4 jest skomplikowana, pokrótce można powiedzieć, że rozerwaniu ulega wiązanie podwójne).
Wymieniłem wszystkie informacje, jakie trzeba wiedzieć na tym poziomie o tłuszczach. W razie jakichkolwiek wątpliwości - pisz.
proszę :)