Question

Potrzebuję legendy o rudniku nad sanem lub miastem z powiatu niżańskiego. Dam 45 punktów

Answer 1

Miasto Rudnik wzięło swoją nazwę od rzeki Rudnia (Rudnik). Rzeka i jej okolice były bardzo podmokłe i bardzo bagniste, koryto jej było jednak rude, bo podkładem są pokłady rudy żelaza. Obserwując i dziś tę rzekę musi się za­uważyć, że wody jej są rudawe. W okolicznych lasach były pokłady rudy żela-zno-darniowej, którą wydobywali zamieszkali w pobliżu ludzie.

Przed założeniem miasta właścicielką Kopek i Bielin była Katarzyna z Tarnowca (Tarnowska), która po swym pierwszym mężu Janie Herburcie odziedziczyła ten majątek. Drugim mężem Katarzyny był Feliks Lipnicki (herbarz Bonieckiego str. 315,1.14 - herbarz Paprockiego str. 219), od 1526 r. dziedziczny wójt wsi Zbigniew (Zbydniów). W 1546 r. Katarzyna Feliksowa Lipnicka jest już wdową. Jak wynika z dokumentów Zygmunt August wyznacza komisję do rozgraniczenia dóbr królewskich wsi Zbigniew od Turbii, Zaleszan i Kotowej Woli. Wieś Zbigniew dzierżawiona jest przez Feliksowa Lipnicka burgrabinę krakowską i jej dzieci: Stanisława, Katarzynę i Annę. Dzieci te miała z małżeństwa z wójtem Feliksem Lipnickim (herbu Hołobóg). Następny zapis mówi, że w 1553 r. Feliksowa Lipnicka była Krzysztofową Gnojeńską (Krzysztof Gnojeński był jej trzecim mężem). Ród Gnojeńskich miał majątki w Sandomierskiem i w XVI w. piastował urzędy na Rusi. Pieczętował się herbem Warnia.

O klejnocie Warnia Długosz pisze że: był nadan Forti et Heroico Viro (odważnemu i bohaterskiemu mężowi). Klejnot ten Rak zwany miał być nadań na Węgrzech w 1444 r." (bitwa pod Warną).

Miasto powstało na gruntach wsi Kopki, co zostało potwierdzone aktem erekcyjnym w 1552 r. (streszczenie tego dokumentu podaje Balinski)

"My Zygmunt August, król Polski wynagradzając wierne sługi chętnie nam i Rzeczypospolitej przez Krzysztofa Gnojeńskiego niesione, pozwalamy na gruntach wsi Kopki nad rzeką Rudnik w powiecie sandomierskim, należących do jego żony Katarzyny z Tarnowskich, założyć miasto o nazwie Rudnik, Anno Domini 1552."

Oryginalny akt założenia miasta Rudnik i drugi dokument - akt utworzenia parafii w Rudniku, jak również stare metryki pamiętające najazd szwedzki, prawdopodobnie były zachowane kiedyś na plebani w Rudniku. Niestety do­kumenty te nie dochowały się do naszych czasów. Pozostały tylko kopie, które znajdują się obecnie w Archiwum Diecezjalnym przy Kurii Diecezjalnej w Przemyślu. Osiedlających się w tym miasteczku ludzi, obdarza król prawem magde­burskim, ustanawia targ w sobotę każdego tygodnia, a jarmarki dwa razy w roku na św. Agnieszki (31 stycznia) i św. Mateusza (21 czerwca). Był to tzw. pierwszy lokacyjny akt miasta, po którym oprócz samego dokumentu zezwala­jącego na założenie miasta nic więcej się nie działo. Wkrótce umiera Krzysztof Gnojeński i ten sam przywilej król powtarza w 1557 r. na prośbę nowej dziedziczki włości kopecko-rudnickich Anny Lipnickiej (Gnojeńskiej). Jest jednak niezgodność historyczna w dostępnych dokumentach. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (Warszawa 1888, tom IX, str. 483) podaje, że ponowny przywilej założenia miasta nastąpił na prośbę Anny Lipnickiej i jej syna Stanisława. Natomiast Baliński * Starożytna Polska pod względem historycznym, geograficznym i statystycznym - Warszawa 1885 r., str. 483) pisze, że przywilej ten król ponawia na prośbę Katarzyny Lipnickiej (Gnojeńskiej). Dokładnie wyjaśniają tę sprawę akta akt cywilnych miasta Rudnika. Oto treść założenia tego dokumentu (tłumaczone z łaciny):

"Akta akt cywilnych miasta Rudnika, własności dziedzicznej jaśnie urodzonej Katarzyny Gnojeńskiej z polecenia i specjalnej łaski Najjaśniejszego tudzież Najpotężniejszego i Niezwyciężonego z Bożej łaski Zygmunta Augusta

 

Answer 2

Miasto Rudnik wzięło swoją nazwę od rzeki Rudnia (Rudnik). Rzeka i jej okolice były bardzo podmokłe i bardzo bagniste, koryto jej było jednak rude, bo podkładem są pokłady rudy żelaza. Obserwując i dziś tę rzekę musi się za­uważyć, że wody jej są rudawe. W okolicznych lasach były pokłady rudy żela-zno-darniowej, którą wydobywali zamieszkali w pobliżu ludzie.

Przed założeniem miasta właścicielką Kopek i Bielin była Katarzyna z Tarnowca (Tarnowska), która po swym pierwszym mężu Janie Herburcie odziedziczyła ten majątek. Drugim mężem Katarzyny był Feliks Lipnicki (herbarz Bonieckiego str. 315,1.14 - herbarz Paprockiego str. 219), od 1526 r. dziedziczny wójt wsi Zbigniew (Zbydniów). W 1546 r. Katarzyna Feliksowa Lipnicka jest już wdową. Jak wynika z dokumentów Zygmunt August wyznacza komisję do rozgraniczenia dóbr królewskich wsi Zbigniew od Turbii, Zaleszan i Kotowej Woli. Wieś Zbigniew dzierżawiona jest przez Feliksowa Lipnicka burgrabinę krakowską i jej dzieci: Stanisława, Katarzynę i Annę. Dzieci te miała z małżeństwa z wójtem Feliksem Lipnickim (herbu Hołobóg). Następny zapis mówi, że w 1553 r. Feliksowa Lipnicka była Krzysztofową Gnojeńską (Krzysztof Gnojeński był jej trzecim mężem). Ród Gnojeńskich miał majątki w Sandomierskiem i w XVI w. piastował urzędy na Rusi. Pieczętował się herbem Warnia.

O klejnocie Warnia Długosz pisze że: był nadan Forti et Heroico Viro (odważnemu i bohaterskiemu mężowi). Klejnot ten Rak zwany miał być nadań na Węgrzech w 1444 r." (bitwa pod Warną).

Miasto powstało na gruntach wsi Kopki, co zostało potwierdzone aktem erekcyjnym w 1552 r. (streszczenie tego dokumentu podaje Balinski)

"My Zygmunt August, król Polski wynagradzając wierne sługi chętnie nam i Rzeczypospolitej przez Krzysztofa Gnojeńskiego niesione, pozwalamy na gruntach wsi Kopki nad rzeką Rudnik w powiecie sandomierskim, należących do jego żony Katarzyny z Tarnowskich, założyć miasto o nazwie Rudnik, Anno Domini 1552."

Oryginalny akt założenia miasta Rudnik i drugi dokument - akt utworzenia parafii w Rudniku, jak również stare metryki pamiętające najazd szwedzki, prawdopodobnie były zachowane kiedyś na plebani w Rudniku. Niestety do­kumenty te nie dochowały się do naszych czasów. Pozostały tylko kopie, które znajdują się obecnie w Archiwum Diecezjalnym przy Kurii Diecezjalnej w Przemyślu. Osiedlających się w tym miasteczku ludzi, obdarza król prawem magde­burskim, ustanawia targ w sobotę każdego tygodnia, a jarmarki dwa razy w roku na św. Agnieszki (31 stycznia) i św. Mateusza (21 czerwca). Był to tzw. pierwszy lokacyjny akt miasta, po którym oprócz samego dokumentu zezwala­jącego na założenie miasta nic więcej się nie działo. Wkrótce umiera Krzysztof Gnojeński i ten sam przywilej król powtarza w 1557 r. na prośbę nowej dziedziczki włości kopecko-rudnickich Anny Lipnickiej (Gnojeńskiej). Jest jednak niezgodność historyczna w dostępnych dokumentach. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (Warszawa 1888, tom IX, str. 483) podaje, że ponowny przywilej założenia miasta nastąpił na prośbę Anny Lipnickiej i jej syna Stanisława. Natomiast Baliński * Starożytna Polska pod względem historycznym, geograficznym i statystycznym - Warszawa 1885 r., str. 483) pisze, że przywilej ten król ponawia na prośbę Katarzyny Lipnickiej (Gnojeńskiej). Dokładnie wyjaśniają tę sprawę akta akt cywilnych miasta Rudnika. Oto treść założenia tego dokumentu (tłumaczone z łaciny):

"Akta akt cywilnych miasta Rudnika, własności dziedzicznej jaśnie urodzonej Katarzyny Gnojeńskiej z polecenia i specjalnej łaski Najjaśniejszego tudzież Najpotężniejszego i Niezwyciężonego z Bożej łaski Zygmunta Augusta