PAS POBRZEŻY: 1. Opis linii brzegowej: · mało urozmaicona, wyrównana, większe wygięcia tylko w zatokach Pomorskiej i Gdańskiej, nadmorskie wydmy, mierzeje (oddzielają kilkanaście płytkich jezior), klify (najwyższe a wyspie Wolin na wschód od Międzyzdrojów), kępy rozcięte przez głębokie doliny jarów. 2. Największe miasta: Gdańsk, Koszalin, Szczecin. 3. Pojęcia: Klif - urwisko nadmorskie. Mierzeja - przedłużenie lądu stałego lub półwyspu, usypane przez morskie fale przybrzeżne. Mierzeja tworzy piaszczystą barierę oddzielającą zalew lub zatokę od morza. Mierzeja = 1 lub 2 półwyspy. Delta - nagromadzenie osadów rzecznych, głównie piasków, iłów i mułów, u ujścia rzeki do morza lub jeziora, tworzące równinę w kształcie trójkąta, rozciętą przez odnogi rzek.
PAS POJEZIERZY: 1. Najważniejsze miasta: a) Poznań, b) Olsztyn, c) Toruń, d) Zielona Góra, e) Suwałki. 2. Krajobraz młodoglacjalny – krajobraz polodowcowy, formy pozostawione przez lądolód są świeże i czytelne w terenie. Garby i pagórki moreny dennej, wały moren czołowych. Duża liczba jezior moreny dennej i czołowej, bez osadów. Zasięg: zlodowacenie północnopolskie - bałtyckie. 3. Parki narodowe: Drawieński Park Narodowy, Wielkopolski Park Narodowy, Wigierski Park Narodowy, Park Narodowy Bory Tucholskie. 4. Jeziora: Rynnowe - powstały w skutek erozyjnej (niszczącej) działalności wód płynących pod lądolodem. Jeziora długie i głębokie, o stromych brzegach. Morenowe - polodowcowe, powstałe w obniżeniu pomiędzy wzniesieniami moren czołowych i obniżeniu moreny dennej. Duża powierzchnia, mała głębokość, rozwinięta linia brzegowa, łagodne brzegi. Np. Jezioro Śniardwy, Mamry. 5. Pojęcia: Wzgórza morenowe - naturalne wzniesienia terenu, o niewielkich wysokościach i łagodnych zboczach; głównie na pojezierzach jako efekt działalności lodowca. Pradoliny - szerokie doliny o płaskich dnach. Sandr - rozległy, bardzo płaski stożek napływowy zbudowany ze żwirów i piasków osadzonych i wypłukanych przez wody pochodzące z topnienia lądolodu. Kem – garb, pagórek lub stoliwo wys. od kilku do kilkunastu metrów, średnica - kilkaset metrów, stożkowy lub z płaskim wierzchołkiem i o stromych zboczach. Tworzą go warstwowo ułożone piaski, mułki i żwiry osadzane w szczelinach i zagłębieniach. Morena - forma ukształtowania powierzchni Ziemi o charakterze akumulacyjnym – wzniesienie utworzone z materiału skalnego osadzonego przez lodowiec lub przemieszczonego pod jego naciskiem.
NIZINY: 1. Nizina: Śląska, Wielkopolska, Mazowiecka, Podlaska, Polesie Lubelskie. 2. Największe miasta: Warszawa, Łódź, Wrocław, Opole. 3. Pojęcia: Krajobraz staroglacjalny - obszar kiedyś zlodowacony, formy polodowcowe silnie przekształcone, mało wyraziste. Brak jezior, bo misy zostały wypełnione przez osady. Zasięg: wszystkie zlodowacenia oprócz bałtyckiego. Lessy - drobne utwory pylaste złożone z ziaren kwarcu i węglanu wapnia. 4. Cechy charakterystyczne: Słabo urozmaicona rzeźba terenu. Małe wysokości bezwzględne. Rozległe równiny. Szerokie doliny rzeczne. Brak pojezierzy. 5. Parki narodowe: Kampinoski Park Narodowy, Biebrzański Park Narodowy, Narwiański Park Narodowy, Białowieski Park Narodowy, Poleski Park Narodowy. 6. Bory i puszcze: Bory Dolnośląskie, Bory Stobrawskie, Puszcza Kampinoska, Puszcza Kurpiowska, Puszcza Knyszyńska, Puszcza Białowieska, Puszcza Biała.
pojezierza - obszar na których występują młodoglacjalne rzeźby terenu (polodowcowe). charakteryzują się dużą ilością jezior, które powstały w miejscach polodowcowych.
pobrzeża - kawałek lądu rozciągający się wzdłuż morza (u nas, np. Pobrzeże Szczecińskie), radziej jeziora.
niziny - równinny obszar lądu. obszar leżący na wysokości od 0 do 300 m.n.p.m
PAS POBRZEŻY:
1. Opis linii brzegowej: ·
mało urozmaicona, wyrównana, większe wygięcia tylko w zatokach Pomorskiej i Gdańskiej, nadmorskie wydmy, mierzeje (oddzielają kilkanaście płytkich jezior), klify (najwyższe a wyspie Wolin na wschód od Międzyzdrojów), kępy rozcięte przez głębokie doliny jarów.
2. Największe miasta: Gdańsk, Koszalin, Szczecin.
3. Pojęcia:
Klif - urwisko nadmorskie.
Mierzeja - przedłużenie lądu stałego lub półwyspu, usypane przez morskie fale przybrzeżne. Mierzeja tworzy piaszczystą barierę oddzielającą zalew lub zatokę od morza. Mierzeja = 1 lub 2 półwyspy.
Delta - nagromadzenie osadów rzecznych, głównie piasków, iłów i mułów, u ujścia rzeki do morza lub jeziora, tworzące równinę w kształcie trójkąta, rozciętą przez odnogi rzek.
PAS POJEZIERZY:
1. Najważniejsze miasta:
a) Poznań,
b) Olsztyn,
c) Toruń,
d) Zielona Góra,
e) Suwałki.
2. Krajobraz młodoglacjalny – krajobraz polodowcowy, formy pozostawione przez lądolód są świeże i czytelne w terenie. Garby i pagórki moreny dennej, wały moren czołowych. Duża liczba jezior moreny dennej i czołowej, bez osadów. Zasięg: zlodowacenie północnopolskie - bałtyckie.
3. Parki narodowe: Drawieński Park Narodowy, Wielkopolski Park Narodowy, Wigierski Park Narodowy, Park Narodowy Bory Tucholskie.
4. Jeziora:
Rynnowe - powstały w skutek erozyjnej (niszczącej) działalności wód płynących pod lądolodem. Jeziora długie i głębokie, o stromych brzegach.
Morenowe - polodowcowe, powstałe w obniżeniu pomiędzy wzniesieniami moren czołowych i obniżeniu moreny dennej. Duża powierzchnia, mała głębokość, rozwinięta linia brzegowa, łagodne brzegi. Np. Jezioro Śniardwy, Mamry.
5. Pojęcia:
Wzgórza morenowe - naturalne wzniesienia terenu, o niewielkich wysokościach i łagodnych zboczach; głównie na pojezierzach jako efekt działalności lodowca.
Pradoliny - szerokie doliny o płaskich dnach.
Sandr - rozległy, bardzo płaski stożek napływowy zbudowany ze żwirów i piasków osadzonych i wypłukanych przez wody pochodzące z topnienia lądolodu.
Kem – garb, pagórek lub stoliwo wys. od kilku do kilkunastu metrów, średnica - kilkaset metrów, stożkowy lub z płaskim wierzchołkiem i o stromych zboczach. Tworzą go warstwowo ułożone piaski, mułki i żwiry osadzane w szczelinach i zagłębieniach.
Morena - forma ukształtowania powierzchni Ziemi o charakterze akumulacyjnym – wzniesienie utworzone z materiału skalnego osadzonego przez lodowiec lub przemieszczonego pod jego naciskiem.
NIZINY:
1. Nizina: Śląska, Wielkopolska, Mazowiecka, Podlaska, Polesie Lubelskie.
2. Największe miasta: Warszawa, Łódź, Wrocław, Opole.
3. Pojęcia:
Krajobraz staroglacjalny - obszar kiedyś zlodowacony, formy polodowcowe silnie przekształcone, mało wyraziste. Brak jezior, bo misy zostały wypełnione przez osady. Zasięg: wszystkie zlodowacenia oprócz bałtyckiego.
Lessy - drobne utwory pylaste złożone z ziaren kwarcu i węglanu wapnia.
4. Cechy charakterystyczne:
Słabo urozmaicona rzeźba terenu.
Małe wysokości bezwzględne.
Rozległe równiny.
Szerokie doliny rzeczne.
Brak pojezierzy.
5. Parki narodowe: Kampinoski Park Narodowy, Biebrzański Park Narodowy, Narwiański Park Narodowy, Białowieski Park Narodowy, Poleski Park Narodowy.
6. Bory i puszcze: Bory Dolnośląskie, Bory Stobrawskie, Puszcza Kampinoska, Puszcza Kurpiowska, Puszcza Knyszyńska, Puszcza Białowieska, Puszcza Biała.
najważniejsze :)
pojezierza - obszar na których występują młodoglacjalne rzeźby terenu (polodowcowe). charakteryzują się dużą ilością jezior, które powstały w miejscach polodowcowych.
pobrzeża - kawałek lądu rozciągający się wzdłuż morza (u nas, np. Pobrzeże Szczecińskie), radziej jeziora.
niziny - równinny obszar lądu. obszar leżący na wysokości od 0 do 300 m.n.p.m