Question

Poszukaj w różnych źródłach informacji o zamku w Malborku i zapisz 5-7 zdań o tym zabytku, stosując konstrukcje czynne i bierne.

Answer 1

Zamek w Malborku jest dawną siedzibą władz zakonu Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, zwanym potocznie Krzyżakami i jednocześnie stolicą państwa zakonnego. Jest także największą ceglana budowlą na świecie.

Budowa najstarszej części malborskiego zamku – Zamku Wysokiego rozpoczęła się w latach 1274–1275, kiedy to wzniesiono jego mury obwodowe. Budowa skrzydeł wewnętrznych trwała do 1300 roku. W związku z upadkiem Akkonu w Palestynie podjęta została decyzja o ostatecznym przeniesieniu siedziby władz zakonu do Prus. Z tego też powodu, w latach 1295–1302 wzniesiono mury obwodowe Średniego Zamku, a do 1330 roku wzniesiono tu pozostałe budowle, w tym m.in. Wielki Refektarz i Pałac Wielkiego Mistrza. Jeszcze w I połowie XIV wieku rozbudowany został kościół zamkowy i kaplica św. Anny mieszczące się na Zamku Wysokim. W niszy zewnętrznej kościoła od strony wschodniej ustawiona została 8-metrowej wysokości statua Matki Boskiej pokryta różnobarwną mozaiką. Od przełomu XIII/XIV wieku rozpoczęto, trwającą ponad pół wieku budowę gospodarczego Przedzamcza m.in. z karwanem, spichlerzem, browarem, piekarnią i kościołem św. Wawrzyńca. Równocześnie z kolejnymi etapami budowy trwały liczne przebudowy i prace dekoratorskie. Zamek uległ pewnym zniszczeniom w czasie oblężenia z 1410 roku, które zostały naprawione w kolejnych latach.

Przełomem dla losów zamku był rok 1454, gdy król Kazimierz Jagiellończyk wykupił zamek od ówczesnej załogi, nieopłaconej przez Krzyżaków. Od tego roku zamek malborski był administrowany przez starostę malborskiego i stanowił jeden z największych arsenałów dla wojsk Rzeczypospolitej, a także centrum administracyjno-gospodarcze dla większej części Żuław.

W 1772 roku zamek malborski przeszedł w ręce króla pruskiego Fryderyka II. Nie miał on wówczas szczególnej wartości militarnej, dlatego przeznaczano go na magazyny, koszary lub więzienie. W części rozpoczęto nawet prace rozbiórkowe. W I połowie XIX wieku zahamowano a następnie przeprowadzono na zamku różnorakie prace konserwatorskie. Właściwa odbudowa zamku datuje się jednak na 1882 roku i objęcie kierownictwa prac przez Konrada Steinbrechta. W wyniku działań II wojny światowej zamek w 60% uległ zniszczeniu. Dzięki działaniom polskich konserwatorów został odbudowany i jest jednym z najcenniejszych zabytków średniowiecznego budownictwa obronnego na ziemiach polskich.

W dniu 20 września 1949 roku decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zamek wpisany został do rejestru zabytków pod nr 29/N. Następnie Prezydent RP Rozporządzeniem z dnia 8 września 1994 roku (Monitor Polski Nr 50 z 1994, poz. 420) uznał zespół zamku krzyżackiego za Pomnik Historii.
W 1999 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO.