Question

porównaj sytuację polityczną Polski przed i po zamachu majowym
długa odp :>​

Answer 1

Verified answer

Zamach majowy był zbrojnym zamachem stanu, który dokonał marszałek Józef Piłsudski w dniach 12-15 maja 1926 roku, obalając legalnie wybrany rząd i prezydenta. Zamach ten zmienił system polityczny Polski z demokratycznego i parlamentarnego na autorytarny i prezydencki.

Przed zamachem majowym, Polska była rządzona przez koalicję partii chłopskich, ludowych i narodowych, które często popadały w konflikty i kryzysy. Prezydent Stanisław Wojciechowski i premier Wincenty Witos nie cieszyli się poparciem Piłsudskiego i jego zwolenników, którzy krytykowali ich za słabość, korupcję i partyjniactwo. Władza prezydenta była ograniczona przez konstytucję marcowa z 1921 roku, która nadawała większe uprawnienia parlamentowi i rządowi.

Po zamachu majowym, Piłsudski odrzucił propozycję objęcia urzędu prezydenta i zalecił na to stanowisko prof. Ignacego Mościckiego, który był mu lojalny. Piłsudski został ministrem spraw wojskowych i generalnym inspektorem sił zbrojnych, co dawało mu realną kontrolę nad państwem. W 1935 roku, po śmierci Piłsudskiego, została uchwalona konstytucja kwietniowa, która zwiększyła uprawnienia prezydenta i ograniczyła rolę parlamentu. Prezydent mógł mianować i odwoływać premiera i ministrów, rozwiązywać parlament, zarządzać stan wyjątkowy i wydawać dekrety z mocą ustawy. Zamach majowy zapoczątkował 13-letnie rządy sanacji, które były autorytarne, nacjonalistyczne i antykomunistyczne.