Question

porównaj demokracje ateńską z ustrojem Rzymu

Answer 1

Solon, wybrany na archonta w 594 r.p.n.e. umorzył długi drobnych właścicieli ziemskich i zakazał niewoli za długi, podzielił obywateli na 4 grupy wg uzyskiwanego dochodu rocznego, obliczanego w zbożu, oliwie i winie. Członkowie II pierwszych grup mogli kandydować na stanowiska archontów. Ich obowiązkiem była ponadto służba konna w wojsku i utrzymywanie stałej gotowości bojowej. Członkowie pozostałych grup nie piastowali urzędów, chociaż również zobowiązani byli do służby w wojsku jako wojownicy piesi lub wioślarze. Solon wprowadził też sąd przysięgłych. Areopagowi pozostawił czuwanie nad ustrojem państwa. Reformy Solona miały na celu rozładowanie napięć panujących w państwie. Doszło do zaciętej walki politycznej, gdyż arystokracja była niezadowolona, Pizystrat wprowadził tyranię. Po ego śmierci doszło do zaciętej walki politycznej. Wygrał Klejstenes, stanął po stronie ludu, podzielił Attykę na demy, każdy obywatel był przypisany do okr. Demu, przynależność była dziedziczna. Demy były pogrupowane w 10 fyli, na ich szczeblu losowano kandydatów do urzędów. Aby osłabić arystokratycznego polemarcha wprowadzono urząd strategów (10). Wprowadzono sąd skorupkowy, raz w roku w ciągu zgromadzenia ludowego, Zgromadzenie debatowało nad propozycjami Rady, zgadzając się na nie lub odrzucając. Raz do roku zgromadzeni mogli pozbyć się niepopularnych polityków- każdy pisał ich imiona na kawałku potłuczonej ceramiki zwanej ostrakonem. Z biegiem lat malało znaczenie Areopagu, a rosła rola Zgromadzenia ludowego. Reformy Solona i Klejstenesa umożliwiły ukształtowanie się w Atenach ustroju demokratycznego.
Rzym w pierwszym okresie był królestwem. Ok. 509 r.p.n.e. ustanowiona została republika. Ustrój ten zawierał elementy organizacji i zasad funkcjonowania państwa znane wcześniej w Grecji. Najważniejsze decyzje zarezerwowane były dla zgromadzenia wszystkich obywateli Rzymu, które decydowało o wypowiadaniu wojny, zawieraniu pokoju, wybierało urzędników i uchwalało prawa. Wzorem państw starożytnych nie funkcjonował tu system reprezentacji ludu, dlatego na obrady zgromadzenia obywatele musieli stawić się osobiście. Celem obrad było uzyskanie jednoznacznej odpowiedzi tak lub nie na postawione przez urzędników pytania. Zgromadzenie nie prowadziło debat. Nie było też poprawek do projektów. Urzędnik przewodniczący zgromadzeniu miał prawo do przemowy, lecz nie przewidywano dyskusji. Prawo inicjatywy ustawodawczej należało do urzędników. Obrady trwały tylko 1 dzień. Musiały się zakończyć przed zmrokiem i nie odbywały się w dni targowe. Najważniejsze zgromadzenia w Rzymie to trybusowe i centurialne.
Obywatele nie mogli ze swej strony zgłaszać wniosków, ani wprowadzać do nich poprawek. W starożytnym Rzymie za udział z zgromadzeniu ludowym nikt nie dostawał pieniędzy, istnienie w Rzymie kilku Zgromadzeń Ludowych.