Question

Polityka zagraniczna Jagiellonów ( kierunki,ocena)
z jakimi państwami chcieli sojusze,z jakimi mieli złe stosunki?
Stosunek Polsko-litewski

Answer 1

POLITYKA ZAGRANICZNA JAGIELLONÓW (1386 – 1572)

Władysław Jagiełło
Stosunki z litwą(1385 – 1434)
1385 – unia w Krewie
1401 – unia wileńsko-radomska
1413 – unia w Horodle 1409 – 1411- Wielka Wojna z Zakonem
stosunki z krzyzakami
1411 – I pokój toruński
1422 – pokój nad jeziorem Mielno (Litwie przyznano Żmudź)
stosunki z krajami poludniowymi
1387 – usunięcie Węgrów z Rusi Halickiej
Przyjęcie hołdu od księcia Mołdawii i Wołoszczyzny
1420 – odrzucenie przyjęcia korony od czeskich husytów

Władysław III Warneńczyk(1434 – 1444)
stosunki z litwa
Zerwanie unii; Litwini powołali na tron wielkoksiążęcy Kazimierza Jagiellończyka – 1440
stosunki z krzyżakami
1435 – sukces wojsk polsko – litewskich pod Wiłkomierzem – pokonanie Świdrygiełły i Krzyżaków – pokój wieczysty w Brześciu Kujawskim
stosunki z krajami poludniowymi
1440 – królem Węgier- II unia personalna
1444 – wyprawa antyturecka; Warna; śmierć króla

Kazimierz Jagiellończyk (1447 – 1492)
stosunki z litwa
Przywrócenie unii personalnej z Litwą.
stosunki z krzyzakami
1454 – 1466 wojna 13-letnia
1466 – II pokój toruński
1478 – 1479 – wojna popia – konflikt o wybór bp warmińskiego
stosunki z krajami poludniowymi
1471 – osadzenie syna, Władysława na tronie czeskim
1490 – Władysław, król czeski objął także koronę węgierską
1485 – hospodar Mołdawii Stefan złożył hołd lenny Kazimierzowi

Jan I Olbracht (1492 – 1501)
stosunki z litwa
1492 – Aleksander, brat Jana Olbrachta wybrany na tron litewski – zerwanie unii personalnej do 1501 r.
stosunki z krajami poludniowymi
1497 – nieudana wyprawa na Mołdawię, po zerwaniu przez Stefana zależności lennej

Aleksander Jagiellończyk(1501 – 1506)
stosunki z litwa
1501 – przywrócenie unii personalnej


Zygmunt I Stary (1506 – 1548)
stosunki z litwa
Unia personalna
1544 – Zygmunt August objął panowanie na Litwie
Pomoc Litwie w wojnach z Moskwą (utrata Smoleńszczyzny)
stosunki z krzyzakami
1519 – 1521 – ostatnia wojna
1525 – hołd pruski
stosunki z krajami poludniowymi
1515 – układ we Wiedniu
z Habsburgami
1526 – ginie bezpotomnie pod Mohaczem syn Władysława, Ludwik Jagiellończyk – Czechy i Węgry przechodzą w ręce Habsburgów
1530 – wieczysty pokój z Turcją
Zygmunt II August (1548 – 1572)
stosunki z litwa
1569 – unia realna w Lublinie -Rzeczpospolita Obojga Narodów
stosunki z krzyzakami
1557 – 1570 – I wojna północna
1561 – sekularyzacja Kawalerów Mieczowych w Inflantach
1563 – dopuścił do współ-lenna w Prusach brandenburską linię Hohenzollernów za pomoc w wojnie północnej


OCENA:

Sukcesy
Dynastia Jagiellonów na czterech tronach europejskich: Polska, Litwa, do 1526 r. Czechy i Węgry,
Umocnienie się nad Bałtykiem (hołd pruski – 1525r., sekularyzacja Inflant – 1561r.),
Wytworzenie się organizacji służby dyplomatycznej na europejskim poziomie – Jan Dantyszek, Hieronim Łaski,
Pokój wieczysty z Turcją (do początku XVII w.).


Słabości
Działania dyplomacji skierowane było na umocnienie Rzeczypospolitej nad Bałtykiem co zostało okupione biernością lub rezygnacją na innych terenach (Śląsk),
Wycofanie się z aktywnej polityki południowo – zachodniej uwarunkowane było unią z Litwą i skierowaniem polityki na wschód co prowadziło do konfliktu z Moskwą (utrata Smoleńska, Połocka),
Powstanie świeckiego państwa pruskiego, stanie się w przyszłości zagrożeniem dla Polski; także niefortunna decyzja Zygmunta Augusta w 1563 r.