DARWIN [da:ru1n] CHARLES ROBERT, ur. 12 II 1809, Shrewsbury, zm. 19 IV 1882, Down (Downe), wnuk Erasmusa, ojciec George'a Howarda, przyrodnik ang., twórca teorii ewolucji biol., zw. darwinizmem. ; studiował medycynę i teologię oraz geologię, zoologię i botanikę na uniw. w Edynburgu i w Cambridge. W czasie 5-letniej podróży (od 1831) dookoła świata na okręcie Beagle (Podróż na okręcie "Beagle" 1839, wyd. pol. 1951) zebrał bogate zbiory zool., bot. i geol.; m.in. odkrył kopalne szczątki mastodonta, szczerbaków i małżów w Ameryce Pd.; zwrócił uwagę na gat. endemiczne wysp Galapagos; zdobyte przez Darwina materiały, jego doświadczenia i obserwacje stały się podstawą dorobku nauk. i ukształtowały jego myśl ewolucyjną; 1842 napisał (1844 rozszerzył) streszczenie swojej teorii o powstawaniu gat. zwierzęcych i roślinnych przez dobór naturalny; 1858 praca Darwina została ogłoszona równocześnie z pracą A.R. Wallace'a On the Tendency of Varieties... W obszernym dziele O powstawaniu gatunków... (1859, wyd. pol. 1884) rozwinął Darwin zagadnienie doboru sztucznego i naturalnego, walki o byt, zmienności gat. i jej przyczyn; dalsze ważniejsze prace ewolucyjne Darwina to m.in.: O zmienności roślin i zwierząt w stanie udomowionym (1868, wyd. pol. 1888 89), O pochodzeniu człowieka i O doborze płciowym (1871, wyd. pol. 1959). Myśl ewolucyjna przewija się we wszystkich niemal pismach Darwina. W 1842 Darwin zamieszkał w swej posiadłości Down pod Londynem, gdzie przebywał do końca życia; zajmował się m.in. pnączami, ruchami roślin i roślinami owadożernymi; badał polimorfizm kwiatów, owadopylność storczyków, skutki samozapylania i zapylania krzyżowego; zaobserwował prawidłowości dziedziczenia w doświadczeniach z wyżlinem i pierwiosnkami; swą teorię dziedziczności nazwał pangenezą (dopuszczał w niej dziedziczenie cech nabytych); ogłosił studium o rafach koralowych (podał teorię powstawania atoli) i wyspach wulkanicznych.
DARWINIZM, biol. klas. teoria z dziedziny ewolucjonizmu, sformułowana niezależnie przez Ch.R. Darwina i A.R. Wallace'a, równocześnie opublikowana 1858, udokumentowana w dziele Darwina O powstawaniu gatunków drogą doboru naturalnego (1859). Darwinizm głosił, że gat. powstają z innych gat. wskutek ewolucji, której podstawowym mechanizmem jest dobór naturalny, czyli mechanizm wywołany konkurencją wewnątrzgatunkową i preferujący osobniki obdarzone przystosowaniami dziedzicznymi, a stopniowo eliminujący osobniki gorzej przystosowane. Klasyczny darwinizm dopuszczał działanie innych mechanizmów ewolucji, a przede wszystkim możliwość dziedziczenia cech nabytych przez organizmy w trakcie ich życia osobniczego (lamarkizm). Darwinizm utorował w nauce przekonanie, że ewolucja jest mechanizmem powstawania gat., ale jako teoria ewolucji uległ obecnie dość zasadniczym modyfikacjom.
DARWIN [da:ru1n] CHARLES ROBERT, ur. 12 II 1809, Shrewsbury, zm. 19 IV 1882, Down (Downe), wnuk Erasmusa, ojciec George'a Howarda, przyrodnik ang., twórca teorii ewolucji biol., zw. darwinizmem. ; studiował medycynę i teologię oraz geologię, zoologię i botanikę na uniw. w Edynburgu i w Cambridge. W czasie 5-letniej podróży (od 1831) dookoła świata na okręcie Beagle (Podróż na okręcie "Beagle" 1839, wyd. pol. 1951) zebrał bogate zbiory zool., bot. i geol.; m.in. odkrył kopalne szczątki mastodonta, szczerbaków i małżów w Ameryce Pd.; zwrócił uwagę na gat. endemiczne wysp Galapagos; zdobyte przez Darwina materiały, jego doświadczenia i obserwacje stały się podstawą dorobku nauk. i ukształtowały jego myśl ewolucyjną; 1842 napisał (1844 rozszerzył) streszczenie swojej teorii o powstawaniu gat. zwierzęcych i roślinnych przez dobór naturalny; 1858 praca Darwina została ogłoszona równocześnie z pracą A.R. Wallace'a On the Tendency of Varieties... W obszernym dziele O powstawaniu gatunków... (1859, wyd. pol. 1884) rozwinął Darwin zagadnienie doboru sztucznego i naturalnego, walki o byt, zmienności gat. i jej przyczyn; dalsze ważniejsze prace ewolucyjne Darwina to m.in.: O zmienności roślin i zwierząt w stanie udomowionym (1868, wyd. pol. 1888 89), O pochodzeniu człowieka i O doborze płciowym (1871, wyd. pol. 1959). Myśl ewolucyjna przewija się we wszystkich niemal pismach Darwina. W 1842 Darwin zamieszkał w swej posiadłości Down pod Londynem, gdzie przebywał do końca życia; zajmował się m.in. pnączami, ruchami roślin i roślinami owadożernymi; badał polimorfizm kwiatów, owadopylność storczyków, skutki samozapylania i zapylania krzyżowego; zaobserwował prawidłowości dziedziczenia w doświadczeniach z wyżlinem i pierwiosnkami; swą teorię dziedziczności nazwał pangenezą (dopuszczał w niej dziedziczenie cech nabytych); ogłosił studium o rafach koralowych (podał teorię powstawania atoli) i wyspach wulkanicznych.
DARWINIZM, biol. klas. teoria z dziedziny ewolucjonizmu, sformułowana niezależnie przez Ch.R. Darwina i A.R. Wallace'a, równocześnie opublikowana 1858, udokumentowana w dziele Darwina O powstawaniu gatunków drogą doboru naturalnego (1859). Darwinizm głosił, że gat. powstają z innych gat. wskutek ewolucji, której podstawowym mechanizmem jest dobór naturalny, czyli mechanizm wywołany konkurencją wewnątrzgatunkową i preferujący osobniki obdarzone przystosowaniami dziedzicznymi, a stopniowo eliminujący osobniki gorzej przystosowane. Klasyczny darwinizm dopuszczał działanie innych mechanizmów ewolucji, a przede wszystkim możliwość dziedziczenia cech nabytych przez organizmy w trakcie ich życia osobniczego (lamarkizm). Darwinizm utorował w nauce przekonanie, że ewolucja jest mechanizmem powstawania gat., ale jako teoria ewolucji uległ obecnie dość zasadniczym modyfikacjom.
Darwin -był tworcą teori ewolucj. Czyli doborem naturalnym inaczej stopniowym zmian budowy wew. zew. trybu bytu i miejsa bytu.
Według jego teori człowiek pochodzi od małpy co uznano za herezje.
Lecz teoria Darwina był stopniowo udowadniana przez innych naukowców az w koncu kościół przyją tą teorię.
;)