podczas 20w.
jaką sytuacje mieli polacy na kazdym z tych obszarów?
1.W generalnym gubernatorstwie
2.na terenie wcielonych do rzeszy
3.na terenie wcielonych do zwiąxku radzieckiego
" Life is not a problem to be solved but a reality to be experienced! "
© Copyright 2013 - 2024 KUDO.TIPS - All rights reserved.
1.
Polityka Niemców w Generalnym Gubernatorstwie
Systematyczne wyniszczanie Polaków było szeroko zakrojoną akcją, na którą składało się:
* zamiana prawa polskiego na prawo okupacyjne
* masowe egzekucje, mordy i wysiedlenia
* tworzenie sieci obozów koncentracyjnych / największe powstały w Oświęcimiu-Brzezince, Majdanku, Treblince, Sztutowie, Rogoźnicy, Bełżcu, Chełmnie, Sobiborze /
* walka z inteligencją np. „Sonderaktion Krakau” / aresztowanie pracowników UJ i AGH / czy „AB Aktion” / rozstrzelanie 3,5 tys. Polaków /
* zamykanie szkół wyższych, znaczne ograniczenia w szkolnictwie średnim i podstawowym
* prześladowania Kościoła, likwidacja parafii, aresztowanie duchowieństwa
* obowiązek przymusowej pracy ludności w wieku 16 – 60 lat
* łapanki na przymusowe roboty do Niemiec / wywieziono ponad 2,5 mln Polaków /
* tworzenie gett dla ludności żydowskiej
* nakaz obowiązkowych dostaw – kontyngentów rolnych oraz zakaz handlu żywnością
* likwidacja polskich instytucji kulturalno – oświatowych, nakaz usunięcia symboli narodowych
* konfiskaty majątków i grabież dzieł sztuki / np. z Wawelu / oraz surowców i maszyn
* wzmożona propaganda poprzez m.in. uliczne głośniki oraz prasę / tzw.„ gadzinówka” /
* zmiana nazewnictwa np. miast / Warszawa – Warschau, Toruń – Thorn , Rzeszów – Reichsdorf /
lub bardziej wersja opisowa:
W dniu 12 października 1939 r. dekretem Hitlera ziemie polskie podzielono na dwie części. Utworzono Generalne Gubernatorstwo, które podzielono na cztery dystrykty: lubelski, radomski, warszawski i krakowski ze stolicą w Krakowie. Władzę sprawował generalny gubernator Hans Frank. W początkach października 1939 r. w granice III Rzeszy wcielono Górny Śląsk, Pomorze, Wielkopolskę, województwo łódzkie oraz część województw krakowskiego i warszawskiego.
Władze niemieckie wprowadziły policyjno-wojskowy reżim okupacyjny, rozwiązały polskie instytucje i organizacje (wyjątkowo zezwoliły na utworzenie Rady Głównej Opiekuńczej), przejęły własność państwa polskiego i instytucji publicznych. Od pierwszych dni okupacji realizowały politykę terroru w celu wyniszczenia elit intelektualnych (akcja AB) i przekształcenia społeczeństwa w posłuszną siłę roboczą. Dążyły również do całkowitej germanizacji ziem włączonych do III Rzeszy, wymuszały podpisywanie niemieckiej listy narodowej przez mieszkających tam Polaków. Polaków i Żydów z terenów wcielonych do Rzeszy deportowały do GG lub wywoziły do pracy przymusowej w głąb Niemiec, osiedlały Niemców z innych krajów środkowej i wschodniej Europy.
W październiku 1939 r. Niemcy rozpoczęli przymusowe wysiedlenia ludności polskiej z terenów Wielkopolski i Pomorza do GG. W latach 1939-1941 wysiedlono około 650 tys. Polaków. Równocześnie na Pomorzu i Górnym Śląsku władze niemiecki zmuszały czy też nakłaniały ludność polską do podpisywania Niemieckiej Listy Narodowej (Volksdeutsche). Gwarantowało to pewne przywileje w stosunku do ludności polskiej, jednocześnie zobowiązując do służby wojskowej. Utworzono zostały cztery kategorie list.
W władze GG zorganizowały system eksploatacji gospodarki na potrzeby Niemiec i dążyły do pauperyzacji społeczeństwa (masowe konfiskaty własności prywatnej, niewolnicza praca, wymiana waluty, głodowe racje żywności). Rolnicy zostali obciążeni przymusowymi dostawami. Wprowadzono obowiązek pracy dla Polaków od 16 do 60 roku życia. Wielu robotników kierowano do pracy w Niemczech (1,3 miliona).
Władze niemieckie w GG rozpoczęły eksterminację ludności żydowskiej. Żydów pozbawiły elementarnych praw ludzkich. Stopniowo izolowały w gettach ludność żydowską. Od 1940 r. powstają pierwsze obozy koncentracyjne na ziemiach polskich – Auschwitz i Stutthof. Oprócz tego powstają obozy pracy, obozy przejściowe, obozy jenieckie oraz obozy zagłady.
Po napaści na ZSRR w 1941 r. Niemcy przygotowali plan całkowitej germanizacji ziem polskich i przesiedlenia większości ich mieszkańców na Syberię (Generalny Plan Wschodni). Organizowano wysiedlenia Polaków i osiedlanie kolonistów niemieckich (m.in. od listopada 1942 r. na Zamojszczyźnie). Niemcy rozpoczęli mordowanie na masową skalę Żydów w obozach natychmiastowej zagłady (Chełmno, Auschwitz, Sobibór, Treblinka), realizując tzw. ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej. Żydowskie organizacje konspiracyjne podejmowały walkę zbrojną (np. kwiecień – maj 1943 r. powstanie w getcie warszawskim). Jednocześnie władze niemieckie zaostrzyły reżim okupacyjny i wzmogły eksploatację ekonomiczną (od 1941 r. wzrosła rola ziem polskich jako zaplecza zaopatrzeniowego frontu wschodniego i obszaru znajdującego się praktycznie poza zasięgiem lotnictwa alianckiego).
2.Polityka III Rzeszy na ziemiach wcielonych miała doprowadzić do zgermanizowania tych terenów. Podjęto plany usunięcia ludności polskiej. Rozpoczęto wysiedlenia i wysyłanie na przymusowe roboty do Rzeszy i Austrii. W październiku 1939 rozpoczęły się przymusowe wysiedlenia ludności z terenów Wielkopolski i Pomorza do GG, głownie do woj. lubelskiego.
W Łodzi założono obóz przejściowy. 1939 – 1941 wysiedlono ok. 650 tys. Polaków. Na ich miejsce sprowadzono osadników niemieckich z ZSRR, oraz z krajów nadbałtyckich. Równocześnie na Pomorzu i górnym Śląsku władze niemieckie zmuszały ludność polską do podpisania Niemieckiej Listy Narodowej. Gwarantowało to pewnie przywileje w stosunku do Polaków, jednocześnie zobowiązując do służby wojskowej.
Polacy na terenie Rzeszy mieli zakaz poruszania się nocą, a w ciągu dnia byli pod stałym nadzorem. Wprowadzone zostały sądy doraźne, często stosowano łapanki, wywózki, rozstrzeliwania, osadzanie w więzieniach czy wywóz do obozów koncentracyjnych. Pierwsze obozy na ziemiach polskich powstały w 1940 (Auschwitz i Stutthof). W GG stosowano publiczne egzekucje, pacyfikacje wsi a także przesiedlenia. Rządy sprawowano przy pomocy policji i służb bezpieczeństwa Niemiec.
3.
Sytuacja Polaków pod okupacją radziecką. Zsyłki i obozy jenieckie.
Od wiosny 1940 na ziemiach wsch. II RP ropoczeła się akcja upaństwawiania majątków ziemskich, wysiedlania Polaków, aresztowania oficerów Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza, pracowników policji, kolei państwowych i leśników. Ich rodziny przesiedlano. Aresztowania objęły działaczy politycznych, członków organizacji społecznych, nauczycieli, księży i ludzi kultury. Kierowano ich do więzień i obozów pracy, łagrów i miejsc przymusowego wysiedlenia. Musieli tam pracować na rzecz ZSRR. Największe deportacje Polaków odbywały się od lutego 1940 do
czerwca 1941. Trafili oni do niezliczonej liczby łagrów i obozów. Deportacje odbywała się etapami: Polaków kierowano na tereny płn. Rosji, do Kazachstanu i na Syberię. W nieludzkich warunkach wykorzystywano tam polskich zesłańców przy wyrębie lasów i pracy w kopalniach. Najstraszniejszy los spotkał 15 tys. oficerów i żołnierzy polskich z obozów w Starobielsku, Ostaszkowie, Katyniu, Kozielsku i Charkowie. Wiosną 1940 zostali potajemnie zamordowani i pochowani w zbiorowych mogiłach. Ujawniono to w maju 1943.
2 listopada 1939 Rada Najwyższa ZSRR podjęła decyzje o wcieleniu ziem II RP do poszczególnych republik radzieckich, czyli Ukrainy, Białorusi, Litwy. Obywatele polscy zostali zmuszeni do przyjęcia obywatelstwa ZSRR. Musieli zdać polskie dokumenty, żeby móc uzyskać radziecki paszport, bez którego nie wolno było się przemieszczać.
Okupacja w Europie. Sytuacja ludności
Położenie ludności w państwach zaatakowanych przez Niemcy nie było jednakowe. W niektórych krajach Niemcy zezwolili na działanie kolaboranckich rządów i administracji. Wszędzie prześladowano jednak Żydów i Romów i masowo wywożono ich do obozów zagłady.
Generalny plan wschodni zakładał w przyszłości przesiedlenie na Syberię większej części mieszkańców Polski, Ukrainy, Białorusi i częściowo Rosji. Pozostałych planowano wymordować lub zmienić w niewolnicza sile roboczą. Tereny Słowian miała zająć ludność niemiecka.
Prześladowania, deportacje i eksterminacja narodu żydowskiego. Holokaust5. Obozy koncentracyjne
W okresie poprzedzającym II wojnę światową w III Rzeszy nastąpiły pierwsze prześladowania Żydów. W 1933 zaczęto usuwać ich z pełnionych funkcji urzędniczych, a w 1935 pozbawiono praw obywatelskich. W poł. Lat ’30 na terenie III Rzeszy zakładano obozy koncentracyjne. Najpierw zamykano tam byłych działaczy komunistycznych i politycznych, a potem Żydów.
W pierwszym okresie wojny rozpoczęła się nowa faza eksterminacji Żydów. W 1939 nakazano im nosić znak identyfikacyjny z gwiazdą Dawida, odebrano majątki, ograniczono możliwość swobodnego poruszania się.
Na ziemiach polskich, Litwie, Łotwie, Białorusi, Ukrainie w 1939 zakładano getta żydowskie. Niemcy planowali też wydzielone okręgi żydowskie na terenie Lubelszczyzny, a dalej na Madagaskarze i Syberii. Pomysł ten nie został zrealizowany. W pierwszym okresie getta były otwarte , ale za ich opuszczenie lub za pomoc w ukryciu uciekinierów groziła kara. Po 1941 Polaków, Jugosłowian i obywateli ZSRR udzielających pomocy Żydom karano śmiercią.
Powstania w gettach żydowskich
Zbrojny opór przeciwko Niemcom przygotowywały Żydowski Związek Wojskowy i Żydowska Organizacja Bojowa. Pierwsze powstania wybuchły 21 lipca 1942 w Klecku, 3 września 1942 w Lachwi i w Głębokiem (lipiec 1943). Największe powstanie wybuchło w warszawskim gettcie i trwało od 19 kwietnia do 8 maja 1943 lecz mimo pomocy Rady Pomocy Żydom i AK zostało krwawo stłumione. Upadek każdego powstania wiązał się z likwidacją getta i przewiezieniem Żydów do obozów śmierci.