Question

Podaj przykłady świadczące o tym, że w latach 1918-1939 nastąpił rozwój:
a) medycyny
b) komunikacji
c) produkcji artykułów i urządzeń dla domu.

Answer 1

MEDYCYNA
21 lipca 1921 roku zorganizowano w Poznaniu Wyższą Szkolę Pielęgniarek i Higienistek. Inicjatorem utworzenia szkoły był Okręg Wielkopolski PCK, a pomocy udzielił ACK. Na czele komitetu organizacyjnego stanęła dr Janina Żniniewicz, główna inicjatorka otwarcia szkoły, a także przewodnicząca Okręgu Wielkopolskiego PCK. Pierwszą dyrektorką była Ita Mac Donald – pielęgniarka amerykańska. Bazę lokalową szkoły tworzyły mieszkania w prywatnym domu, dopiero w 1938 roku szkołę przeniesiono do nowego obiektu.
W tym samym roku 29 października rozpoczęła działalność Warszawska Szkoła Pielęgniarstwa, uruchomiona z inicjatywy grupy działaczy społecznych (m.in. Z. Szlenkier), przy aktywnej pomocy magistratu miasta Warszawy, Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego oraz Ministerstwa Zdrowia Publicznego. Stanowisko dyrektorki i tu zajęła pielęgniarka amerykańska Helena Bridge. Szkoła w latach 1921-1929 mieściła się w dwóch pawilonach Szpitala PCK, w kwietniu 1929 roku rozpoczęto szkolenie uczennic w nowym gmachu.
8 lipca 1923 roku otwarto Szkołę Pielęgniarstwa przy Szpitalu Starozakonnym w Warszawie, znana jako szkoła na Czystem. Ufundowana została przez Stowarzyszenie Dobroczynne Pomocy Żydom, przy wydatnej pomocy ACK oraz magistratu miasta Warszawy. Pierwszą dyrektorką została dyplomowana pielęgniarka Amerykanka żydowskiego pochodzenia, Amelia Greenwald. W okresie okupacji Szkoła została przeniesiona na obszar dzielnicy żydowskiej, a w kwietniu 1943 roku podzieliła losy warszawskich Żydów.
W tym samym roku pierwsze absolwentki opuściły Szkoły Pielęgniarstwa w Poznaniu i w Warszawie. Przy szkołach tych powstały Stowarzyszenia Absolwentek, które zostały zarejestrowane w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i uzyskały osobowość prawną. Celem stowarzyszenia było podtrzymywanie łączności zawodowej i koleżeńskiej, dążenie do rozszerzania i wzbogacania wiedzy nabytej w szkole i doświadczeń wyniesionych z pracy.
Pod koniec listopada tego samego roku Minister Zdrowia powołał Komisję Państwowych Egzaminów Pielęgniarskich. Po ukończeniu dwuletniej szkoły pielęgniarstwa (choć nie tylko) i zdaniu egzaminu końcowego w szkole i państwowego w ministerstwie, absolwentka otrzymywała dwa dyplomy: wydany przez macierzystą szkołę i przez Komisje Państwowych Egzaminów Pielęgniarskich. Rozporządzenie to obowiązywało do 1935 r.
10 grudnia 1925 r. reaktywowano Szkołę Pielęgniarską w Krakowie jako Uniwersytecką Szkołę Pielęgniarek i Opiekunek Zdrowia (później Higienistek), która stanowiła niejako przedłużenie „starej” szkoły krakowskiej, gdyż powstała dzięki staraniom tych samych osób, które poprzednio stworzyły i prowadziły pierwszą szkołę pielęgniarstwa w Polsce. Reaktywowana placówka stanowiła Studium Uniwersytetu Jagiellońskiego i podlegała Wydziałowi Lekarskiemu. Dyrektorką szkoły była Maria Epstein, a jej zastępczynią Anna Rydlówna. Siedzibą szkoły był budynek byłej biblioteki medyków, który dostosowano do potrzeb szkoły i internatu. Była to pierwsza szkoła od początku prowadzona wyłącznie przez pielęgniarki polskie.
1 kwietnia 1927 r. w budynku PCK w Katowicach rozpoczęła działalność Szkoła Pielęgniarstwa i Pomocy Społecznej Okręgu PCK w Katowicach. Jednakże już dwa lata później została zamknięta, gdyż nie rozwiązano sprawy jej programu nauczania.
W 1929 roku otwarto Szkolę Pielęgniarstwa PCK w Warszawie w budynkach, w których uprzednio mieściła się Wyższa Szkoła Pielęgniarstwa. Stanowisko dyrektorki objęła Helena Nagórska. Zadaniem szkoły było dostarczenie instytucjom wojskowym oraz placówkom prowadzonym przez PCK wysoko wykwalifikowanych pielęgniarek. Istniała do 1939 r.
5 kwietnia 1932 r. Okręgowy Związek Kas Chorych uruchamia Szkolę Pielęgniarek Społecznych w Poznaniu, których działalność została przerwana
15 lutego 1934 r. z powodu reorganizacji Ubezpieczalni Społecznej, a uczennice skierowane zostały do Poznańskiej Szkoły Pielęgniarstwa PCK.
22 października 1936 r. rozpoczęła działalność Katolicka Szkoła Pielęgniarek w Poznaniu zorganizowania przez Katolicki Instytut Wychowawczy. Oprócz tego, siostry zakonne były kształcone na kursach w szpitalach Świętego Rocha i Przemienienia Pańskiego w Warszawie. W 1939 r. powstała przy Szpitalu Przemienienia Pańskiego w Warszawie 2-letnia zakonna Szkoła Pielęgniarstwa Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia (z prawami państwowymi). Przetrwała ona cały okres wojny i okupacji. W tym czasie ukończyło ją 114 sióstr zakonnych i 76 osób świeckich. W grudniu 1949 r. szkoła została upaństwowiona.
Ogółem w latach 1918-1939 powstało w Polsce 9 szkół pielęgniarskich, ale równocześnie nie było nigdy czynnych więcej niż 7. Szkoły pielęgniarskie w Polsce kształciły pielęgniarki na wysokim poziomie. Wszystkie miały własną bazę lokalową, a zajęcia w nich prowadziły doświadczone pielęgniarki, z których wiele dzięki uzyskiwanym stypendiom, kończyło szkoły zagraniczne lub zdobywało rożne przeszkolenia dodatkowe w USA, Francji, Austrii i innych krajach.
Czas nauki, początkowo dwuletni, w krótkim czasie został przedłużony do 2,5 lat. Od kandydatek wymagano ukończenia sześciu lat ówczesnej ośmioklasowej szkoły średniej, a po reformie czterech klas tej szkoły (gimnazjum), ukończenia 18 lat życia oraz pozytywnej opinii o przydatności do zawodu. W czasie nauki obowiązywało mieszkanie w internacie. Program obejmował część teoretyczną i praktyczną. W części teoretycznej były uwzględnione przedmioty z zakresu nauk przyrodniczych, medycznych, społecznych oraz pielęgniarstwo. Do szkolenia praktycznego przywiązywano bardzo dużą wagę. Praktyki były organizowane na oddziałach szpitalnych pod nadzorem pielęgniarek- nauczycielek zatrudnianych przez szkole, a także w ośrodkach zdrowia, w higienie szkolnej, w pielęgniarstwie przemysłowym, w pielęgniarstwie domowym. Odbywanie praktyk było poprzedzone opanowaniem techniki zabiegów pielęgniarskich i odpowiednim przygotowaniu teoretycznym.
Liczba absolwentek szkół nie pokrywała zapotrzebowania na pielęgniarki. Istniejące braki w obsadzie pielęgniarskiej w szpitalach były uzupełniane osobami bez właściwego przygotowania zawodowego, dla których organizowano jedynie krótkie przeszkolenia. Największą rolę odgrywało szkolenie sióstr Pogotowia Sanitarnego PCK w szpitalach wojskowych.


3. Sytuacja prawna pielęgniarek

Wraz z rozwojem pielęgniarstwa podnosiły się coraz liczniejsze glosy, nie tylko z grona pielęgniarek, w sprawie prawnego uregulowania ich sytuacji. 16 września 1928 roku utworzono specjalny komitet do spraw przygotowania ustawy o pielęgniarstwie. W skład tego komitetu weszły pielęgniarki: Maria Babicka –Zachertowa, Helena Nagórska, Zofia Zawadzka – Leśniewska i lekarz dr Cz. Wroczyński.
Pierwsza ustawa o prawach i obowiązkach pielęgniarek została uchwalona 21 lutego 1935 roku przez Sejm, na mocy art. 44 Konstytucji RP. Ustawa była wynikiem kilkuletnich prac Departamentu Służby Zdrowia, łącznie z Państwową Radą Zdrowia, w opracowaniu ustawy brały udział pielęgniarki należące do ww. komitetu do spraw przygotowania ustawy o pielęgniarstwie. Pielęgniarstwo jako zawód zyskało podstawy prawne, unormowano zakres obowiązków i uprawnień pielęgniarskich, organizacji zawodu i programu nauczania w szkołach pielęgniarskich. Dopływ nowych absolwentek powierzono wyłącznie szkołom pielęgniarstwa, prowadzonym przez pielęgniarki. Nadzór nad szkołami należał do Ministerstwa Opieki Społecznej. Artykuł 10 ustawy określa miedzy innymi czas trwania nauki w szkołach pielęgniarskich (2,5 roku), wymagania stawiane kandydatkom wstępującym do szkoły oraz warunki szkolenia teoretycznego i praktycznego, jakim powinny odpowiadać organizowane szkoły. Wprowadzono obowiązek rejestrowania pielęgniarek. Pielęgniarki zostały zaliczone do grupy pracowników umysłowych. Mimo, iż wobec całkowicie zmienionych realiów, zarówno systemu opieki zdrowotnej, jak i społecznych zasad ustroju, ustawa ta już bezpośrednio po wojnie stała się nieaktualna, obowiązywała do 1996 r.
Dnia 17 marca zostało wydane Rozporządzenie Ministra Opieki Społecznej, nawiązujące do postanowień zawartych w Ustawie z 1935 roku. W rozporządzeniu tym określono program nauczania szkol pielęgniarstwa, ustalono przebieg egzaminów końcowych, określono wymagania stawiane dyrektorom szkol pielęgniarstwa. Rozporządzenie to zawiera także propozycję statutu szkół, dokładne określenie warunków, jakie maja spełniać miejscowości, w których mogą być organizowane szkoły pielęgniarstwa, czas trwania nauki oraz liczbę godzin przeznaczonych na szkolenie teoretyczne oraz praktyczne w całym cyklu szkolenia.
Jednak ani wydane przepisy, ani starania wybitnych przedstawicieli pielęgniarstwa nie miały wpływu na powstawanie nowych szkół, których deficyt odczuwano bardzo dotkli
MEDYCYNA

Answer 2

W latach 1918-1939 powstało w Polsce 9 szkół pielęgniarskich, co przyczyniło się do rozwoju medycyny.
Odkryto także pierwsze szczepionki . Wynaleziono telefon oraz telegraf.