Opraacuj Dwie tkanki zwierzęce ::: nabłonkową i mięśniową (budowa , rodzaje , funkcje ) + mogą być jakieś ciekawostki ale nie muszą
squidgy
TKANKA NABŁONKOWA: - jest zbudowana z komórek o różnych kształtach - wyróżnia się kształty komórek: płaskie, sześcienne lub walcowate - komórki ściśle do siebie przylegają - są ułożone w jednej lub kilki warstwach na błonie podstawnej - ze względu na liczbę warstw komórek nabłonki dzielimy na: jednowarstwowe - występują tam, gdzie zachodzi wchłanianie różnych substancji wielowarstwowe - znajdują się w miejscu, które wymagają ochrony
Funkcje: - ochrania ciało przed urazami, wnikaniem drobnoustrojów chorobotwórczych oraz szkodliwych związków - wchłania substancje odżywcze i wodę w układzie pokarmowym - wydzielanie, np. enzymów potu, łoju i śluzu - odbieranie wrażeń zmysłowych, takich jak dotyk, smak
TKANKA MIĘSNIOWA: - gładka - poprzecznie prążkowana ⇒serca ⇒szkieletowa - najczęściej tworzą charakterystyczne pęczki - każda z rodzajów tkanki pełni inne określone funkcje FUNKCJE: - umożliwiają ruch organizmu i transport różnych substancji
GŁADKA: - wchodzi w skład wielu narządów, np. jelita, żołądek; dzięki temu mogą zmieniać swoje średnice - umożliwia przesuwanie pokarmu
Tkankę nabłonkową (nabłonek) tworzą warstwy ściśle do siebie przylegających komórek okrywających zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne powierzchnie organizmu. Tkanka ta tworzy zewnętrzną warstwę skóry, wyścieła układ pokarmowy, oddechowy, rozrodczy oraz wydalniczy.
Rodzaje nabłonków: · jednowarstwowe: - płaski (jest zbudowany z płaskich, wielościennych komórek; pokrywa powierzchnie, na których intensywnie zachodzi przemieszczanie się substancji; u bezkręgowców wytwarza oskórek; u kręgowców buduje ścianę pęcherzyków płucnych ssaków, wyścieła naczynia krwionośne) - sześcienny (jest zbudowany z równościennych komórek, przypominających swoim kształtem sześciany; wyścieła kanaliki nerkowe i końcowe odcinki gruczołów) - walcowaty (jest zbudowany z wysokich komórek o kształcie nieregularnych graniastosłupów; komórki mogą być zaopatrzone w rzęski; wyścieła górny odcinek dróg oddechowych oraz przewód pokarmowy od żołądka do odbytnicy) · wielowarstwowe: - płaski (jest zbudowany z komórek ułożonych w kilku warstwach, z których zewnętrzne są spłaszczone; występuje w jamie ustnej do przełyku włącznie, w pochwie i na przedniej powierzchni rogówki; u kręgowców pokrywa skórę - naskórek) - walcowaty (jest zbudowany z kilku do kilkunastu warstw, przy czym komórki wierzchniej warstwy mają kształt graniastosłupów; występuje w spojówce oka i przewodach gruczołów zewnątrzwydzielniczych) - przejściowy (jest zbudowany z trzech do pięciu warstw komórek; wyścieła drogi moczowe)
Podział nabłonków ze względu na pełnione funkcje:
· okrywający (okrywa tkanki i ciało, chroni organizm przed czynnikami zewnętrznymi) · wyściełający (wyścieła narządy wewnętrzne) · gruczołowy (tworzy gruczoły zewnątrz- i wewnątrzwydzielnicze) · zmysłowy (wchodzi w skład narządów zmysłów i odbiera wrażenia zmysłowe)
TKANKA MIĘŚNIOWA
Tkankę mięśniową tworzą wydłużone komórki, zawierające liczne włókienka kurczliwe (zbudowane z białek).
Rodzaje tkanki mięśniowej: · gładka (jest zbudowana z komórek o wrzecionowatym kształcie, ostro zakończonych i jednojądowych; brak poprzecznego prążkowania; szybkość skurczu jest mała, lecz włókna przed długi czas mogą pozostawać w stanie skurczu; częstotliwość skurczów jest niezależna od woli człowieka; buduje ściany przewodu pokarmowego i oddechowego oraz naczyń krwionośnych) · poprzecznie prążkowana szkieletowa (jest zbudowana z komórek wydłużonych, cylindycznych, tępo zakończonych, zawierających wiele jąder i mitochondriów; włókienka kurczliwe tworzą poprzeczne prążki - jasne i ciemne; szybkość skurczu jest duża, ale krótkotrwała, zależy od woli; buduje mięśnie szkieletowe) · poprzecznie prążkowana serca (jest zbudowana z komórek wydłużonych, cylindrycznych, mających rozgałęzienia, za pomocą których się łączą, tworząc przestrzenną sieć, zawiera jedno lub dwa centralnie położone jądra komórkowe; częstotliwość skurczów nie podlega woli organizmu; buduje mięsień sercowy; mięsień sercowy kurczy się szybko i silnie)
- jest zbudowana z komórek o różnych kształtach
- wyróżnia się kształty komórek: płaskie, sześcienne lub walcowate
- komórki ściśle do siebie przylegają
- są ułożone w jednej lub kilki warstwach na błonie podstawnej
- ze względu na liczbę warstw komórek nabłonki dzielimy na:
jednowarstwowe - występują tam, gdzie zachodzi wchłanianie różnych substancji
wielowarstwowe - znajdują się w miejscu, które wymagają ochrony
Funkcje:
- ochrania ciało przed urazami, wnikaniem drobnoustrojów chorobotwórczych oraz szkodliwych związków
- wchłania substancje odżywcze i wodę w układzie pokarmowym
- wydzielanie, np. enzymów potu, łoju i śluzu
- odbieranie wrażeń zmysłowych, takich jak dotyk, smak
TKANKA MIĘSNIOWA:
- gładka
- poprzecznie prążkowana
⇒serca
⇒szkieletowa
- najczęściej tworzą charakterystyczne pęczki
- każda z rodzajów tkanki pełni inne określone funkcje
FUNKCJE:
- umożliwiają ruch organizmu i transport różnych substancji
GŁADKA:
- wchodzi w skład wielu narządów, np. jelita, żołądek; dzięki temu mogą zmieniać swoje średnice
- umożliwia przesuwanie pokarmu
Poprzecznie prążkowana szkieletowa:
- buduje mięśnie kończyn
Poprzecznie prążkowana serca:
- komórki tworzą przestrzenną sieć, dzięki niej serce może zmieniać objętość podczas skurczu
To moja notatka z I kl, więc wydaje mi się, że jest wystarczająca i nie za długa :)
Tkankę nabłonkową (nabłonek) tworzą warstwy ściśle do siebie przylegających komórek okrywających zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne powierzchnie organizmu. Tkanka ta tworzy zewnętrzną warstwę skóry, wyścieła układ pokarmowy, oddechowy, rozrodczy oraz wydalniczy.
Rodzaje nabłonków:
· jednowarstwowe:
- płaski (jest zbudowany z płaskich, wielościennych komórek; pokrywa powierzchnie, na których intensywnie zachodzi przemieszczanie się substancji; u bezkręgowców wytwarza oskórek; u kręgowców buduje ścianę pęcherzyków płucnych ssaków, wyścieła naczynia krwionośne)
- sześcienny (jest zbudowany z równościennych komórek, przypominających swoim kształtem sześciany; wyścieła kanaliki nerkowe i końcowe odcinki gruczołów)
- walcowaty (jest zbudowany z wysokich komórek o kształcie nieregularnych graniastosłupów; komórki mogą być zaopatrzone w rzęski; wyścieła górny odcinek dróg oddechowych oraz przewód pokarmowy od żołądka do odbytnicy)
· wielowarstwowe:
- płaski (jest zbudowany z komórek ułożonych w kilku warstwach, z których zewnętrzne są spłaszczone; występuje w jamie ustnej do przełyku włącznie, w pochwie i na przedniej powierzchni rogówki; u kręgowców pokrywa skórę - naskórek)
- walcowaty (jest zbudowany z kilku do kilkunastu warstw, przy czym komórki wierzchniej warstwy mają kształt graniastosłupów; występuje w spojówce oka i przewodach gruczołów zewnątrzwydzielniczych)
- przejściowy (jest zbudowany z trzech do pięciu warstw komórek; wyścieła drogi moczowe)
Podział nabłonków ze względu na pełnione funkcje:
· okrywający (okrywa tkanki i ciało, chroni organizm przed czynnikami zewnętrznymi)
· wyściełający (wyścieła narządy wewnętrzne)
· gruczołowy (tworzy gruczoły zewnątrz- i wewnątrzwydzielnicze)
· zmysłowy (wchodzi w skład narządów zmysłów i odbiera wrażenia zmysłowe)
TKANKA MIĘŚNIOWA
Tkankę mięśniową tworzą wydłużone komórki, zawierające liczne włókienka kurczliwe (zbudowane z białek).
Rodzaje tkanki mięśniowej:
· gładka (jest zbudowana z komórek o wrzecionowatym kształcie, ostro zakończonych i jednojądowych; brak poprzecznego prążkowania; szybkość skurczu jest mała, lecz włókna przed długi czas mogą pozostawać w stanie skurczu; częstotliwość skurczów jest niezależna od woli człowieka; buduje ściany przewodu pokarmowego i oddechowego oraz naczyń krwionośnych)
· poprzecznie prążkowana szkieletowa (jest zbudowana z komórek wydłużonych, cylindycznych, tępo zakończonych, zawierających wiele jąder i mitochondriów; włókienka kurczliwe tworzą poprzeczne prążki - jasne i ciemne; szybkość skurczu jest duża, ale krótkotrwała, zależy od woli; buduje mięśnie szkieletowe)
· poprzecznie prążkowana serca (jest zbudowana z komórek wydłużonych, cylindrycznych, mających rozgałęzienia, za pomocą których się łączą, tworząc przestrzenną sieć, zawiera jedno lub dwa centralnie położone jądra komórkowe; częstotliwość skurczów nie podlega woli organizmu; buduje mięsień sercowy; mięsień sercowy kurczy się szybko i silnie)