Zaczne od początku, bo nie wiem, od którego dokładnie momentu potrzebujesz to. Najwyżej zaznaczę jakoś moment, októry chyba Ci chodziło :D
Stosunki polsko-szweckie
W 1587r. królem Polski został Zygmunt III Waza (był to Szwed). Usiłował on zyskać tron szwecki po śmierci ojca. jednak po kilku latach parlament szwecki zdetronizował go, usunął z tronu. W wyniku tego Zygmunt oddał Polsce Estonię wykonując pacta conventa. Byął to bezpośrednia przyczyna wybuchu wojny polsko-szweckiej. Kolejną przyczyną byął chęć panowania na Bałtyku przez Szwecję.
Działania wojenne:
Szwedzi zajęli Inflanty, odzyskanie ich powierzono hetmanowi Krzysztofowi Radziwiłłowi i Janowi Karolowi Chodkiewiczowi. W 1605 doszło do bitwy po Kircholmem, Chodkiewicz z 4000 armią pokonał 11000 armię Szwedów. bitwa zakończyął sie w 1611 roku rozejmem, na mocy którego Polska odzyskała większość Inflant. W 1621r. nowy władca Szwecji Gustaw Adolf zaatakował Rygę. Polska utraciła ją po rozejmie w 1622r.
Wojna polsko-szwedzka 1626-29
W lipcu 1626r. wojska szwedzkie zaatakowały Pomorze Gdańskie i zajęli Piławę, Elbląg, Malbork, Tczew, Gdańsk. Polacy zaskoczeni tym atakiem rozpoczęli działania ofensywne jesienią. 28 listopada 1627r. Polska wygrała bitwę morską pod Oliwą. W 1629r. w bitwie lądowej pod Trzcianą hetman Stanisław Koniecpolski pokonał wojska szwedzkie . Tego samego roku zawarto rozejm ze Szwedami w Starym Targu na mocy, którego Szwecja zatrzymała porty inflandzkie i pruskie i pobierała 3,5% cła z handlu gdańskiego, w ich rękach pozostały także Inflanty. Król Polski Władysław II wykorzystał osłabienie Szwedów w trkcie wojny 30-letniej, kiedy to zmarł Gustaf Adolf i w 1635r. zawarł rozejm w Sztumskiej Wsi, dzięki któremu wojka Szwedzkie opuściły pruskie i pomorskie porty, ale pozostały w Inflantach.
II wojna polsko-szwedzka 1655-1660
Przyczyny: dążenie Szwecji do zagarnięcia Kurlandii i Prus;trudności związane z utrzymaniem rozbudowane armii szwedzkiej; obawa Szwecji przed zbytnim wzmocnieniem Rosji, np. po zagarnięciu Kurlandii; zachęty ze strony polskich renegatów, np. Hieronima Radziejowskiego.
Przebieg: w lipcu 1655 dwie armie szwedzkie zaatakowały Pomorze i Litwę. Doszło do kapitulacji wielkopolskiego pospolitego ruszenia pod Ujściem, a na Litwie zawarto układ w Kiejdanach (Litwa została oddana pod oiekę Karola X Gustawa) Szwedzi powoli zaczęli zajmować cały kraj. Spowodowało to ucieczke krola Jana Kaziemierza na Śląsk Opolski. W wyniku ataku szwedów pod koniec 1655r. na Jasną Górę i skutecznej obrony klasztoru Polska zatakowała Szwedłów i stawiła opór. 29 grudnia 1655r. zawart konfederację tyszowicką skierowaną przeciwko Szwedom. W styczniu 1656 Jan Kazimierz wrócił do kraju i rozpoczęło się wyzwalanie Polski. W 1656r. Szwedzi, elektor branderburski Fryderyk Wilhelm i książę Siedmiogrodu Jerzy Rakoczy podpisali traktat rozbiorowy na Polsce (napisałabym gdzie, ale nie mogę się doczytać, jakby co zaczyna sie na R). W 1657 Polska i Prusy podpisały traktaty welawsko-bydgowskie, w których Polska zrzekła się zwierzchnictwa nad Prusami w zamian za przejście na stronę polską. W 1658 najazd na Polskę Rakoczego księcia Siedmiogrodu. Został odparty. W latach 1657-58 oczyszczano kraj ze Szwedów. 3 maja 1660 zawarto traktat pokojowy w Oliwie- nie wprowadzał żadnych zmian terytorialnych, Polska miała zagwarantować protestantom swobodę religijną, a Szwedzi wolność handlu na Bałtyku, natomiast Jan Kaziemierz zrzekł się praw do szwedzkiego tronu.
Skutki:ogromne straty matrialne i ludnościowe, upadek gospodarczy miast i wsi, utrata Prus książęcych.
Stosunki polsko-tureckie
Wojna 1620-21
Przyczyny:najazdy kozaków na Turcję (inspirowany przez Polskę); najazdy tatarów na Polskę (inspirowany przez Turcję); zaniepokojenie Turcji sukcesami Polski w Rosji; spalenie Warny przez Kozaków w 1620r.
W 1620r. armia turecka ruszyął ku pograniczom Rzeczpostoplitej. 7 października tego roku hetman Stanisław Żółkiewski znajdujący się na terenie Mołdawi pod cecorą przegrał z Turcją w wyniku paniki jaka wybuchła w obozie polskim. Turcy przemieszczają się dalej i dochodzą do Chocimia. W 1621r. następuje oblężenie Chocimia . Z odsieczą Chocimiowi przyszli kozacy, którzy staneli po stronie polskiej i dzięki nim udało się obronić twierdzę. W tym samym roku podpisano pod murami Chociamia pokój, na mocy którego ustalono, że granicą polsko-turecką był Dniestr, Turcy pomagają pokonać tatarów, a Polacy kozaków.
Wojna 1672-1676
1672r. Turcy oblegli i zdobyli Kamieniec Podolski. Narzucili niekorzystny traktat w Buchaczu. Polska musiała oddać część Ukrainy Turcji i płacić roczny haracz w wysokości 22000 dukatów. Jan Sobieski wznowił wojnę w 1673r. i pokonał w bitwie pod Chocimiem Turcję, dzięki temu podpisano traktat w Żurawiu w 1676r.: Polska nie płaci haraczu i część Ukrainy była dla Polski.
Odsiecz wiedeńska
1 kwietnia 1683r. Polska zawarła sojusz z Austrią zaczepno-odporny. W lipcu 1683r. oblężenie Wiednia przez 100tys. armię turecką Kara mustafy. Wysłanie na odsiecz Autrii korpusu polskiego liczącego 25tys. żołnierzy. Przekazanie naczelnego dowódctwa sił sprzymierzonych Janowi III Sobieskiemu i 12 września 1683r. uderzenie przez Las Wiedeński oraz wzdłóż Dunaju i rozbicie sił tureckich. Październik 1683r. dwie bitwy pod Parkanami (początkowa klęska przerodziłą się w zwycięstwo). Odsiecz wiedeńska zatrzymała Turcję przed zajęciem Europy.
Zakończnie konfliktów z Turcją
Przystąpienie Polski do antytureckiej Ligii Świętej. 1698 zatrzymanie armii polskiej pod Podhajcami. 1699 zawarcie pokoju karłowickiego (między Ligą Świętą a Turcją): zwrot Kamieńca, Podola oraz zakończenie walk.
Zaczne od początku, bo nie wiem, od którego dokładnie momentu potrzebujesz to. Najwyżej zaznaczę jakoś moment, októry chyba Ci chodziło :D
Stosunki polsko-szweckie
W 1587r. królem Polski został Zygmunt III Waza (był to Szwed). Usiłował on zyskać tron szwecki po śmierci ojca. jednak po kilku latach parlament szwecki zdetronizował go, usunął z tronu. W wyniku tego Zygmunt oddał Polsce Estonię wykonując pacta conventa. Byął to bezpośrednia przyczyna wybuchu wojny polsko-szweckiej. Kolejną przyczyną byął chęć panowania na Bałtyku przez Szwecję.
Działania wojenne:
Szwedzi zajęli Inflanty, odzyskanie ich powierzono hetmanowi Krzysztofowi Radziwiłłowi i Janowi Karolowi Chodkiewiczowi. W 1605 doszło do bitwy po Kircholmem, Chodkiewicz z 4000 armią pokonał 11000 armię Szwedów. bitwa zakończyął sie w 1611 roku rozejmem, na mocy którego Polska odzyskała większość Inflant. W 1621r. nowy władca Szwecji Gustaw Adolf zaatakował Rygę. Polska utraciła ją po rozejmie w 1622r.
Wojna polsko-szwedzka 1626-29
W lipcu 1626r. wojska szwedzkie zaatakowały Pomorze Gdańskie i zajęli Piławę, Elbląg, Malbork, Tczew, Gdańsk. Polacy zaskoczeni tym atakiem rozpoczęli działania ofensywne jesienią. 28 listopada 1627r. Polska wygrała bitwę morską pod Oliwą. W 1629r. w bitwie lądowej pod Trzcianą hetman Stanisław Koniecpolski pokonał wojska szwedzkie . Tego samego roku zawarto rozejm ze Szwedami w Starym Targu na mocy, którego Szwecja zatrzymała porty inflandzkie i pruskie i pobierała 3,5% cła z handlu gdańskiego, w ich rękach pozostały także Inflanty. Król Polski Władysław II wykorzystał osłabienie Szwedów w trkcie wojny 30-letniej, kiedy to zmarł Gustaf Adolf i w 1635r. zawarł rozejm w Sztumskiej Wsi, dzięki któremu wojka Szwedzkie opuściły pruskie i pomorskie porty, ale pozostały w Inflantach.
II wojna polsko-szwedzka 1655-1660
Przyczyny: dążenie Szwecji do zagarnięcia Kurlandii i Prus;trudności związane z utrzymaniem rozbudowane armii szwedzkiej; obawa Szwecji przed zbytnim wzmocnieniem Rosji, np. po zagarnięciu Kurlandii; zachęty ze strony polskich renegatów, np. Hieronima Radziejowskiego.
Przebieg: w lipcu 1655 dwie armie szwedzkie zaatakowały Pomorze i Litwę. Doszło do kapitulacji wielkopolskiego pospolitego ruszenia pod Ujściem, a na Litwie zawarto układ w Kiejdanach (Litwa została oddana pod oiekę Karola X Gustawa) Szwedzi powoli zaczęli zajmować cały kraj. Spowodowało to ucieczke krola Jana Kaziemierza na Śląsk Opolski. W wyniku ataku szwedów pod koniec 1655r. na Jasną Górę i skutecznej obrony klasztoru Polska zatakowała Szwedłów i stawiła opór. 29 grudnia 1655r. zawart konfederację tyszowicką skierowaną przeciwko Szwedom. W styczniu 1656 Jan Kazimierz wrócił do kraju i rozpoczęło się wyzwalanie Polski. W 1656r. Szwedzi, elektor branderburski Fryderyk Wilhelm i książę Siedmiogrodu Jerzy Rakoczy podpisali traktat rozbiorowy na Polsce (napisałabym gdzie, ale nie mogę się doczytać, jakby co zaczyna sie na R). W 1657 Polska i Prusy podpisały traktaty welawsko-bydgowskie, w których Polska zrzekła się zwierzchnictwa nad Prusami w zamian za przejście na stronę polską. W 1658 najazd na Polskę Rakoczego księcia Siedmiogrodu. Został odparty. W latach 1657-58 oczyszczano kraj ze Szwedów. 3 maja 1660 zawarto traktat pokojowy w Oliwie- nie wprowadzał żadnych zmian terytorialnych, Polska miała zagwarantować protestantom swobodę religijną, a Szwedzi wolność handlu na Bałtyku, natomiast Jan Kaziemierz zrzekł się praw do szwedzkiego tronu.
Skutki:ogromne straty matrialne i ludnościowe, upadek gospodarczy miast i wsi, utrata Prus książęcych.
Stosunki polsko-tureckie
Wojna 1620-21
Przyczyny:najazdy kozaków na Turcję (inspirowany przez Polskę); najazdy tatarów na Polskę (inspirowany przez Turcję); zaniepokojenie Turcji sukcesami Polski w Rosji; spalenie Warny przez Kozaków w 1620r.
W 1620r. armia turecka ruszyął ku pograniczom Rzeczpostoplitej. 7 października tego roku hetman Stanisław Żółkiewski znajdujący się na terenie Mołdawi pod cecorą przegrał z Turcją w wyniku paniki jaka wybuchła w obozie polskim. Turcy przemieszczają się dalej i dochodzą do Chocimia. W 1621r. następuje oblężenie Chocimia . Z odsieczą Chocimiowi przyszli kozacy, którzy staneli po stronie polskiej i dzięki nim udało się obronić twierdzę. W tym samym roku podpisano pod murami Chociamia pokój, na mocy którego ustalono, że granicą polsko-turecką był Dniestr, Turcy pomagają pokonać tatarów, a Polacy kozaków.
Wojna 1672-1676
1672r. Turcy oblegli i zdobyli Kamieniec Podolski. Narzucili niekorzystny traktat w Buchaczu. Polska musiała oddać część Ukrainy Turcji i płacić roczny haracz w wysokości 22000 dukatów. Jan Sobieski wznowił wojnę w 1673r. i pokonał w bitwie pod Chocimiem Turcję, dzięki temu podpisano traktat w Żurawiu w 1676r.: Polska nie płaci haraczu i część Ukrainy była dla Polski.
Odsiecz wiedeńska
1 kwietnia 1683r. Polska zawarła sojusz z Austrią zaczepno-odporny. W lipcu 1683r. oblężenie Wiednia przez 100tys. armię turecką Kara mustafy. Wysłanie na odsiecz Autrii korpusu polskiego liczącego 25tys. żołnierzy. Przekazanie naczelnego dowódctwa sił sprzymierzonych Janowi III Sobieskiemu i 12 września 1683r. uderzenie przez Las Wiedeński oraz wzdłóż Dunaju i rozbicie sił tureckich. Październik 1683r. dwie bitwy pod Parkanami (początkowa klęska przerodziłą się w zwycięstwo). Odsiecz wiedeńska zatrzymała Turcję przed zajęciem Europy.
Zakończnie konfliktów z Turcją
Przystąpienie Polski do antytureckiej Ligii Świętej. 1698 zatrzymanie armii polskiej pod Podhajcami. 1699 zawarcie pokoju karłowickiego (między Ligą Świętą a Turcją): zwrot Kamieńca, Podola oraz zakończenie walk.