Question

Opisze mi ktoś dokładnie, ale zrozumiale przebieg mitozy i mejozy?

Answer 1

MITOZA

W podziale mitotycznym wyróżniamy cztery fazy: profazę, metafazę, anafazę i telofazę.

PROFAZA
Chromatyna zaczyna się kondensować, czyli tworzyć chromosomy. Każdy z nich zawiera dwie cząsteczki DNA (przed podziałem nastąpiła replikacja), dlatego zbudowany jest z dwóch chromatyd (jedna chromatyda zawiera jedną cząsteczkę DNA). Zanika otoczka jądrowa, następuje również zanik jąderka. Centriole znajdujące się na przeciwległych biegunach komórki zaczynają formować wrzeciono kariokinetyczne, z którym poprzez centromery połączone są uwidaczniające się chromosomy.

METAFAZA
Ostatecznie formują się chromosomy oraz wrzeciono podziałowe. Chromosomy tworzą płytkę metafazową, czyli ustawiają się w płaszczyźnie równikowej (ew. południkowej) komórki (załączniki).

ANAFAZA
Centromery chromosomów dzielą się, co powoduje podział całego chromosomu wzdłuż - na dwie chromatydy. Od tej pory taka pojedyncza chromatyda (zawierająca jedną cząsteczkę DNA) stanowi osobny chromosom - chromosom potomny. Włókna wrzeciona kariokinetycznego kurczą się odciągając tym samym połączone z nimi chromosomy (zbudowane już teraz z pojedynczych chromatyd) do przeciwległych biegunów komórki.

TELOFAZA
Chromosomy ulegają dekondensacji - przyjmują z powrotem postać luźnej chromatyny. Wokół nich tworzą się otoczki jądrowe, a wewnątrz otoczek formują się jąderka. Wrzeciono podziałowe zanikaj. Dochodzi do cytokinezy, czyli podziału cytoplazmy, i powstają dwie komórki potomne o liczbie chromosomów takiej, jak przed podziałem.


MEJOZA

Mejoza składa się z dwóch podziałów - pierwszy jest podziałem redukcyjnym (dochodzi do redukcji ilości materiału genetycznego oraz liczby chromosomów o połowę), a drugi to podział zachowawczy przypominający mitozę. Każdy z nich, podobnie jak w przypadku mitozy, dzielimy na cztery fazy: profazę, metafazę, anafazę oraz telofazę.

PROFAZA I
Profaza I jest bardzo długa i składa się z pięciu etapów: leptotenu, zygotenu, pachytenu, diplotenu oraz diakinezy. 
Leptoten: Chromatyna ulega kondensacji - uwidaczniają się chromosomy.
Zygoten: Dochodzi do koniugacji chromosomów homologicznych - ustawiają się one w pary i w ten sposób tworzą tzw. biwalenty, inaczej tetrady chromatydowe (biwalent składa się z czterech chromatyd, jako że każdy z chromosomów homologicznych, tak jak w mitozie, składał się z dwóch chromatyd zawierając dwie cząsteczki DNA).
Pachyten: Między chromosomami homologicznymi (tworzącymi teraz biwalenty), w punktach nazywanych chiazmami, dochodzi do wymiany niektórych odcinków chromatyd. Proces ten nazywany jest crossing-over.
Diploten: Chromosomy homologiczne oddalają się od siebie, pozostając w dalszym ciągu połączone chiazmami.
Diakineza: Otoczka jądrowa i jąderko zanikają a centriole tworzą wrzeciono kariokinetyczne.

METAFAZA I
Biwalenty ustawiają się w płaszczyźnie równikowej (ew. południkowej). Ostatecznie wykształca się wrzeciono podziałowe i łączy się z centromerami chromosomów.

ANAFAZA I
Włókna wrzeciona podziałowego kurczą się przyciągając po jednym chromosomie homologicznym z każdej pary (każdy z nich w dalszym ciągu zbudowany jest z dwóch chromatyd) do przeciwległych biegunów komórki, w wyniku czego pękają łączące je chiazmy. W tym miejscu dochodzi do redukcji liczby chromosomów.

TELOFAZA I
Chromosomy ulegają częściowej dekondensacji. Tworzą się otoczki jądrowe i jąderka, następuje cytokineza.

Powstałe komórki wchodzą w drugi podział mejotyczny.

PROFAZA II
Ponownie dochodzi do całkowitej kondensacji chromosomów a otoczka jądrowa oraz jąderko zanikają. Zaczyna się formowanie wrzeciona podziałowego (zazwyczaj prostopadle do pierwszego podziału).

METAFAZA II
Wrzeciono ostatecznie się organizuje. Chromosomy ustawiają się w płaszczyźnie prostopadłej do tej w pierwszym podziale (jeżeli wrzeciono kariokinetyczne również zostało utworzone prostopadle) i łączą się za pomocą centromerów z włóknami wrzeciona.

ANAFAZA II
Następuje podział centromerów. Włókna wrzeciona podziałowego kurczą się i odciągają pojedyncze chromatydy (będące od momentu podziału centromeru odrębnymi chromosomami potomnymi) do przeciwległych biegunów komórki.

TELOFAZA II
Dochodzi do dekondesacji chromosomów, odtworzenia otoczki jądrowej i jąderka oraz cytokinezy.