Najcięższą sytuacje z warstw społecznych a zarazem najliczniejszą stanowili robotnicy i chłopi , którzy byli wykorzystywani przez szlachtę i duchowieństwo . Do najcięższych prac dzień robotnika zaczynał się od świtu to póżnego zmierzchu , 6 dni w tygodniu przy stawkach głodowych . Kapitaliści nie zapewniali ani rent ani emerytur, odpowiednich warunków. Mieszkali w nieludzkich warunkach znosządz głód i choroby .
Chłopi zaś za wytwarzane swe produkty nie otrzymywali godnej zapłaty , a ich towary były kupywane po manipulacyjnych (niskich ) cenach . Wlatach nieurodzaju cierpieli biedę i ubustwo .
Robotnicy nie mogli liczyć na żadne ubezpieczenia czy zwolnienia lekarskie. W chwili kiedy byli niezdatni do pracy, byli natychmiast zwalniani. Jeśli podczas pracy zdarzył się jakiś wypadek, praocwnik od razu odchodził z pracy, bez jakichkolwiek wspomożeń ze strony pracodawcy, jakiegokolwiek odszkodowania czy zapomogi. Do tej nieludzkiej pracy, charówki, stały w kolejce setki innych bezrobotnych ze wsi. W drugiej połowie XIX wieku nastąpiła stopniowa poprawa położenia robotników fabrycznych. Wraz ze wzrostem liczby maszyn stosowanych w fabrykach rosło także zapotrzebowanie na pracowników o wysokich kwalifikacjach, których trudno było zastąpić. W większości państw europejskich stopniowo zaostrzano przepisy dotyczące bezpieczeństwa pracy, wprowadzono też obowiązkowe ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków i zakazano zatrudniania dzieci poniżej ośmiu lat. Dużą rolę odegrała działalność związków zawodowych, reprezentujących interesy pracowników. Początkowo działały one nielegalnie. W 1866r. zostały oficjalnie zalegalizowane w Belgii, w latach 1870-76 w Anglii, a w 1844r. we Francji. Rosja carska zalegalizowała związki zawodowe w 1906r.
Najcięższą sytuacje z warstw społecznych a zarazem najliczniejszą stanowili robotnicy i chłopi , którzy byli wykorzystywani przez szlachtę i duchowieństwo . Do najcięższych prac dzień robotnika zaczynał się od świtu to póżnego zmierzchu , 6 dni w tygodniu przy stawkach głodowych . Kapitaliści nie zapewniali ani rent ani emerytur, odpowiednich warunków. Mieszkali w nieludzkich warunkach znosządz głód i choroby .
Chłopi zaś za wytwarzane swe produkty nie otrzymywali godnej zapłaty , a ich towary były kupywane po manipulacyjnych (niskich ) cenach . Wlatach nieurodzaju cierpieli biedę i ubustwo .
Robotnicy nie mogli liczyć na żadne ubezpieczenia czy zwolnienia lekarskie. W chwili kiedy byli niezdatni do pracy, byli natychmiast zwalniani. Jeśli podczas pracy zdarzył się jakiś wypadek, praocwnik od razu odchodził z pracy, bez jakichkolwiek wspomożeń ze strony pracodawcy, jakiegokolwiek odszkodowania czy zapomogi. Do tej nieludzkiej pracy, charówki, stały w kolejce setki innych bezrobotnych ze wsi. W drugiej połowie XIX wieku nastąpiła stopniowa poprawa położenia robotników fabrycznych. Wraz ze wzrostem liczby maszyn stosowanych w fabrykach rosło także zapotrzebowanie na pracowników o wysokich kwalifikacjach, których trudno było zastąpić. W większości państw europejskich stopniowo zaostrzano przepisy dotyczące bezpieczeństwa pracy, wprowadzono też obowiązkowe ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków i zakazano zatrudniania dzieci poniżej ośmiu lat. Dużą rolę odegrała działalność związków zawodowych, reprezentujących interesy pracowników. Początkowo działały one nielegalnie. W 1866r. zostały oficjalnie zalegalizowane w Belgii, w latach 1870-76 w Anglii, a w 1844r. we Francji. Rosja carska zalegalizowała związki zawodowe w 1906r.