Ukazanie Rosji w okresie przedrewolucyjnym. Studenci poznają procesy, które doprowadziły do rewolucji październikowej 1917 roku, a następnie przemiany ustrojowe i społeczne mające miejsce w ZSRR do końca lat 40-tych XX wieku. Oprócz historii politycznej oraz społecznej na zajęciach omawiane są elementy historii gospodarczej.
Pełny opis:
1. Rosja w przededniu I wojny światowej. Ekonomia, podziały społeczne, ustrój. Władza i opozycja.
2. I wojna światowa i rewolucje lutowa oraz październikowa 1917 roku. Przyczyny i przebieg rewolucji oraz bezpośrednie skutki.
3. Dlaczego bolszewicy utrzymali się u władzy w Rosji? Zmiany wewnętrzne w Rosji w okresie rządów Rady Komisarzy Ludowych z Leninem na czele. Powstanie ZSRR.
4. Polityka zagraniczna ZSRR w okresie międzywojennym. Stosunki z Niemcami, Polską i czołowymi państwami świata zachodniego. Komintern i jego działalność.
5. Gospodarka na początku lat 20-tych. Wielki głód. Walka bolszewików z religią i Cerkwią prawosławną.
6. Walka o władzę po śmierci Lenina. Przyczyny zwycięstwa Stalina. Nowa ekonomiczna polityka (NEP).
7. Kolektywizacja i jej dalekosiężne skutki. Inne zmiany ekonomiczne w okresie 5 (4)- latki.
8. Wielki terror i jego ofiary. Polityka Stalina wobec mniejszości narodowych.
9. Konstytucja "stalinowska" z 1936 roku. Kultura "na kagańcu". Socrealizm.
10. Plany wojenne Stalina. Pakt Ribbentrop-Mołotow i jego konsekwencje. Atak na Polskę. Aneksja Litwy, Łotwy, Estonii i wojna zimowa z Finlandią. Współpraca gospodarcza ZSRR z III Rzeszą do czerwca 1941 roku.
11. Operacja "Barbarossa". II wojna światowa na froncie wschodnim. Skomplikowane losy żołnierzy Armii Czerwonej.
12. Pomoc aliantów zachodnich dla ZSRR. Konferencje Wielkiej Trójki. Stosunki władz sowieckich z polskim rządem w Londynie.
13. Skutki II wojny światowej z punktu widzenia polityki Stalina. Rozszerzenie strefy wpływów sowieckich w Europie i w Azji. Dwubiegunowy polityczny układ świata.
14. Sprawdzenie wiadomości w formie pisemnego kolokwium.
15. Zimna wojna (wyjaśnienie pojęcia) do śmierci Stalina. Podział Niemiec. Powstanie NATO i Układu Warszawskiego, a także struktur gospodarczych w Europie.
Literatura:
-Michał HELLER, Aleksander NIEKRICZ, Utopia u władzy. Historia Związku Sowieckiego, t. 1-2, Londyn 1990;
-David MARPLES, Historia ZSRR. Od rewolucji do rozpadu, Wrocław-Warszawa-Kraków 2006;
-Józef SMAGA, Narodziny i upadek imperium. ZSRR w latach 1917-1991, Kraków 1992;
-Mieczysław SMOLEŃ, Stracone dekady. Historia ZSRR 1917-1991, Kraków 1994;
-Józef SMAGA, Rosja w XX stuleciu, Kraków 2001;
-Grzegorz PRZEBINDA, Józef SMAGA, Leksykon. Kto jest kim w Rosji po 1917 roku, Kra-ków 2000
-Andrzej GRAJEWSKI, Rosja i Krzyż. Z dziejów Kościoła prawosławnego w ZSRR, Kato-wice 1991;
-BIAŁE PLAMY, CZARNE PLAMY. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918-1920), red. A. D. Rotfeld, A. W. Torkunow, Warszawa 2010.
Ponadto będą wykorzystywane artykuły analityczne z czasopism naukowych i poważnej prasy.
Efekty uczenia:
W zakresie wiedzy:
-znajomość procesów historycznych i społecznych mających miejsce w Rosji przed rewolucją październikową oraz w ZSRR do końca lat 40-tych XX wieku
-znajomość dziejów wewnętrznych oraz polityki zagranicznej realizowanej przez bolszewików i władze partii komunistycznej
W zakresie umiejętności:
-określenie najważniejszych przyczyn zdobycia przez ZSRR mocarstwowej pozycji w świecie po II wojnie swiatowej
-umiejętność opisania stosunków ZSRR z innymi państwami, szczególnie z Niemcami, Polską, państwami "świata zachodniego"
-nazwanie konkretnych elementów ustroju sowieckiego
-umiejętność określenia przyczyn dwubiegunowego podziału świata po II wojnie światowej oraz dokładna znajomość pojęcia "zimnej wojny"
W zakresie kompetencji:
-porównywanie zmian politycznych, społecznych i ekonomicznych, jakie zaszły w ZSRR i czołowych państwach Europy w okresie międzywojennym oraz w pierwszych latach po II wojnie światowej
-umiejętność analizy oraz krytyki źródeł dotyczących dziejów ZSRR
Kryteria oceniania:
Obowiązkowa obecność na zajęciach, odpowiednie przygotowanie widoczne w aktywności studentów w dyskusji i analizie źródeł, zaliczenie pisemnego kolokwium.
Ukazanie Rosji w okresie przedrewolucyjnym. Studenci poznają procesy, które doprowadziły do rewolucji październikowej 1917 roku, a następnie przemiany ustrojowe i społeczne mające miejsce w ZSRR do końca lat 40-tych XX wieku. Oprócz historii politycznej oraz społecznej na zajęciach omawiane są elementy historii gospodarczej.
Pełny opis:1. Rosja w przededniu I wojny światowej. Ekonomia, podziały społeczne, ustrój. Władza i opozycja.
2. I wojna światowa i rewolucje lutowa oraz październikowa 1917 roku. Przyczyny i przebieg rewolucji oraz bezpośrednie skutki.
3. Dlaczego bolszewicy utrzymali się u władzy w Rosji? Zmiany wewnętrzne w Rosji w okresie rządów Rady Komisarzy Ludowych z Leninem na czele. Powstanie ZSRR.
4. Polityka zagraniczna ZSRR w okresie międzywojennym. Stosunki z Niemcami, Polską i czołowymi państwami świata zachodniego. Komintern i jego działalność.
5. Gospodarka na początku lat 20-tych. Wielki głód. Walka bolszewików z religią i Cerkwią prawosławną.
6. Walka o władzę po śmierci Lenina. Przyczyny zwycięstwa Stalina. Nowa ekonomiczna polityka (NEP).
7. Kolektywizacja i jej dalekosiężne skutki. Inne zmiany ekonomiczne w okresie 5 (4)- latki.
8. Wielki terror i jego ofiary. Polityka Stalina wobec mniejszości narodowych.
9. Konstytucja "stalinowska" z 1936 roku. Kultura "na kagańcu". Socrealizm.
10. Plany wojenne Stalina. Pakt Ribbentrop-Mołotow i jego konsekwencje. Atak na Polskę. Aneksja Litwy, Łotwy, Estonii i wojna zimowa z Finlandią. Współpraca gospodarcza ZSRR z III Rzeszą do czerwca 1941 roku.
11. Operacja "Barbarossa". II wojna światowa na froncie wschodnim. Skomplikowane losy żołnierzy Armii Czerwonej.
12. Pomoc aliantów zachodnich dla ZSRR. Konferencje Wielkiej Trójki. Stosunki władz sowieckich z polskim rządem w Londynie.
13. Skutki II wojny światowej z punktu widzenia polityki Stalina. Rozszerzenie strefy wpływów sowieckich w Europie i w Azji. Dwubiegunowy polityczny układ świata.
14. Sprawdzenie wiadomości w formie pisemnego kolokwium.
15. Zimna wojna (wyjaśnienie pojęcia) do śmierci Stalina. Podział Niemiec. Powstanie NATO i Układu Warszawskiego, a także struktur gospodarczych w Europie.
Literatura:-Michał HELLER, Aleksander NIEKRICZ, Utopia u władzy. Historia Związku Sowieckiego, t. 1-2, Londyn 1990;
-David MARPLES, Historia ZSRR. Od rewolucji do rozpadu, Wrocław-Warszawa-Kraków 2006;
-Józef SMAGA, Narodziny i upadek imperium. ZSRR w latach 1917-1991, Kraków 1992;
-Mieczysław SMOLEŃ, Stracone dekady. Historia ZSRR 1917-1991, Kraków 1994;
-Józef SMAGA, Rosja w XX stuleciu, Kraków 2001;
-Grzegorz PRZEBINDA, Józef SMAGA, Leksykon. Kto jest kim w Rosji po 1917 roku, Kra-ków 2000
-Andrzej GRAJEWSKI, Rosja i Krzyż. Z dziejów Kościoła prawosławnego w ZSRR, Kato-wice 1991;
-BIAŁE PLAMY, CZARNE PLAMY. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918-1920), red. A. D. Rotfeld, A. W. Torkunow, Warszawa 2010.
Ponadto będą wykorzystywane artykuły analityczne z czasopism naukowych i poważnej prasy.
Efekty uczenia:W zakresie wiedzy:
-znajomość procesów historycznych i społecznych mających miejsce w Rosji przed rewolucją październikową oraz w ZSRR do końca lat 40-tych XX wieku
-znajomość dziejów wewnętrznych oraz polityki zagranicznej realizowanej przez bolszewików i władze partii komunistycznej
W zakresie umiejętności:
-określenie najważniejszych przyczyn zdobycia przez ZSRR mocarstwowej pozycji w świecie po II wojnie swiatowej
-umiejętność opisania stosunków ZSRR z innymi państwami, szczególnie z Niemcami, Polską, państwami "świata zachodniego"
-nazwanie konkretnych elementów ustroju sowieckiego
-umiejętność określenia przyczyn dwubiegunowego podziału świata po II wojnie światowej oraz dokładna znajomość pojęcia "zimnej wojny"
W zakresie kompetencji:
-porównywanie zmian politycznych, społecznych i ekonomicznych, jakie zaszły w ZSRR i czołowych państwach Europy w okresie międzywojennym oraz w pierwszych latach po II wojnie światowej
-umiejętność analizy oraz krytyki źródeł dotyczących dziejów ZSRR
Kryteria oceniania:Obowiązkowa obecność na zajęciach, odpowiednie przygotowanie widoczne w aktywności studentów w dyskusji i analizie źródeł, zaliczenie pisemnego kolokwium.