Funkcje i cechy charakterystyczne poszczególnych elementów:
JAMA NOSOWA
Funkcje:
- nawilża śluzówkę nosa
- ogrzewa powietrze
- zachodzi proces oczyszczania z kurzu i bakterii
Cechy chrakterystyczne:
- wyścielona jest błoną śluzową (utworzoną z nabłonka migawkowego)
- w górnej części jamy nosowej znajdują się pola węchowe umożliwiające odbiór wrażeń węchowych
GARDŁO
Funkcje:
- nagłośnia zamknięta
- dostęp do krtani i dróg odechowych podczas połykania pokarmu
- wdychane powietrze dostaje się do krtani
Cechy charakterystyczne:
- krótki odcinek, w którym krzyżują się drogi oddechowe i pokarmowe
KRTAŃ
Funkcje:
- wydawanie dźwięków
Cechy charakterystyczne:
- znajdują się fałdy głosowe (poniżej krtani)
- obecność strun głosowych
- nagłośnia
TCHAWICA
Funkcje:
- pośredniczy w transporcie powietrza do płuc
- oczyszczanie powietrza z kurzu i bakterii
Cechy charakterystyczne:
- zbudowana jest z nabłonka migawkowego
- spłaszczona rura wzmocniona chrząstkami (dzieli się później na 2 oskrzela główne)
OSKRZELA GŁÓWNE
Funkcje:
- pośredniczy w transporcie tlenu przy wdychaniu do płuc
Cechy charakterystyczne:
- budowa podobna do tchawicy
- mają rozgałęzienia, które dochodzą do płuc
- pęcherzyki płucne (na końcu najdrobniejszych oskrzelików) zbudowane z nabłonka jednowarstwowego płaskiego
PŁUCO
Funkcje:
- pozwala oddychać (funkcja życiowa)
- wdech, wydech
- gromadzi powietrze wdychane, pozwala wydychać zgromadzone
Cechy charakterystyczne:
- podczas oddechów rytmicznie zmienia swoją objętość
- pęcherzykowate narządy o płatowej budowie, do każdego z płatów dochodzi odpowiednie rozgałęzienie oskrzeli głównych
Jest to narząd położony w klatce piersiowej.
Budowa:
- płuco lewe- 3 płaty
- płuco prawe- 2 płaty
Płuca otoczone są błoną zwaną opłucną. Jedna część opłucnej przylega do płuc (opłucna płucnej), a druga do klatki piersiowej (opłucna ścienna). Przestrzeń międzt nimi wypełniona jest płynem. Same płuca są plątaniną drobnych oskrzeli i oskrzelików zakończonych pęcherzykami płucnymi.
W skład układu oddechowego wchodzą kolejno:
- jama nosowa
- gardło
- krtań
- tchawica
- oskrzela główne
- płuca (prawe i lewe)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Funkcje i cechy charakterystyczne poszczególnych elementów:
JAMA NOSOWA
Funkcje:
- nawilża śluzówkę nosa
- ogrzewa powietrze
- zachodzi proces oczyszczania z kurzu i bakterii
Cechy chrakterystyczne:
- wyścielona jest błoną śluzową (utworzoną z nabłonka migawkowego)
- w górnej części jamy nosowej znajdują się pola węchowe umożliwiające odbiór wrażeń węchowych
GARDŁO
Funkcje:
- nagłośnia zamknięta
- dostęp do krtani i dróg odechowych podczas połykania pokarmu
- wdychane powietrze dostaje się do krtani
Cechy charakterystyczne:
- krótki odcinek, w którym krzyżują się drogi oddechowe i pokarmowe
KRTAŃ
Funkcje:
- wydawanie dźwięków
Cechy charakterystyczne:
- znajdują się fałdy głosowe (poniżej krtani)
- obecność strun głosowych
- nagłośnia
TCHAWICA
Funkcje:
- pośredniczy w transporcie powietrza do płuc
- oczyszczanie powietrza z kurzu i bakterii
Cechy charakterystyczne:
- zbudowana jest z nabłonka migawkowego
- spłaszczona rura wzmocniona chrząstkami (dzieli się później na 2 oskrzela główne)
OSKRZELA GŁÓWNE
Funkcje:
- pośredniczy w transporcie tlenu przy wdychaniu do płuc
Cechy charakterystyczne:
- budowa podobna do tchawicy
- mają rozgałęzienia, które dochodzą do płuc
- pęcherzyki płucne (na końcu najdrobniejszych oskrzelików) zbudowane z nabłonka jednowarstwowego płaskiego
PŁUCO
Funkcje:
- pozwala oddychać (funkcja życiowa)
- wdech, wydech
- gromadzi powietrze wdychane, pozwala wydychać zgromadzone
Cechy charakterystyczne:
- podczas oddechów rytmicznie zmienia swoją objętość
- pęcherzykowate narządy o płatowej budowie, do każdego z płatów dochodzi odpowiednie rozgałęzienie oskrzeli głównych
Jest to narząd położony w klatce piersiowej.
Budowa:
- płuco lewe- 3 płaty
- płuco prawe- 2 płaty
Płuca otoczone są błoną zwaną opłucną. Jedna część opłucnej przylega do płuc (opłucna płucnej), a druga do klatki piersiowej (opłucna ścienna). Przestrzeń międzt nimi wypełniona jest płynem. Same płuca są plątaniną drobnych oskrzeli i oskrzelików zakończonych pęcherzykami płucnymi.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Przy oddychaniu biorą udział:
- przepona
- mięśnie międzyżebrowe
Wdech (aktywny):
- skurcz mięśni oddechowych:
przepony i mięśni międzyżebrowych
- rozciągnięcie klatki piersiowej (zwiększenie objętości płuc)
- podciśnienie zasysające powietrze
Wydech (bierny):
- rozluźnienie mięśni oddechowych
- płuca powracają do pierwotnych rozmiarów
- lekkie nadciśnienie wytłacza zasysone powietrze
POJEMNOŚĆ PŁUC:
Podczas spokojnego wdechu i wydechu dochodzi do wymiany ok. 500 cm³ powietrza.
Objętość:
dopełniająca (uzupełniająca)- maksymalne pobieranie powietrza, pogłębianie wdechu
zapasowa- maksymalny wydech
oddechowa- spokojny wdech i wydech
zalegająca- powietrze, które zostało w płucach
Do objętości życiowej zaliczamy:
objętość dopełniającą, zapasową i odechową.
Do objętości całkowitej zaliczamy:
objętość dopełniająca, zapasową, oddechową i zalegającą.
Do mierzenia pojemności płuc służy: SPIMOMETR.