Następcy Aleksandra spotkali się z dążeniami zjednoczeniowymi również ze strony Litwy. Wielki książę litewski Olgierd usiłował odbudować państwowość ruską wokół Wilna. W latach 1368-1372 trzykrotnie toczył wojny z władcą Moskwy Dymitrem Dońskim. 8 Września 1380 Dymitr pokonał Mongołów na Kulikowym Polu[13]. Odniesione zwycięstwo dało początek niezależności państwa moskiewskiego. Zapoczątkowany został także proces integracji ziem ruskich pod przewodnictwem Moskwy. W tym czasie zapoczątkowana została rosyjska odrębność narodowa. Jej elementami były zmitologizowana tradycja staroruska i zaborczość która wyrażało hasło "gromadzenia ziem ruskich" oraz odtworzenia zasięgu terytorialnego samej Rusi pod przywództwem Moskwy. Uformowanie się rosyjskiej odrębności narodowej nastąpiło w XV wieku za panowania Wasyla II Ślepego oraz Iwana III. Ten ostatni ograniczył feudalny system ziemski i scentralizował administrację państwową. W 1482 z jego rozkazu Mengli-Girej dokonał najazdu na ziemie litewskie paląc m.in. Kijów[14].
Książę Iwan III pojął za żonę bratanicę ostatniego cesarza bizantyjskiego Konstantyna XI Dragazesa Zofię Paleolog[15]. Doprowadziło to do utrwalenia wpływów kultury bizantyjskiej w Rosji oraz do wysunięcia przez władców moskiewskich pretensji do dziedzictwa po cesarstwie wschodnim i przyjęcia jego symboliki.
Następcy Aleksandra spotkali się z dążeniami zjednoczeniowymi również ze strony Litwy. Wielki książę litewski Olgierd usiłował odbudować państwowość ruską wokół Wilna. W latach 1368-1372 trzykrotnie toczył wojny z władcą Moskwy Dymitrem Dońskim. 8 Września 1380 Dymitr pokonał Mongołów na Kulikowym Polu[13]. Odniesione zwycięstwo dało początek niezależności państwa moskiewskiego. Zapoczątkowany został także proces integracji ziem ruskich pod przewodnictwem Moskwy. W tym czasie zapoczątkowana została rosyjska odrębność narodowa. Jej elementami były zmitologizowana tradycja staroruska i zaborczość która wyrażało hasło "gromadzenia ziem ruskich" oraz odtworzenia zasięgu terytorialnego samej Rusi pod przywództwem Moskwy. Uformowanie się rosyjskiej odrębności narodowej nastąpiło w XV wieku za panowania Wasyla II Ślepego oraz Iwana III. Ten ostatni ograniczył feudalny system ziemski i scentralizował administrację państwową. W 1482 z jego rozkazu Mengli-Girej dokonał najazdu na ziemie litewskie paląc m.in. Kijów[14].
Książę Iwan III pojął za żonę bratanicę ostatniego cesarza bizantyjskiego Konstantyna XI Dragazesa Zofię Paleolog[15]. Doprowadziło to do utrwalenia wpływów kultury bizantyjskiej w Rosji oraz do wysunięcia przez władców moskiewskich pretensji do dziedzictwa po cesarstwie wschodnim i przyjęcia jego symboliki.