Współcześnie ani kształt, ani rozmiary Ziemi nie budzą wątpliwości. Jednakże rozwój wiedzy na ten temat przechodził skomplikowane losy, wśród których należy wymienić następujące pomiary i poglądy:
– Pitagoras (VI w. p.n.e.) – pierwszy głosił pogląd o kulistości Ziemi – kula ma idealny kształt.
– Arystoteles (IV w. p.n.e.) – pierwsze dowody na kulistość Ziemi:
• widnokrąg w kształcie okręgu,
• kolistość cienia Ziemi na Księżycu w czasie jego częściowego zaćmienia,
• stopniowe wyłanianie się obiektów zza linii horyzontu zasłoniętych przez krzywiznę Ziemi, np. statków, począwszy od wierzchołków masztów, gór – od ich szczytów.
– Eratostenes (III w. p.n.e.) – pierwszy dokonał pomiaru wielkości Ziemi na podstawie obserwacji astronomicznych przy przyjęciu trzech założeń:
• Ziemia jest kulą,
• promienie słoneczne oświetlające Ziemię przy jej powierzchni są do siebie równoległe,
• miejscowości, w których dokonywany jest pomiar – Syene (dzisiejszy Asuan) i Aleksandria – położone są na tym samym południku. Pomiar Eratostenesa polegał na zmierzeniu wysokości Słońca nad horyzontem w momencie górowania, w dniu przesilenia letniego w Aleksandrii. Zmierzony kąt był odchylony od zenitu o 7°12’. Tego samego dnia, w południe w Syene Słońce jest w zenicie – nad horyzontem widoczne jest pod kątem 90°. Różnicę wysokości Słońca w momencie górowania w tych dwóch miejscowościach Eratostenes potraktował jako różnicę szerokości geograficznej tych miejscowości. Znając odległość między miastami, do obliczenia obwodu Ziemi zastosował twierdzenie Talesa. Na tej podstawie obliczył obwód Ziemi (długość równika) na ok. 40 tys. km i promień Ziemi na ponad 6 tys. km. Obliczenia Eratostenesa niewiele odbiegają od obecnie przyjętych rozmiarów Ziemi, mimo że popełnił on błąd, przyjmując, że Syene i Aleksandria położone są na tym samym południku.
– Ptolemeusz (II w. n.e.) – obliczył, że obwód Ziemi wynosi ok. 30 tys. km. Dokonał tego na podstawie pomiaru wysokości gwiazd w momencie ich górowania nad linią horyzontu. Błąd Ptolemeusza zaważył na obliczeniach długości drogi do Indii wykonywanych przez Krzysztofa Kolumba.
– Izaak Newton (1687) – przyjmując za pewnik teorię Kopernika o ruchu Ziemi dookoła własnej osi, wywnioskował, że ruch ten mógł spowodować spłaszczenie Ziemi przy biegunach i sprawić, że jej kształt jest podobny do elipsoidy obrotowej. Udoskonalenie metod badawczych w XX wieku, a w szczególności rozwój geodezji satelitarnej, pozwoliły na przeprowadzenie bardzo dokładnych pomiarów wielkości i kształtu Ziemi. Przede wszystkim zauważono, że kierunek działania siły ciężkości, tj. pion, w wielu miejscach odchyla się od kierunku prostopadłego do powierzchni Ziemi. Z tego względu przyjęto, że Ziemia ma kształt geoidy, tj. bryły, której powierzchnia jest w każdym miejscu prostopadła do pionu wyznaczonego przez siłę ciężkości. Stwierdzono ponadto, że równik nie jest okręgiem, lecz elipsą, której półosie różnią się o 230 m. Półkula północna jest większa od półkuli południowej, natomiast spłaszczenie biegunowe jest nieco większe na półkuli południowej. Ponadto równoleżniki na półkuli północnej są krótsze niż odpowiadające im równoleżniki na półkuli południowej. Współcześnie przyjmujemy następujące rozmiary Ziemi:
Współcześnie ani kształt, ani rozmiary Ziemi nie budzą wątpliwości. Jednakże rozwój wiedzy na ten temat przechodził skomplikowane losy, wśród których należy wymienić następujące pomiary i poglądy:
– Pitagoras (VI w. p.n.e.) – pierwszy głosił pogląd o kulistości Ziemi – kula ma idealny kształt.
– Arystoteles (IV w. p.n.e.) – pierwsze dowody na kulistość Ziemi:
• widnokrąg w kształcie okręgu,
• kolistość cienia Ziemi na Księżycu w czasie jego częściowego zaćmienia,
• stopniowe wyłanianie się obiektów zza linii horyzontu zasłoniętych przez krzywiznę Ziemi, np. statków, począwszy od wierzchołków masztów, gór – od ich szczytów.
– Eratostenes (III w. p.n.e.) – pierwszy dokonał pomiaru wielkości Ziemi na podstawie obserwacji astronomicznych przy przyjęciu trzech założeń:
• Ziemia jest kulą,
• promienie słoneczne oświetlające Ziemię przy jej powierzchni są do siebie równoległe,
• miejscowości, w których dokonywany jest pomiar
– Syene (dzisiejszy Asuan) i Aleksandria – położone są na tym samym południku.
Pomiar Eratostenesa polegał na zmierzeniu wysokości Słońca nad horyzontem w momencie górowania, w dniu przesilenia letniego w Aleksandrii. Zmierzony kąt był odchylony od zenitu o 7°12’. Tego samego dnia, w południe w Syene Słońce jest w zenicie – nad horyzontem widoczne jest pod kątem 90°. Różnicę wysokości Słońca w momencie górowania w tych dwóch miejscowościach Eratostenes potraktował jako różnicę szerokości geograficznej tych miejscowości. Znając odległość między miastami, do obliczenia obwodu Ziemi zastosował twierdzenie Talesa. Na tej podstawie obliczył obwód Ziemi (długość równika) na ok. 40 tys. km i promień Ziemi na ponad 6 tys. km. Obliczenia Eratostenesa niewiele odbiegają od obecnie przyjętych rozmiarów Ziemi, mimo że popełnił on błąd, przyjmując, że Syene i Aleksandria położone są na tym samym południku.
– Ptolemeusz (II w. n.e.) – obliczył, że obwód Ziemi wynosi ok. 30 tys. km. Dokonał tego na podstawie pomiaru wysokości gwiazd w momencie ich górowania nad linią horyzontu. Błąd Ptolemeusza zaważył na obliczeniach długości drogi do Indii wykonywanych przez Krzysztofa Kolumba.
– Izaak Newton (1687) – przyjmując za pewnik teorię Kopernika o ruchu Ziemi dookoła własnej osi, wywnioskował, że ruch ten mógł spowodować spłaszczenie Ziemi przy biegunach i sprawić, że jej kształt jest podobny do elipsoidy obrotowej.
Udoskonalenie metod badawczych w XX wieku, a w szczególności rozwój geodezji satelitarnej, pozwoliły na przeprowadzenie bardzo dokładnych pomiarów wielkości i kształtu Ziemi. Przede wszystkim zauważono, że kierunek działania siły ciężkości, tj. pion, w wielu miejscach odchyla się od kierunku prostopadłego do powierzchni Ziemi. Z tego względu przyjęto, że Ziemia ma kształt geoidy, tj. bryły, której powierzchnia jest w każdym miejscu prostopadła do pionu wyznaczonego przez siłę ciężkości. Stwierdzono ponadto, że równik nie jest okręgiem, lecz elipsą, której półosie różnią się o 230 m. Półkula północna jest większa od półkuli południowej, natomiast spłaszczenie biegunowe jest nieco większe na półkuli południowej. Ponadto równoleżniki na półkuli północnej są krótsze niż odpowiadające im równoleżniki na półkuli południowej.
Współcześnie przyjmujemy następujące rozmiary Ziemi:
– średni promień równikowy – 6378 km
– średni promień biegunowy – 6357 km
– obwód równika – 40 075 km
– powierzchnia Ziemi – 510 mln km2
masz wszystko a nawet więcej . :) liczę na najj .