Łazienki Królewskie w Warszawie, to urzekające malowniczym pięknem ogrodowo - pałacowe założenie, które rozlokowało się na obszarze blisko 80 hektarów.
Początki kształtowania Łazienek sięgają XVII wieku, kiedy właścicielem Ujazdowa był marszałek wielki koronny Stanisław Herakliusz Lubomirski.
W 1764 r. Ujazdów stał się własnością Stanisława Augusta Poniatowskiego, który założył tu swoją letnią rezydencję i nadał jej zasadniczy wygląd. Wykonawcami królewskich pomysłów było wielu artystów, m.in. architekci – Dominik Merlini, Jan Chrystian Kamsetzer i Jakub Kubicki, malarze – Jan Bogumił Plersch i Marcello Bacciarelli, rzeźbiarze – Andrzej Le Brun, Jakub Monaldi i Franciszek Pinck.
Od 1772 roku, przez ponad dwadzieścia lat, trwały prace, które dawną barokową Łaźnię Lubomirskiego przekształciły w klasycystyczny Pałac Na Wyspie, o malowniczej elewacji południowej i monumentalnej, zdobionej kolumnowym portykiem fasadzie północnej. W trzech salach parteru do dziś zachował się barokowy wystrój z czasów Lubomirskiego. Pozostałe wnętrza – zdobią oryginalne dekoracje wykonane przez wybitnych artystów czasów stanisławowskich : meble, złocone brązy, kopie antycznych rzeźb oraz obrazy znakomitych artystów.
W 1774 roku stanął Biały Dom, przeznaczony dla sióstr królewskich, o identycznie opracowanych dekoracjach wszystkich elewacji, gdzie nadal, w reprezentacyjnym apartamencie, można podziwiać oryginalne polichromie wykonane przez Plerscha.
W latach 1775 –1783 wzniesiono Pałac Myślewicki – rezydencję ks. Józefa Poniatowskiego, którego inicjały znajdują się nad środkowym oknem – z charakterystyczną wnęką w fasadzie pałacu i półkolistymi skrzydłami bocznymi. Jego wnętrza nadal dekorują XVIII – wieczne malowidła, dzieło dworskich artystów.
Nad brzegiem stawu południowego urządzono, początkowo jako ziemny, Amfiteatr ze Sceną na Kępie, który zastąpiono w roku 1790 nowym, kamiennym, wzorowanym na antycznym w Herkulanum. Scena zyskała dekorację imitującą ruiny Forum Romanum, widownię zaś zwieńczyły posągi słynnych dramaturgów, ustawione na attyce.
Przy stawie północnym drogę do pałacu zdobi Kordegarda, obok której wznosi się Wielka Oficyna, która w czasach Królestwa Kongresowego mieściła Szkołę Podchorążych Piechoty. To stąd, 29 listopada 1830 roku wyruszyli podchorążowie, rozpoczynając powstanie listopadowe atakiem na Belweder – siedzibę wielkiego księcia Konstantego, brata cara Aleksandra I. W czasach stanisławowskich, barokowy wówczas Belweder służył jako mieszkania oficjalistów. W jednej z oficyn znajdowała się manufaktura fajansów, tak zwanych „belwederów”.
Wspaniałe wnętrze, zaliczane do najcenniejszych na świecie przykładów autentycznego teatru dworskiego, kryje w sobie Wielka Oranżeria, wzniesiona w latach 1786 – 88 na planie prostokątnej podkowy, z południową elewacją głównego trzonu rozczłonkowaną pilastrami i arkadowymi wielkimi oknami. Wnętrze teatru wykonano z drewna. Widownia, złożona z parteru i lóż, odznacza się bogatą dekoracją malarską. Ściany pomiędzy lożami, podzielone parami pilastrów, zdobią kobiece posągi, trzymające świeczniki.
Wraz z upływem czasu zmieniał swoje oblicze również ogród, utrzymany częściowo w duchu założeń regularnych i częściowo – krajobrazowych. W 1778 roku Biały Dom z budynkiem Łaźni połączyła tzw. Promenada Królewska. W jej pobliżu stanął pawilon, przeznaczony dla modnej wówczas gry – Trou Madame, który wkrótce przerobiono na teatr, zwany Małym, ten zaś w 1830 roku na nową Kordegardę. Przeobraziły się w malownicze stawy dawne kanały i sadzawki przy Łaźni. Z Pałacu Na Wyspie rozpościerał się widok na kaskadę wodną i kamienny most, gdzie stanął pomnik króla Jana III Sobieskiego. Ogród zdobiły liczne altanki, mostki, rzeźby i wodozbiory – jeden z nich z czasem upodobniono do starożytnego grobowca Cecylii Metelli przy via Appia pod Rzymem.
Ostatni król Polski ukształtował Łazienki w stylu klasycyzmu, nadał mu wszakże indywidualne piętno, zgodnie z własną koncepcją estetyczną, toteż określa się go mianem stylu Stanisława Augusta.
W czasach rozbioru Polski, gdy Łazienki przejął dwór carski, dokonano przebudowy Belwederu i wzniesiono kilka pawilonów również w duchu klasycyzmu.
W grudniu 1944 roku hitlerowcy spalili Pałac Na Wyspie, a murach wywiercili około tysiąca otworów na dynamit, zamierzając go wysadzić. Na szczęście nie zdążyli tego dokonać.
Po wojnie Pałac na Wyspie został pieczołowicie odbudowany. Dzisiaj Łazienki Królewskie pełnią funkcję zespołu muzealno – ogrodowego, są odwiedzane przez licznych gości z kraju i całego świata, i pełnią ważną rolę kulturotwórczą.
Łazienki Królewskie w Warszawie, to urzekające malowniczym pięknem ogrodowo - pałacowe założenie, które rozlokowało się na obszarze blisko 80 hektarów.
Początki kształtowania Łazienek sięgają XVII wieku, kiedy właścicielem Ujazdowa był marszałek wielki koronny Stanisław Herakliusz Lubomirski.
W 1764 r. Ujazdów stał się własnością Stanisława Augusta Poniatowskiego, który założył tu swoją letnią rezydencję i nadał jej zasadniczy wygląd. Wykonawcami królewskich pomysłów było wielu artystów, m.in. architekci – Dominik Merlini, Jan Chrystian Kamsetzer i Jakub Kubicki, malarze – Jan Bogumił Plersch i Marcello Bacciarelli, rzeźbiarze – Andrzej Le Brun, Jakub Monaldi i Franciszek Pinck.
Od 1772 roku, przez ponad dwadzieścia lat, trwały prace, które dawną barokową Łaźnię Lubomirskiego przekształciły w klasycystyczny Pałac Na Wyspie, o malowniczej elewacji południowej i monumentalnej, zdobionej kolumnowym portykiem fasadzie północnej. W trzech salach parteru do dziś zachował się barokowy wystrój z czasów Lubomirskiego. Pozostałe wnętrza – zdobią oryginalne dekoracje wykonane przez wybitnych artystów czasów stanisławowskich : meble, złocone brązy, kopie antycznych rzeźb oraz obrazy znakomitych artystów.
W 1774 roku stanął Biały Dom, przeznaczony dla sióstr królewskich, o identycznie opracowanych dekoracjach wszystkich elewacji, gdzie nadal, w reprezentacyjnym apartamencie, można podziwiać oryginalne polichromie wykonane przez Plerscha.
W latach 1775 –1783 wzniesiono Pałac Myślewicki – rezydencję ks. Józefa Poniatowskiego, którego inicjały znajdują się nad środkowym oknem – z charakterystyczną wnęką w fasadzie pałacu i półkolistymi skrzydłami bocznymi. Jego wnętrza nadal dekorują XVIII – wieczne malowidła, dzieło dworskich artystów.
Nad brzegiem stawu południowego urządzono, początkowo jako ziemny, Amfiteatr ze Sceną na Kępie, który zastąpiono w roku 1790 nowym, kamiennym, wzorowanym na antycznym w Herkulanum. Scena zyskała dekorację imitującą ruiny Forum Romanum, widownię zaś zwieńczyły posągi słynnych dramaturgów, ustawione na attyce.
Przy stawie północnym drogę do pałacu zdobi Kordegarda, obok której wznosi się Wielka Oficyna, która w czasach Królestwa Kongresowego mieściła Szkołę Podchorążych Piechoty. To stąd, 29 listopada 1830 roku wyruszyli podchorążowie, rozpoczynając powstanie listopadowe atakiem na Belweder – siedzibę wielkiego księcia Konstantego, brata cara Aleksandra I. W czasach stanisławowskich, barokowy wówczas Belweder służył jako mieszkania oficjalistów. W jednej z oficyn znajdowała się manufaktura fajansów, tak zwanych „belwederów”.
Wspaniałe wnętrze, zaliczane do najcenniejszych na świecie przykładów autentycznego teatru dworskiego, kryje w sobie Wielka Oranżeria, wzniesiona w latach 1786 – 88 na planie prostokątnej podkowy, z południową elewacją głównego trzonu rozczłonkowaną pilastrami i arkadowymi wielkimi oknami. Wnętrze teatru wykonano z drewna. Widownia, złożona z parteru i lóż, odznacza się bogatą dekoracją malarską. Ściany pomiędzy lożami, podzielone parami pilastrów, zdobią kobiece posągi, trzymające świeczniki.
Wraz z upływem czasu zmieniał swoje oblicze również ogród, utrzymany częściowo w duchu założeń regularnych i częściowo – krajobrazowych. W 1778 roku Biały Dom z budynkiem Łaźni połączyła tzw. Promenada Królewska. W jej pobliżu stanął pawilon, przeznaczony dla modnej wówczas gry – Trou Madame, który wkrótce przerobiono na teatr, zwany Małym, ten zaś w 1830 roku na nową Kordegardę. Przeobraziły się w malownicze stawy dawne kanały i sadzawki przy Łaźni. Z Pałacu Na Wyspie rozpościerał się widok na kaskadę wodną i kamienny most, gdzie stanął pomnik króla Jana III Sobieskiego. Ogród zdobiły liczne altanki, mostki, rzeźby i wodozbiory – jeden z nich z czasem upodobniono do starożytnego grobowca Cecylii Metelli przy via Appia pod Rzymem.
Ostatni król Polski ukształtował Łazienki w stylu klasycyzmu, nadał mu wszakże indywidualne piętno, zgodnie z własną koncepcją estetyczną, toteż określa się go mianem stylu Stanisława Augusta.
W czasach rozbioru Polski, gdy Łazienki przejął dwór carski, dokonano przebudowy Belwederu i wzniesiono kilka pawilonów również w duchu klasycyzmu.
W grudniu 1944 roku hitlerowcy spalili Pałac Na Wyspie, a murach wywiercili około tysiąca otworów na dynamit, zamierzając go wysadzić. Na szczęście nie zdążyli tego dokonać.
Po wojnie Pałac na Wyspie został pieczołowicie odbudowany. Dzisiaj Łazienki Królewskie pełnią funkcję zespołu muzealno – ogrodowego, są odwiedzane przez licznych gości z kraju i całego świata, i pełnią ważną rolę kulturotwórczą.