Pozwolisz, że podam po jednym przykładzie choroby:
1. Autosomalnej dominującej:
Pląsawica Huntingtona jest wynikiem niestabilnej liczby powtórzeń sekwencji CAG (a dokładniej duplikacji) na końcu 5' genu kodującego białko zwane huntingtyną, zlokalizowanego na krótkim ramieniu chromosomu 4. U osób zdrowych liczb powtórzeń CAG wynosi 10-29, a u ludzi chorych 36-120. Huntingtyna jest białkiem charakterystycznym dla komórek mózgu.
Objawy: Średnio początek choroby przypada na 30-50 lat. Zaburzenia neurologiczne, postępujące upośledzenie umysłowe, problemy z poruszaniem się, zaburzenia mowy, nieskoordynowane (pląsawicze) ruchy. Śmierć następuje zwykle po kilku latach od pojawienia się objawów.
2. Autosomalnej recesywnej:
Przyczyna powstawania fenyloketonurii jest mutacja punktowa w genie kodującym enzym hydroksylazę fenyloaniny, który rozkłada aminokwas fenyloaniną do tyrozyny. Gen ten znajduje się na chromosomie 12. Brak enzymu powoduje zaburzenia szlaków metabolicznych, w tym m.in. prowadzących do syntezy hormonów: tyroksyny i trójjodotyroniny. Gromadzenie się w ustroju fenyloaniny i produktów jej rozpadu (kwas fenylopirogronowy) działa toksycznie na komórki.
Objawy: jasna karnacja, wzrost napięcia mięśniowego, zaburzenia w mowie i chodzeniu, napady padaczkowe, wrodzone wady układu nerwowego. Pojawienu sie objawów może przeciwdziałać stosowanie diety ubogiej w fenyloaninę.
3. Allosomalnej recesywnej (związanej z chromosomem X):
Daltonizm. Na poziomie molekularnym obserwuje się brak lub niewystarczająca ilość barwników pozwalających na widzenie barwy zielonej i czerwonej. Występuja także inne zaburzenia związane z rozróżnianiem barw.
Inżynieria genetyczna to zbiór różnego typu technik mających na celu trwałą zmianę właściwości dziedzicznych organizmu przez . Techniki inżynierii genetycznej umożliwiają m.in.
- tworzenie nowych kombinacji genów dających ulepszone właściwości organizmom (równiez takich, które nie występuja w przyrodzie)
- konstrukcje uzytcznych mikroorganizmów np. sztucznych plazmidów wykorzystywanych jako wektory
- uzyskiwanie nowych odmian roślin i zwierząt, w tym organizmów transgenicznych (GMO): roślin o zwiększonym plonie, odpornych na pestycydy, wytwarzających określone metabolty wykorzystywane jako leki i zwierząt odpornych na choroby, o zwiększonej mleczności
- przeprowadzanie doświadczeń nad zapłodnieniem in vitro (czyli poza organizmem) u szeregu roślin i zwierząt
- przyczynia się do lepszego poznania genomów organizmów
- umożliwia rozwój terapii genowej wykorzystywanej w medycynie
Zagrożenia:
- brak wyraźnych uregulwań prawnychw szczególności dotyczących prac nad kolnowaniem może prowadzić do licznych nadużyć
- obecność nowych białek zawartych w GMO wywołuje szereg dyskusji nad ich działaniem , stabilnością. Bark szcegółowych informacji o wplywie GMO na zdrowie człowieka.
- nieznany wpływ na na równowage genetyczą i biocenotyczną dzikich populacji roslin i zwierząt występujących w naturze w takich sytuacjach jak np. gdyby organzimy trangeniczne zaczęły przekazywać swoje geny dzikim populacjom
Pozwolisz, że podam po jednym przykładzie choroby:
1. Autosomalnej dominującej:
Pląsawica Huntingtona jest wynikiem niestabilnej liczby powtórzeń sekwencji CAG (a dokładniej duplikacji) na końcu 5' genu kodującego białko zwane huntingtyną, zlokalizowanego na krótkim ramieniu chromosomu 4. U osób zdrowych liczb powtórzeń CAG wynosi 10-29, a u ludzi chorych 36-120. Huntingtyna jest białkiem charakterystycznym dla komórek mózgu.
Objawy: Średnio początek choroby przypada na 30-50 lat. Zaburzenia neurologiczne, postępujące upośledzenie umysłowe, problemy z poruszaniem się, zaburzenia mowy, nieskoordynowane (pląsawicze) ruchy. Śmierć następuje zwykle po kilku latach od pojawienia się objawów.
2. Autosomalnej recesywnej:
Przyczyna powstawania fenyloketonurii jest mutacja punktowa w genie kodującym enzym hydroksylazę fenyloaniny, który rozkłada aminokwas fenyloaniną do tyrozyny. Gen ten znajduje się na chromosomie 12. Brak enzymu powoduje zaburzenia szlaków metabolicznych, w tym m.in. prowadzących do syntezy hormonów: tyroksyny i trójjodotyroniny. Gromadzenie się w ustroju fenyloaniny i produktów jej rozpadu (kwas fenylopirogronowy) działa toksycznie na komórki.
Objawy: jasna karnacja, wzrost napięcia mięśniowego, zaburzenia w mowie i chodzeniu, napady padaczkowe, wrodzone wady układu nerwowego. Pojawienu sie objawów może przeciwdziałać stosowanie diety ubogiej w fenyloaninę.
3. Allosomalnej recesywnej (związanej z chromosomem X):
Daltonizm. Na poziomie molekularnym obserwuje się brak lub niewystarczająca ilość barwników pozwalających na widzenie barwy zielonej i czerwonej. Występuja także inne zaburzenia związane z rozróżnianiem barw.
Inżynieria genetyczna to zbiór różnego typu technik mających na celu trwałą zmianę właściwości dziedzicznych organizmu przez . Techniki inżynierii genetycznej umożliwiają m.in.
- tworzenie nowych kombinacji genów dających ulepszone właściwości organizmom (równiez takich, które nie występuja w przyrodzie)
- konstrukcje uzytcznych mikroorganizmów np. sztucznych plazmidów wykorzystywanych jako wektory
- uzyskiwanie nowych odmian roślin i zwierząt, w tym organizmów transgenicznych (GMO): roślin o zwiększonym plonie, odpornych na pestycydy, wytwarzających określone metabolty wykorzystywane jako leki i zwierząt odpornych na choroby, o zwiększonej mleczności
- przeprowadzanie doświadczeń nad zapłodnieniem in vitro (czyli poza organizmem) u szeregu roślin i zwierząt
- przyczynia się do lepszego poznania genomów organizmów
- umożliwia rozwój terapii genowej wykorzystywanej w medycynie
Zagrożenia:
- brak wyraźnych uregulwań prawnychw szczególności dotyczących prac nad kolnowaniem może prowadzić do licznych nadużyć
- obecność nowych białek zawartych w GMO wywołuje szereg dyskusji nad ich działaniem , stabilnością. Bark szcegółowych informacji o wplywie GMO na zdrowie człowieka.
- nieznany wpływ na na równowage genetyczą i biocenotyczną dzikich populacji roslin i zwierząt występujących w naturze w takich sytuacjach jak np. gdyby organzimy trangeniczne zaczęły przekazywać swoje geny dzikim populacjom