Odmiana wczesna cisu pospolitego. Krzew silnie rosnący, szeroko rozgałęziony, wysokości 2-3 m, bez wyraźnego wierzchołka, o gałęziach wznoszących się skośnie. Igły i młode pędy zielonożółte, szczególnie wiosną i wczesnym latem, później jasnozielone. Klon żeński. Obficie zawiązuje nasiona, które dojrzewają już w końcu lipca. Pączki kuliste, drobne, przylegające do pędu, okryte kilkoma łuskami. Igły długości 203 cm i szerokości 2-2,5 mm, równomiernie zwężone w ostry wierzchołek, ułożone grzebieniasto (płasko) w dwóch szeregach, na pędach wierzchołkowych i odrostowych (pionowych) ustawione wielostronnie. Nasiona eliptyczne, długości 6-8 mm, oliwkowobrunatne. Dojrzewają w sierpniu - wrześniu, opadają wkrótce po dojrzeniu lub częściej są zjadane przez ptaki, które wydatnie przyczyniają się do ich rozsiewania. Cis pospolity występuje w Europie, północnej Afryce, Kaukazie, zachodniej Azji. W górach do 1600 m.n.p.m. W dawnych wiekach cis był dość często spotykanym drzewem w lasach nizinnych i w górach. Występował w podszyciu lasów liściastych i mieszanych, na glebach żyznych i wilgotnych. został niemal doszczętnie wytępiony ze względu na cenne drewno, używane do wyrobu mebli oraz kusz i łuków. Obecnie w Polsce jest pod całkowitą ochroną. Zachowały się nieliczne stanowiska naturalne, z których najbardziej znane to Wierzchlas w borach Tucholskich, Jasień k. Radomska i Czarne k. Szczecinka. Poza chronionymi stanowiskami naturalnymi w lasach, cis spotyka się obecnie w wielu parkach, gdzie nierzadko daje obfity samosiew. Taki przypadek od wielu lat ma miejsce a Arboretum Kórnickim. Cis najlepiej rośnie w wilgotnym klimacie morskim o łagodnych zimach, a także w górach. Odmiana wytrzymała na niskie temperatury i bardzo wartościowa.
Jałowiec chiński Mint Julep
Krzew osiągający w wieku 10 lat 1,5 m wys. przy średnicy 2,5m. Odmiana ta charakteryzuje się krzaczastym wzrostem oraz mniej lub bardziej rozpostartymi gałęziami. Końcówki dość grubych, wałeczkowatych pędów przewisają delikatnie na końcach. Pokryte są przeważnie łuskami, choć w głębi krzewu dostrzec można także nieliczne, miękkie igły. Łuski wybarwione są na różne odcienie zielenie i żółci. Rozpostarte pędy pachną olejkiem eterycznym sabinolem. Odmiany różnią się intensywnością zapachu. Wszystkie odmiany tego gatunku doskonale znoszą cięcie, dlatego krzewy rosnące zbyt ekspansywnie możemy przycinać, regulując ich pokrój i wielkość. Wyróżniają się szczególną odpornością na szkodliwe czynniki klimatyczne oraz skażenie środowiska. Bardzo dobrze znoszą suszę i upały. Lubią gleby wilgotne, przepuszczalne. Dobrze rosną zarówno na glebach kwaśnych, jak też silnie zasadowych. Rozmnażają się przez odkłady, które robimy jesienią. Sadzonki pozyskujemy od lipca do listopada. Nieco słabiej korzenią się pobierane w okresie wiosennym (marzec, kwiecień). Nadają się głównie do dużych i średnich ogrodów, w małych wielkość krzewów możemy regulować cięciem. Są doskonałą osłoną nieciekawych zakamarków i niezbyt efektownych budynków. Najpiękniej wyglądają sadzone pojedynczo na dużej przestrzeni regularnie strzyżonego trawinka. Sadzone w rzędach mogą spełniać rolę żywopłotów rozdzielających poszczególne fragmenty ogrodu.
ZŁOTOKAP WATERERA VOSII
Krzew wysokości do 5 m, w sprzyjających warunkach nawet małe drzewo. Rośnie bardzo silnie. Pędy i liście prawie nagie. Listki orzęsione, długości do 7 cm. Grona kwiatowe bardzo okazałe, długości do 50 cm. Nasiona nie nadają się do spożycia! Mieszaniec dwóch gatunków złotokapa alpejskiego i zwyczajnego. Odnaleziony pierwszy raz w 1842 r. w szkółkach T. D. Parkesa w Anglii, następnie w szkółkach Waterera, a także w południowej Szwajcarii na stanowiskach naturalnych. Najpiękniejszy złotokap, obecnie rozpowszechniany przez wiele szkółek U nas dotychczas rzadko spotykany. Odznacza się silnym wzrostem i jest również wytrzymały na mrozy. Rozmnaża się przez szczepienie. Możliwe jest również rozmnażanie z sadzonek zielnych latem (czerwiec). Wytrzymały na mrozy, jednak w czasie bardzo surowych zim może ucierpieć i większe rozmiary osiąga tylko w łagodniejszym klimacie zachodniej Polski. Kwitnie corocznie bardzo obficie. Wymagają świeżych, żyznych gleb i słonecznych stanowisk. W półcieniu rosną słabiej i nie kwitną obficie. Dobrze rosną na glebach wapiennych. W naszych warunkach są to cenne krzewy parkowe, do zadrzewień osiedlowych i przydomowych, ogrodów. Sadzić należy pojedynczo lub w niewielkich grupach, na widocznych miejscach.
Odmiana wczesna cisu pospolitego. Krzew silnie rosnący, szeroko rozgałęziony, wysokości 2-3 m, bez wyraźnego wierzchołka, o gałęziach wznoszących się skośnie. Igły i młode pędy zielonożółte, szczególnie wiosną i wczesnym latem, później jasnozielone. Klon żeński. Obficie zawiązuje nasiona, które dojrzewają już w końcu lipca. Pączki kuliste, drobne, przylegające do pędu, okryte kilkoma łuskami. Igły długości 203 cm i szerokości 2-2,5 mm, równomiernie zwężone w ostry wierzchołek, ułożone grzebieniasto (płasko) w dwóch szeregach, na pędach wierzchołkowych i odrostowych (pionowych) ustawione wielostronnie. Nasiona eliptyczne, długości 6-8 mm, oliwkowobrunatne. Dojrzewają w sierpniu - wrześniu, opadają wkrótce po dojrzeniu lub częściej są zjadane przez ptaki, które wydatnie przyczyniają się do ich rozsiewania.
Cis pospolity występuje w Europie, północnej Afryce, Kaukazie, zachodniej Azji. W górach do 1600 m.n.p.m. W dawnych wiekach cis był dość często spotykanym drzewem w lasach nizinnych i w górach. Występował w podszyciu lasów liściastych i mieszanych, na glebach żyznych i wilgotnych. został niemal doszczętnie wytępiony ze względu na cenne drewno, używane do wyrobu mebli oraz kusz i łuków. Obecnie w Polsce jest pod całkowitą ochroną. Zachowały się nieliczne stanowiska naturalne, z których najbardziej znane to Wierzchlas w borach Tucholskich, Jasień k. Radomska i Czarne k. Szczecinka.
Poza chronionymi stanowiskami naturalnymi w lasach, cis spotyka się obecnie w wielu parkach, gdzie nierzadko daje obfity samosiew. Taki przypadek od wielu lat ma miejsce a Arboretum Kórnickim. Cis najlepiej rośnie w wilgotnym klimacie morskim o łagodnych zimach, a także w górach.
Odmiana wytrzymała na niskie temperatury i bardzo wartościowa.
Jałowiec chiński Mint Julep
Krzew osiągający w wieku 10 lat 1,5 m wys. przy średnicy 2,5m. Odmiana ta charakteryzuje się krzaczastym wzrostem oraz mniej lub bardziej rozpostartymi gałęziami. Końcówki dość grubych, wałeczkowatych pędów przewisają delikatnie na końcach. Pokryte są przeważnie łuskami, choć w głębi krzewu dostrzec można także nieliczne, miękkie igły. Łuski wybarwione są na różne odcienie zielenie i żółci. Rozpostarte pędy pachną olejkiem eterycznym sabinolem. Odmiany różnią się intensywnością zapachu.
Wszystkie odmiany tego gatunku doskonale znoszą cięcie, dlatego krzewy rosnące zbyt ekspansywnie możemy przycinać, regulując ich pokrój i wielkość. Wyróżniają się szczególną odpornością na szkodliwe czynniki klimatyczne oraz skażenie środowiska. Bardzo dobrze znoszą suszę i upały. Lubią gleby wilgotne, przepuszczalne. Dobrze rosną zarówno na glebach kwaśnych, jak też silnie zasadowych. Rozmnażają się przez odkłady, które robimy jesienią. Sadzonki pozyskujemy od lipca do listopada. Nieco słabiej korzenią się pobierane w okresie wiosennym (marzec, kwiecień).
Nadają się głównie do dużych i średnich ogrodów, w małych wielkość krzewów możemy regulować cięciem. Są doskonałą osłoną nieciekawych zakamarków i niezbyt efektownych budynków. Najpiękniej wyglądają sadzone pojedynczo na dużej przestrzeni regularnie strzyżonego trawinka. Sadzone w rzędach mogą spełniać rolę żywopłotów rozdzielających poszczególne fragmenty ogrodu.
ZŁOTOKAP WATERERA VOSII
Krzew wysokości do 5 m, w sprzyjających warunkach nawet małe drzewo. Rośnie bardzo silnie. Pędy i liście prawie nagie. Listki orzęsione, długości do 7 cm. Grona kwiatowe bardzo okazałe, długości do 50 cm. Nasiona nie nadają się do spożycia!
Mieszaniec dwóch gatunków złotokapa alpejskiego i zwyczajnego. Odnaleziony pierwszy raz w 1842 r. w szkółkach T. D. Parkesa w Anglii, następnie w szkółkach Waterera, a także w południowej Szwajcarii na stanowiskach naturalnych.
Najpiękniejszy złotokap, obecnie rozpowszechniany przez wiele szkółek U nas dotychczas rzadko spotykany. Odznacza się silnym wzrostem i jest również wytrzymały na mrozy. Rozmnaża się przez szczepienie. Możliwe jest również rozmnażanie z sadzonek zielnych latem (czerwiec).
Wytrzymały na mrozy, jednak w czasie bardzo surowych zim może ucierpieć i większe rozmiary osiąga tylko w łagodniejszym klimacie zachodniej Polski. Kwitnie corocznie bardzo obficie. Wymagają świeżych, żyznych gleb i słonecznych stanowisk. W półcieniu rosną słabiej i nie kwitną obficie. Dobrze rosną na glebach wapiennych.
W naszych warunkach są to cenne krzewy parkowe, do zadrzewień osiedlowych i przydomowych, ogrodów. Sadzić należy pojedynczo lub w niewielkich grupach, na widocznych miejscach.