Question

Omów system ustrojowy Rzeczypospolitej w XVI w. łącznie z zasadą wolnej elekcji

Answer 1

masz krótko

W XVI wieku Rzeczpospolita Polska miała charakter monarchiczno-szlachecki. System ustrojowy opierał się na monarchii ograniczonej przez szlachtę, reprezentowaną przez Sejm. Kluczową zasadą było wprowadzenie wolnej elekcji, która oznaczała wybór monarchy spośród kandydatów zgłaszanych przez szlachtę na zjazdach sejmowych. To unikatowe rozwiązanie miało na celu ograniczenie władzy króla i umocnienie pozycji szlachty.

a tu rozszerzona wersja

W XVI wieku, Rzeczpospolita Obojga Narodów (Polska-Litwa) miała unikalny system ustrojowy oparty na monarchii elekcyjnej i szlacheckiej demokracji. Zasada wolnej elekcji oznaczała, że monarcha nie był dziedziczny, lecz wybierany przez szlachtę.

Ważnym elementem systemu był Sejm, dzielący się na dwie izby: Senat, złożony z dostojników duchownych i świeckich, oraz Izba Poselska, reprezentująca szlachtę. Sejm podejmował decyzje dotyczące ustaw, podatków i spraw zagranicznych.

Szlachta, stan magnacki, odgrywała kluczową rolę w systemie, posiadając prawo do wolnej elekcji, a także zgody na podatki. System ten miał jednak wady, takie jak liberum veto, co oznaczało, że każdy poseł mógł zablokować decyzję sejmu.

W efekcie, Rzeczpospolita była podatna na anarchię i ingerencję obcych mocarstw, co przyczyniło się do stopniowego upadku jej potęgi w kolejnych wiekach.