ODPOWIEDZ NA PYTANIA DO TEKSTU:
[1]Krol edyp nalezy do typowych greckich opowiesci; przepowiedziane zostaje jakies przykre zdarzenie, ci zas, których ono dotyczy, staraja sie je oddalic, a gdy juz wydaje im sie, ze sa bezpieczni przepowiednia w naturalny, acz zaskakujacy sposob spełnia sie[...]
[2] akcja tego dramatu cechuje pewna dwoistosc. na pierwszym planie mamay automomiczne posatci ludzi, pełne, zywe. Sam edyp terezjasz kreon jokasta oraz dwaj pasterze - wszystko to sa[...] postacie z zycia wziete. sa ponadto[...] postacie które nie pojawiaja sie na scenie - porywczy lajos na roztaju drug i nieznany koryntianin, który zniewazył połpijanego edypa
[3] okoliczności także mają charakter naturalny, a zważywszy tych bohaterów, wręcz nieuchronny. Edyp, gdy widzimy go w lolejnych wystąpieniach, jest rozsądny, stanowczy, niezależny, ale też porywczy i zbyt pewny siebie; łańcuch zdarzeń w sposób najwyraźniej złśliwy splata się już to ze słabymi, już to z mocnymi stronami jego charakteru, doprowadzając w efekcie do katastrofy. Człowiek słąbego ducha przełknąłby zniewagę i pozostał bezpiecznie w Koryncie. Edyp jednak okazuje determinację - nie poprzestaje na zapewnieniu Polibosa, udaje się do Delf i pyta boga, a kiedy bóg, nie odpowiadając na jego pytanie, powtarza przestrogę daną pierwotnie LAjosowi, Edyp, będąc człowiekiem zdeterminowanym, do Koryntu już nie wraca. W drodze z Teb do Delf spotyka Lajosa - zbieg okoliczności, ale bynajmniej nieprzeczący naturalnemu biegowi rzeczy. Spotykają się na skrzyżowaniu dróg, a że obaj, ojciec i syn, są podobnego usposobienia, dochodzi do nieszczęścia. Pomimo tego trafia do Teb, a nie zdołałby bezpiecznie tm dostrzeć, gdyby nie był tak pojętny, był ślepy - w tym sensie, że poślubił kobietę, która mogła być jego matką.
[4] to co edyp spotyka nie jest kara zniewazanych bogów. bieg zdarzen jest naturalnym wynikiem
połaczeniea słabosci i zalet charakteru edypa ze slabosciami i zaletami charakterów innych ludzi wyjawszy przepowiednie i jej ponownie tworzy odrebny tragiczny rozdział zycia . sofokles nie usiłuje nas przekonac za zdarzeniami kieruje jakis złosliwy bog czy nieubłagane przeznaczenie
[5] odnosimy jednak nieodparte wrażenie, że akcja [...] rozgrywa się równocześnie na równoległym, wyższym planie. Otóż myśl o pewnym projekcie czy o mocy ukrytej w tle [...] nasuwa stale obecna ironia dramatyczna. [...] To nie Apollo namówił Koryntianina do przyjścia; to on sam pragnął jako pierwszy przbyć z dobrymi wieściami i to on liczył na to (o czym Sofokles skrupulatnie nam przypomina), że będzie dobrze widziany przez nowego króla, bo prócz wieści o sukcesji ma jeszcze do opowiedzenia, we właściwym czasie, o wiele bardziej pasjonującą historię. [...] Niemniej w tym, że [...] w ogóle się [pojawia], widać rękę Boga. Akcja rozgrywa się [więc] na dwóch płaszczyznach równocześnie.
Wykonaj poniższe polecenia i odpowiedz na pytania. Odpowiadaj zwięźle, nie cytuj.
1. Na podstawie 1. akapitu odpowiedz na pytanie, dlaczego autor zaliczył Króla Edypa do tyopwych greckich opowieści.
2. Wyjaśnij zdanie: "Akcję tego dramatu cechuje pewna dwoistość" (2. akapit).
3. Co oznacza w odniesieniu do Edypa określenie "zdeterminowany"?
4. Wypisz z 3. akapitu pięć różnych określeń dotyczących charakter i osobowości Edypa.
5. Dlaczego, zdaniem autora, "To, co Edypa spotyka, nie jest karą znieważonych bogów" (4. akapit)?
6. Co świadczy o tym, że akcja tragedii rozgrywa się na dwóch płaszczyznach równocześnie?
7. Na czym polega ironia dramatyczna, o której wspomina autor w 5. akapicie?
8. Połącz ostatnie zdanie 4. akapitu z pierwszym zdaniem akapitu 5. za pomocą jednego z zaproponowanych spójników, tak by podkreślić związek tych fragmentów tekstu.
a) i b) lub c) ale d) czy
1. Grecy wierzyli, że ich życie podporządkowane jest przepowiedniom; akcja dramatu toczy się właśnie zgodnie z taką przepowiednią.
2. Akcja dramatu ma dwa rodzaje postaci: realne, żywe jak np. Edyp, Kreon oraz takie, o których życiu, dziejach jedynie słyszymy jakieś pogłoski.
3. Edyp próbuje uniknąć konsekwencji wypełnienia się przepowiedni wszelkimi możliwymi sposobami - w tym tkwi jego determinacja.
4. Edyp: rozsądny, stanowczy, niezależny, porywczy, zbyt pewny siebie, zdeterminowany.
5. Sofokles przekonuje czytelnika w swym dramacie, że tak naprawdę, to słabości i zalety charakteru głównego bohatera są przyczyna jego tragicznego losu.
6. Akcja dramatu rozgrywa się na dwóch płaszczyznach - w świecie bogów i w świecie ludzi. Dialogi prowadzą zarówno ludzie, jaki i bogowie.
7. Ironia dramatyczna polega na tym, że bohater - nieświadom swych czynów - im bardziej ucieka przed przepowiednią, tym bardziej jego działania zbliżają go do jej spełnienia.
8. ...ale...