Odpowiedz na pytania do pieśni JANA KOCHANOWSKIEGO:
zad.1Wiersz rozpoczyna się od pytania chcemy być sobie radzi? Dalsza część utworu przynosi jednak odpowiedz nie tylko na to początkowe pytanie, lecz także na kilka innych, niezwykle ważnych w życiu człowieka. Sformułuj te pytania i wskaż fragmenty tekstu łączące się z nim.
zad.2 Jaką formę wypowiedzi przypomina monolog osoby mówiącej? Kogo można dostrzec w lirycznym "ja"?( wsłuchaj się w ton wypowiedzi, przyjrzyj się czasownikom)
Pieśń IX Jan Kochanowski:
Chcemy sobie być radzi? Rozkaż, panie, czeladzi, Niechaj na stół dobrego wina przynaszają, A przy tym w złote gęśli albo w lutnią grają.
Kto tak mądry, że zgadnie, Co nań jutro przypadnie? Sam Bóg wie przyszłe rzeczy, a śmieje się z nieba, Kiedy się człowiek troszcze więcej, niźli trzeba.
Szafuj gotowym bacznie! Ostatek, jako zacznie, Tak Fortuna niech kona: raczy li łaskawie, Raczy li też inaczej; my siedziem w jej prawie.
U Fortuny to snadnie, Że kto stojąc upadnie; A który był dopiero u niej pod nogami, Patrzajże go po chwili, a on gardzi nami.
Wszystko się dziwnie plecie Na tym tu biednym świecie; A kto by chciał rozumem wszystkiego dochodzić, I zginie, a nie będzie umiał w to ugodzić.
Prózno ma mieć na pieczy Śmiertelny wieczne rzeczy; Dosyć na tym, kiedy wie, że go to nie minie, Co z przejźrzenia Pańskiego od wieku mu płynie.
A nigdy nie zabłądzi, Kto tak umysł narządzi, Jakoby umiał szczęście i nieszczęście znosić, Temu mężnie wytrzymać, w owym się nie wznosić.
Chwalę szczęście stateczne: Nie chce li też być wieczne, Spuszczę, com wziął, a w cnotę własną się ogarnę I uczciwej chudoby bez posagu pragnę.
Nie umiem ja, gdy w żagle Uderzą wiatry nagle, Krzyżem padać i świętych przenajdować dary, Aby łakomej wodzie tureckie towary
Bogactwa nie przydały Wpadwszy gdzie między skały; Tam ja bezpiecznym sercem i pełen otuchy W równej fuście popłynę przez morskie rozruchy.
zad 1." Kto tak mądry, że zgadnie, Co nań jutro przypadnie? Sam Bóg wie przyszłe rzeczy, a śmieje się z nieba, Kiedy się człowiek troszcze więcej, niźli trzeba."
zad 2. Podmiotem lirycznym może być każdy z nas.