Question

Niepodległe państwo
Walka o granice
Polska między wojnami
W II Rzeczpospolitej
Napisz notatke bo pan mnie jutro pyta.

Answer 1

W 1914 roku wybuchła I wojna światowa. Europa podzieliła się na dwie strony konfliktu: ententy, czyli Rosja, Francja i Anglia oraz państwa centralne - Niemcy i Austro-Węgry. Polacy musieli wybrać, kogo mają poprzeć. Dlatego pojawiły się dwie orientacje: orientacja prorosyjska, na czele której stał Roman Dmowski i orientacja proaustriacka, której przewodził Józef Piłsudski. Zwolennicy Piłsudskiego i Austro-Węgier utworzyli Legiony Polskie do walk z Rosjanami. Ostatecznie państwa centralne przegrały wojnę i orientacja proaustriacka przestała istnieć. Jednak w 1917 roku wybuchła rewolucja październikowa w Rosji. Władzę zdobyli komuniści i orientacja prorosyjska również przestała istnieć. Zawarli oni pokój z innymi państwami, by walczyć z przeciwnikami w kraju. Rosja pogrążyła się w wojnie domowej. Wszyscy trzej zaborcy ponieśli klęskę. Polacy wykorzystali okazję. 11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość po 123 latach niewoli. Jednak szybko mogła ją stracić. W 1918 roku Ukraińcy także chcieli utworzyć własne państwo. Nad ranem 1 listopada zaatakowali Lwów. Do obrony miasta stanęli uczniowie polskich szkół, tzw. Orlęta Lwowskie. Jednak Ukraina przegrała. Z Litwą było podobnie. Kiedy Polacy zajęli Wilno, Litwini nie pogodzili się z tą stratą. Największym niebezpieczeństwem okazała się być Rosja Radziecka. W 1919 roku wybuchła wojna polsko-radziecka. W 1920 roku rozegrała się Bitwa Warszawska, którą nazwano potem Cudem nad Wisłą, gdyż zwycięstwo w niej było niespodziewane. Głównie dzięki temu Polska wygrała tę wojnę. W 1921 roku zawarto pokój. Z Niemcami Polacy również musieli ustalić granicę. W grudniu 1918 roku wybuchło powstanie wielkopolskie zakończone sukcesem. W 1919 roku podpisano traktat wersalski, na mocy którego powstało Wolne Miasto Gdańsk. Na śląsku wybuchły trzy powstania. W efekcie Polska otrzymała większość ziem. Polska znalazła się w trudnym położeniu. Była otoczona głównie przez wrogów. II Rzeczpospolita była państwem wielonarodowym. Jednakże była słaba i biedna. Obce armie rabowały, co mogły. Po wojnie państwo miało słabo rozwinięty przemysł, a 1/3 ludności była analfabetami. Każdy z zaborów wyglądał inaczej. Aby Polska stała się jednym państwem, trzeba było zjednoczyć rolnictwo, tory kolejowe, ustrój polityczny, prawa, pieniądze, obyczaje... Warszawa wyglądała jak jedno z rosyjskich miast. Brakowało mieszkań, tramwajów, samochodów, autobusów. W 1922 roku padła decyzja o budowie portu w Gdyni. W ciągu kilkunastu lat wyrósł największy i najnowocześniejszy port nad Bałtykiem. Zbudowano magistralę węglową. Najważniejszym osiągnięciem gospodarczym II Rzeczypospolitej okazał się Centralny Okręg Przemysłowy (COP). Największym dokonaniem politycznym Polski było połączenie trzech zaborów w jedno państwo. Wprowadzono obowiązek szkolny dla dzieci w wieku 7 - 14 lat. Nie wszędzie go przestrzegano. Wielu polskich uczonych zdobyło światową sławę. Rozwijała się literatura. W międzywojennej Polsce szybko rozwijał się sport. Na IO w Amsterdamie w 1928 roku Halina Konopacka ustanowiła rekord świata w rzucie dyskiem. Najbardziej popularnym sportem stała się piłka nożna. Podróżowano najczęściej koleją. W 1919 roku Polacy zaczęli budować własne wagony. W latach 30. pojawiła się lukstorpeda. PKP w okresie międzywojennym słynęły z punktualności i niezawodności. W 1921 roku istniało w Polsce ponad 400 kin. Filmy były czarno-białe i nieme. Drugą obok kina ulubioną rozrywką stało się radio. W 1926 roku w eter popłynęły słowa "Halo, halo, Polskie Radio Warszawa, fala 480". Radio stało na wysokim poziomie. Ludzie bardzo szybko dowiadywali się o rzeczach, o których dowiedzieliby się dopiero na drugi dzień z gazet.
II Rzeczpospolita przestała istnieć w 1939 roku.
PS. akapity sb dopiszesz :)