Question

nazwy kontynentów i oceanów.

co to jest zatoka,cieśnina i arhipel

ukształtowanie powieszchni

co to są niziny,wyżyny i góry,i drepiel

ukształtowanie dna morskiego

jak dzielimy prądy morskie

Answer 1

Kontynenty : 

 

*Australia 

*Azja

*Afryka

*Europa

*Amerka Pół .

*Ameryka Poł .

*Antarktyda 

 

 

Oceany : 

 

*Ocean spokojny .

*Ocean atlantycki

*Ocean Indyjski

*Ocean arktyczny

 

Answer 2

ameryka płunocna południwa afryka austria euroazja  ocean spokojny ocean atlantycki ocean  indyjski ocean arktyczny

Zatoka – część zbiornika wodnego (oceanu, morza, jeziora) wcinająca się w ląd, ograniczona często od wód otwartych przylądkami lub małymi wyspami, przy czym rozmiary i kształt tego akwenu nie mają większego znaczenia. Cieśnina – zwężenie obszaru wodnego, łączące dwa akweny (oceany, morza lub jeziora), a rozdzielające dwa obszary lądowe. Szeroką cieśninę morską, zwłaszcza oddzielającą wyspę od kontynentu określa się mianem kanału morskiego. Obce statki mogą przekraczać wody cieśnin należące do państwa nadbrzeżnego w oparciu o prawo niezakłóconego tranzytu.

Nizina – równinna lub prawie równinna wielka forma ukształtowania terenu, obszar leżący na wysokości od 0 do 300 m n.p.m..

Niziny stanowią 1/3 powierzchni wszystkich kontynentów. Rozległe obszary nizinne noszą nazwę niżu. Na mapie hipsometrycznej oznaczone są jasnozielonym kolorem

Formy ukształtowania terenu dzielą się na:

wypukłe, takie jak: grzęda, grzbiet, grań, pagórek, wzgórze, góra, żebro, filar; wklęsłe, takie jak: dolina, kotlina, cyrk lodowcowy, żleb, depresja; płaskie, takie jak: równina, rówień, płaśń

Archipelag  - grupa wysp położonych blisko siebie, najczęściej o wspólnej genezie i podobnej budowie geologicznej. Ze względu na ułożenie wysp można wyróżnić roje wysp - archipelagi składające się z bezładnie rozmieszczonych niedużych wysp oraz łańcuchy wysp, w których wyspy rozmieszczone są rzędem obok siebie.

Wyżyna – obszar, którego wysokości bezwzględne przekraczają 300 metrów n.p.m., a wysokości względne są na ogół mniejsze niż 300 m. Z obszarów wyżyn wyłączane są bowiem obszary o szczególnie urozmaiconej rzeźbie i wysokościach względnych przekraczających 300 m stosunku do najbliższych den dolinnych, czyli góry. Różnice w wysokościach względnych w obrębie wyżyny są więc stosunkowo małe. W Polsce i innych krajach często przyjmuje się za dolną granicę wyżyn poziomicę 200 m n.p.m. Na mapie hipsometrycznej niższe wyżyny wyróżnione są barwami żółtymi, podobnie jak i najniższe partie gór, np. pogórza, natomiast najwyższe wyżyny - jasnymi odcieniami koloru brązowego. Nad wyżynami, powyżej 500 m n.p.m. rozciągają się góry niskie. Wyjątkiem w skali światowej jest Wyżyna Tybetańska, która znajduje się na wysokości około 4500 m n.p.m. Zalicza się ją do wyżyn, a nie do gór, ponieważ jest płaska - spełniony jest warunek deniwelacji (różnicy między dwoma wzniesieniami) mniejszej niż 300 metrów


Góra – wypukła forma ukształtowania terenu o silnie urozmaiconej rzeźbie, wysokościach względnych w stosunku do najbliższych den dolinnych powyżej 300 m i dużym nachyleniu stoków. Ze względu na wysokości względne i stromość stoków wyróżnia się góry niskie, średnie i wysokie. Ze względu na sposób powstania wyróżnia się góry fałdowe, zrębowe i wulkaniczne.

1. Szelf - platforma kontynentalna o głębokości od 0 do 200 m. i małym nachyleniu otaczająca pasem kontynenty (podwodne przedłużenie lądu), przeciętna szerokość 74 km (od 15 do 1 400 km). Intensywnie eksploatowane dla celów rybołówstwa oraz wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego. Morze Północne w całości leżące na szelfie określane jest jako morze szelfowe. Morze Bałtyckie jest morzem szelfowym, czyli położonym na obszarze szelfu. Tereny szelfowe stanowią bogate i różnorodne środowisko życia. Na płytszych wodach światło łatwo dochodzi do dna więc są tam wspaniałe warunki do rozwoju organicznego.

2. Stok kontynentalny o dużym nachyleniu i głębokości od 200 do 3 000 m., często pocięty kanionami.

3. Baseny oceaniczne – obejmujące głębokości od 3 000 do 6 000 m., zajmują 73 % powierzchni dna morskiego.

4. Rowy oceaniczne są to głębokie (poniżej 6 000 m.), długie i wąskie (szerokość 30-40 km) obniżenia dna morskiego o stosunkowo stromych stokach, zazwyczaj na skraju oceanu. Najwięcej i najgłębsze rowy występują na Pacyfiku – w najgłębszych z nich, Rowie Mariańskim i Rowie Filipińskim zmierzono głębokości ponad 11 000 m. Jak widać najwyższe szczyty Himalajów dochodzące blisko 9 000 m. „chowają się” w największych głębiach o ponad 2 - 3 km. Rowy oceaniczne są obszarami niespokojnymi tektonicznie, w ich rejonie występują częste trzęsienia ziemi, a na ich skutek największe fale morskie (tzw. tsunami).

5. Grzbiety śródoceaniczne są długimi wzniesieniami dna o stromo nachylonych stokach i nieregularnej topografii. Przebiegają przeważnie po środku oceanów, o łącznej długości około 60 000 km. Grzbiety rozdzielają oceany na poszczególne baseny i w dużym stopniu wpływają na głębinową cyrkulację mas wodnych. Wznoszą się one z dna morskiego, jeżeli uwzględnimy również wysokość szczytowych punktów niektórych wysp, nawet na przeszło 10 000 m. na Pacyfiku i do przeszło 8 000 m. na Atlantyku.
Największy system górski na ziemi stanowi Grzbiet Śródatlantycki. Ciągnie się on na długości 2 300 km w kształcie litery S od Islandii do Wyspy Bouveta (55o S). Grzbiet ten dzieli ocean na wschodni i zachodni na równej prawie odległości między kontynentami Ameryk a z drugiej strony Europy i Afryki. Po obu stronach grzbietu znajdują się głębokości przekraczające 5 000 m. Grzbiet ten wychodzi w postaci wysp nad poziom morza np. Azory z najwyższym wzniesieniem 2 320 m. n. p m.

6. Pojedyncze góry i guyoty są podmorskimi stożkami wulkanicznymi. Stoki ich są bardziej strome niż na lądzie, gdyż krzepnięcie lawy w morzu było szybsze, podnoszą się z dna morskiego na wysokość do 5 km. Góry podwodne mają grzbiety niewyrównane, zazwyczaj kopulaste, co świadczy o tym, iż nigdy nie osiągnęły powierzchni morza. Na Pacyfiku znajduje się ok. 10 000 gór podwodnych i guyotów.

7. Rafy koralowe i atole występują w morzach ciepłych, przeważnie w pasie równikowym na szerokościach 20o N - 20o S. Zbudowane są ze szkieletów koralowców. Są to płycizny gdzie są najlepsze warunki do rozwoju organicznego. Jest tu pełno różnych stworzeń.


Prądy morskie są to jakby ogromne słone rzeki, o szerokości od kilku do kilkunastu kilometrów, płynące w powierzchniowych wodach mórz i oceanów.



Powstają one dzięki występowaniu stałych wiatrów oraz wirowemu ruchowi Ziemi. Kierunek nadaje im siła Coriolisa i rozmieszczenie lądów.



Prądy morskie dzielimy na:

- ciepłe - czyli takie w których temperatura wody jest wyższa od temperatury wód otaczających

- zimne - czyli takie w których temperatura wody jest niższa od temperatury wód otaczających



Prądy przyczyniają się do wymiany wód pomiędzy wysokimi, a niskimi szerokościami geograficznymi oraz wpływają na klimat wybrzeży.



PRADY PÓŁKULI PÓŁNOCNEJ.

Znajdują się na niskich szerokościach geograficznych.

Atlantyk: prądy ciepłe – Północnorównikowy, zatokowy, Północnoatlantycki

prądy zimne – Kanaryjski, Labradorski

Pacyfik: prądy ciepłe – Północnorównikowy, Kuro-siwo, Północnopacyficzny

Prądy zimne – Kalifornijski, Oja-siwo



PRĄDY PÓŁKULI POŁUDNIOWEJ.

W wyższych szerokościach geograficznych występuje zimny prąd Dryft Wiatrów Zachodnich, który na skutek braku barier kontynentów opływa cała Ziemię. Od niego odgałęziają się zimne prądy : Peruwiański, Benguelski, Zachodnioaustralijski. Prądy te zasilają wody Prądu Południoworównikowego, który u wschodnich wybrzeży kontynentów skręca na południe jako prąd ciepły:

Brazylijski, mozambicki, Wschodnioaustralijski.



Między prądami równikowymi na półkuli północnej i południowej rozwinął się Prąd Równikowy Wsteczny, o kierunku zachód-wschód. Uzupełnia on ubytek wody wywołany przez prądy równikowe.


licze na naj