Question

napiszcie wszystko o Janie III Sobieskim, datami związanymi z wdarzeniami za jego panowania i co się wtedy wydarzyło, napiszcie też w 10 zdaniach reformy króla i reformy sejmu walnego potrzebuję na jutrzejszy sprawdzian dam naj! z góry dziękuje i pozdrawiam!

Answer 1

Jan III Sobieski herbu Janina (ur. 17 sierpnia 1629 w Olesku, zm. 17 czerwca 1696 w Wilanowie) – król Polski od 1674, hetman wielki koronny od 1668, hetman polny koronny od 1666, marszałek wielki koronny od 1665, chorąży wielki koronny od 1656.

Przez Turków bywał zwany Lwem Lechistanu, a przez chrześcijan Obrońcą Wiary.

 

Ważne daty:

1. 1605 - Bitwa pod Kircholmem: Polska (J. K. Chodkiewicz) vs. Szwecja
2. 1610 - Bitwa pod Kłuszynem: Polska (S. Żółkiewski) vs. Rosja/Szwecja
3. 1619 - Rozejm w Dywilinie: Polska - Rosja:: RP dostała m.in. ziemię smoleńską
4. 1620 - Bitwa pod Cecorą: Polska (S. Żółkiewski) vs. Turcja - Tatarzy
5. 1621 - Bitwa pod Chocimiem: Polska (J. K. Chodkiewicz) vs. Turcja
6. 1627 - Bitwa (morska) pod Oliwą - Polska vs. Szwecja
7. 1635 - Rozejm w Sz. Wsi: Polska - Szwecja:: Wróg wycofał wojska z Prus i zrezygnował z popierania cła, zatrzymali Inflanty.
8. 1648 – Powstanie Chmielnickiego: Bohdan walczył o Niepodległość dla Ukrainy.
9. 1651 - Bitwa pod Beresteczkie: Polska (Jan Kazimierz) vs. Kozacy
10. 1654 - Ugoda w Perejesławiu: Kozacy poddali Ukraine carowi, uzyskali pełną swobodę i 60 000 rejestr.
11. 1657 - Przyznanie niezależności Prusom - J. Kazimierz dostał Pomoc wojskową i pieniężną
12. 1660 - Pokój w Oliwie: Polska - Szwecja:: wstrzymanie działań wojennych.
13. 1658 - Ugoda w Hadziczaczu: Polska - Kozacy:: Ukraina dostała prawa podb. do litew.
14. 1667 - Rozejm w Andruszowie: Polska - Rosja:: Ukraina została podzielona przez 2 państwa, Rosja odzyskała ziemie stracone przy „wielkiej smucie”
15. 1606 - Rokosz Sandomierski: Ograniczenie władzy monarszej i Zachowanie toler. rel.
16. 1665 - Rokosz Lubomirskiego: Sprzeciw przyjmowaniu uchwał większością głosów, obciążeniu, szlachty stałymi podatkami, wprowadzaniu monarchii dziedzicznej.
17. 1672 - Zajęcie Kamieńca Podolskiego przez wojska turecko - tatarsko - kozackie
18. 1672r. Pokój w Buczaczu: RP odstąpiła Turcji Podole i część Ukrainy oraz zgodziła się płacić sułtanowi coroczny Haracz, stając się państwem uzależnionym.
19. 1673 - Bitwa pod Chocimiem 2: Polska (Jan III Sobieski) vs Turcja
20. 1676 - Rozejm z Turcją
21. 1683 - Bitwa pod Wiedniem: Polska + Europa (Jan II Sobieski) vs Turcja
22. 1699 - Pokój w Karłowicach: Polska - Turcja:: RP odzyskało ziemie utracone w 1672.

 

Reformy sejmu walnego:

1. Stronnictwa w sejmie
a) hetmańskie (konserwatywne) – przeciwnicy reform liczyli na pomoc Rosji; Ksawery Braniecki, Seweryn Żewurski, Szczęsny Potocki
b) dworskie (królewskie) – dążące do wzmocnienia władzy królewskiej (krój wraz z Rodziną); Hugo Kołłątaj i Stanisław Staszic
c) patriotyczne (postępowe) – dążące do wzmocnienia władzy w państwie, powiększenia armii i zniesienia rady nieustającej (marszałek sejmu Stanisław Małachowski, Ignacy i Stanisław Potoccy)
2. Reformy Sejmu Czteroletniego (1788-1792)
a) reforma wojskowa- zwiększenie ilości wojsk (100 tys. armia) zrealizowano 57 tys.
b) reforma skarbowa- szlachta będzie płacić podatki od dochodów w wysokości 10%, duchowieństwo 20%, a z dóbr królewskich 50%
c) prawo o miastach 18 kwiecień 1791 (poprzedzony tzw. „Czarną Procesją” na czele, której stanął Jan Dekret- prezydent miasta Warszawy)
- udział 24 przedstawicieli miast w Sejmie, ale tylko z głosem doradczym
- powstaje samorząd w miastach (tzw. miejski)
- mieszczanie będą mogli nabywać dobra ziemskie
- nietykalność osobista (wolność osobista mieszczan)
- będą mogli piastować niższe urzędy
d) Konstytucja 3 maja 1791r.
- Polska monarchią dziedziczną
- zniesiono liberum veto i wolną elekcję
- trójpodział władzy
- władza ustawodawcza w rękach sejmu, który miał 2 izby, w izbie poselskiej 204 posłów, a w senacie 132 senatorów
- władzę wykonawczą sprawował król i straż praw (prymas + 5 ministrów); dotyczyły:
* polityki zagranicznej, finansów, wojska, KEN’u, policji
- władza sądownicza w rękach sąsiadów ziemskich, miejskich i Trybunału Koronnego
- chłopi pod opieką prawa
- zlikwidowano podział Rzeczypospolitej i wprowadzono wspólny rząd, skarb i wojsko.

Do największych sukcesów Jana Sobieskiego należą reformy w dziedzinie wojskowości; wprowadził wojsko zaciężne z udziałem jazdy, unowocześnił piechotę, artylerię i wojska saperskie. Był wybitnym wodzem, znakomicie umiejącym manewrować dużymi oddziałami i wykorzystującym właściwości terenu.