Sztuka karolińska – sztuka przedromańska, rozwijająca się na terenie cesarstwa Karola Wielkiego i jego następców w 2. połowie VIII i w IX wieku.
Po upadku Cesarstwa Rzymskiego w Europie zachodniej zaniechano wznoszenia architektury monumentalnej. Ani niespokojne czasy wędrówek ludów, ani rządy Merowingów nie sprzyjały rozkwitowi znacznych fundacji. Twórczość plemion germańskich pozostawała w niejakiej opozycji do sztuki antycznej - posługiwano się abstrakcyjnym ornamentem, postać ludzka czy zwierzęca była często bardzo przetworzona, stojąc niemal na granicy abstrakcji. Ludy te wytworzyły własny przemysł artystyczny, przeważnie metalowy i złotniczy. Ozdobyceltyckie i germańskie odznaczały się barwnością, używaniem emalii, szkła, kryształów, kamieni grubo i cienko osadzonych. W państwie Franków sztuka znalazła schronienie na dworach i w kościołach. Miała charakter ekskluzywny, związany z tymi dwiema instytucjami. Kościoły z czasów dynastii Merowingów i wcześniej były niewielkie, jednonawowe, przypominające kaplice nakryte stropami (np. Bertrand-de-Garbagnate w płd.-zach. Francji).
Do rozkwitu sztuki doszło za Karola Wielkiego, dążącego do odnowienia Cesarstwa. Była to sztuka wyraźnie odwołująca się do wzorców antycznych, a w szczególności późnoantycznych (wczesnochrześcijańskich). Mówi się nawet o renesansie karolińskim. Jednak ten powrót do form antycznych nie był całkowity i miał bardzo silne podłoże ideologiczno-polityczne. Sztuka nabrała charakteru państwowego. W budzącej się do życia Europie żył mit cesarstwa rzymskiego, istniały budowle, drogi, prawa z owych czasów. Mimo że siedzibą Karola Wielkiegobył Akwizgran, dwór cesarza i jego następców ustawicznie podróżował, co z kolei wpływało na zmienność architektury i sztuki, jakby na poszukiwanie ustalonej wspólnoty form.
Obszar występowania tej sztuki był wielkim obszarem Europy zachodniej, pokrywającym się mniej więcej z dzisiejszymi zachodnimi Niemcami wraz zAustrią, całą Francją i środkowymi Włochami z Rzymem. Do państwa Karola Wielkiego nie należały wyspy brytyjskie, Skandynawia, Hiszpania i Europa środkowo-wschodnia. Ale cały obszar Europy uległ wpływowi architektury i sztuki karolińskiej. Nie była to sztuka jednolita, wyrastała z lokalnych tradycji i możliwości.
Sztuka karolińska – sztuka przedromańska, rozwijająca się na terenie cesarstwa Karola Wielkiego i jego następców w 2. połowie VIII i w IX wieku.
Po upadku Cesarstwa Rzymskiego w Europie zachodniej zaniechano wznoszenia architektury monumentalnej. Ani niespokojne czasy wędrówek ludów, ani rządy Merowingów nie sprzyjały rozkwitowi znacznych fundacji. Twórczość plemion germańskich pozostawała w niejakiej opozycji do sztuki antycznej - posługiwano się abstrakcyjnym ornamentem, postać ludzka czy zwierzęca była często bardzo przetworzona, stojąc niemal na granicy abstrakcji. Ludy te wytworzyły własny przemysł artystyczny, przeważnie metalowy i złotniczy. Ozdobyceltyckie i germańskie odznaczały się barwnością, używaniem emalii, szkła, kryształów, kamieni grubo i cienko osadzonych. W państwie Franków sztuka znalazła schronienie na dworach i w kościołach. Miała charakter ekskluzywny, związany z tymi dwiema instytucjami. Kościoły z czasów dynastii Merowingów i wcześniej były niewielkie, jednonawowe, przypominające kaplice nakryte stropami (np. Bertrand-de-Garbagnate w płd.-zach. Francji).
Do rozkwitu sztuki doszło za Karola Wielkiego, dążącego do odnowienia Cesarstwa. Była to sztuka wyraźnie odwołująca się do wzorców antycznych, a w szczególności późnoantycznych (wczesnochrześcijańskich). Mówi się nawet o renesansie karolińskim. Jednak ten powrót do form antycznych nie był całkowity i miał bardzo silne podłoże ideologiczno-polityczne. Sztuka nabrała charakteru państwowego. W budzącej się do życia Europie żył mit cesarstwa rzymskiego, istniały budowle, drogi, prawa z owych czasów. Mimo że siedzibą Karola Wielkiegobył Akwizgran, dwór cesarza i jego następców ustawicznie podróżował, co z kolei wpływało na zmienność architektury i sztuki, jakby na poszukiwanie ustalonej wspólnoty form.
Obszar występowania tej sztuki był wielkim obszarem Europy zachodniej, pokrywającym się mniej więcej z dzisiejszymi zachodnimi Niemcami wraz zAustrią, całą Francją i środkowymi Włochami z Rzymem. Do państwa Karola Wielkiego nie należały wyspy brytyjskie, Skandynawia, Hiszpania i Europa środkowo-wschodnia. Ale cały obszar Europy uległ wpływowi architektury i sztuki karolińskiej. Nie była to sztuka jednolita, wyrastała z lokalnych tradycji i możliwości.