Oskar Kolberg, żyjący w XIX stuleciu (1814 – 1890), jest twórcą polskiej etnografii muzycznej i głównym zbieraczem pieśni ludowych. Polska muzyka ludowa była jego pasją, stąd w ciągu 50 lat przemieszczał się po całym kraju, aby dokonać notatek i zapisów zasłyszanych melodii ludowych i różnych szczegółów dotyczących życia ludu.
Zbiory i prace Kolberga ujęte są w 36 drukowanych tomach. Składają się na nie 24 tomy dzieła pt. Lud, jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce oraz tzw. Obrazy etnograficzne w 12 tomach. W tych pracach mieści się ponad 10 000 pieśni ludowych z rozmaitymi melodiami.
Kolberg zdecydowaną większość sam zanotował, tylko niewielki fragment utworów pochodzi z innych, starych źródeł lub z zapisów jego znajomych. Zebrane melodie ludowe Oskara Kolberga pochodzą z nieomalże wszystkich regionów Polski.
Muzycy ludowi nie znali zapisu nutowego, toteż utwory przekazywane były drogą tradycji z pokolenia na pokolenie. Dlatego melodie ludowe są zazwyczaj krótkie i nieskomplikowane. Pieśni ludowe są często dziełem zbiorowym anonimowych twórców – cechą twórczości ludowej jest więc anonimowość.
Do naszych czasów zachowało się wiele bardzo dawnych pieśni. Niektóre z nich oparte są na skali pentatonicznej ( bezpółtonowej lub półtonowej ). Chronologicznie późniejsze pieśni oparte są na skalach modalnych: doryckiej, frygijskiej, miksolidyjskiej. Na Podhalu powstała typowa dla tego regionu - skala góralska. Polskie melodie ludowe w znacznej większości opierają się jednak na skalach dur – moll ( charakterystyczna diatonika ).
Ze względu na rolę jaką pełnią , pieśni dzielimy na cztery grupy:
obrzędowe ( np. dożynkowe ), przyśpiewki towarzysko – taneczne ( np. wiwat ), pieśni związane z trybem życia ( np. pasterskie, zbójnickie, żołnierskie, flisackie ), pieśni nie związane z okolicznościami ( liryka i epika ).
Niektóre pieśni spotyka się jednocześnie w wielu regionach. Nie są one jednak identyczne – mimo zachowanych cech ogólnych, wykazują dość duże zróżnicowanie w szczegółach. Te warianty są wynikiem oddziaływania wielu czynników. Przede wszystkim ludowi wykonawcy przystosowują pieśni do typu muzyki własnego środowiska. Jest to zjawisko zmienności świadomej. Pieśni ulegają także zmienności nieświadomej, będącej konsekwencją przekazywania tradycją ustną.
Oskar Kolberg, żyjący w XIX stuleciu (1814 – 1890), jest twórcą polskiej etnografii muzycznej i głównym zbieraczem pieśni ludowych. Polska muzyka ludowa była jego pasją, stąd w ciągu 50 lat przemieszczał się po całym kraju, aby dokonać notatek i zapisów zasłyszanych melodii ludowych i różnych szczegółów dotyczących życia ludu.
Zbiory i prace Kolberga ujęte są w 36 drukowanych tomach. Składają się na nie 24 tomy dzieła pt. Lud, jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce oraz tzw. Obrazy etnograficzne w 12 tomach. W tych pracach mieści się ponad 10 000 pieśni ludowych z rozmaitymi melodiami.
Kolberg zdecydowaną większość sam zanotował, tylko niewielki fragment utworów pochodzi z innych, starych źródeł lub z zapisów jego znajomych. Zebrane melodie ludowe Oskara Kolberga pochodzą z nieomalże wszystkich regionów Polski.
Muzycy ludowi nie znali zapisu nutowego, toteż utwory przekazywane były drogą tradycji z pokolenia na pokolenie. Dlatego melodie ludowe są zazwyczaj krótkie i nieskomplikowane. Pieśni ludowe są często dziełem zbiorowym anonimowych twórców – cechą twórczości ludowej jest więc anonimowość.
Do naszych czasów zachowało się wiele bardzo dawnych pieśni. Niektóre z nich oparte są na skali pentatonicznej ( bezpółtonowej lub półtonowej ). Chronologicznie późniejsze pieśni oparte są na skalach modalnych: doryckiej, frygijskiej, miksolidyjskiej. Na Podhalu powstała typowa dla tego regionu - skala góralska. Polskie melodie ludowe w znacznej większości opierają się jednak na skalach dur – moll ( charakterystyczna diatonika ).
Ze względu na rolę jaką pełnią , pieśni dzielimy na cztery grupy:
obrzędowe ( np. dożynkowe ), przyśpiewki towarzysko – taneczne ( np. wiwat ), pieśni związane z trybem życia ( np. pasterskie, zbójnickie, żołnierskie, flisackie ), pieśni nie związane z okolicznościami ( liryka i epika ).
Niektóre pieśni spotyka się jednocześnie w wielu regionach. Nie są one jednak identyczne – mimo zachowanych cech ogólnych, wykazują dość duże zróżnicowanie w szczegółach. Te warianty są wynikiem oddziaływania wielu czynników. Przede wszystkim ludowi wykonawcy przystosowują pieśni do typu muzyki własnego środowiska. Jest to zjawisko zmienności świadomej. Pieśni ulegają także zmienności nieświadomej, będącej konsekwencją przekazywania tradycją ustną.
Pozdrawiam.