Question

napisz streszczenie 12 ksiąg pana tadeusza opisać krótko co dzieje się w każdej książce​

Answer 1

Verified answer

Odpowiedź:

Księga I - Gospodarstwo

Rozpoczyna się słynną inwokacją "Litwo! Ojczyzno moja! ...". Akcja tej części utworu rozgrywa się w Soplicowie, małej miejscowości nadniemeńskiej. Po wielu latach spędzonych na naukę, Tadeusz powraca do dworu jako bratanek gospodarza – Sędziego. Podczas zwiedzania domu spotyka nieznaną sobie dziewczynę. Po krótkim powitaniu, wszyscy biorą udział w uczcie, podczas której Tadeusz mylnie identyfikuje Telimenę, swoją ciotkę, jako tę młodą pannę i zaczyna z nią romansować.

Księga II - Zamek

Następnego dnia odbywa się polowanie na zająca, mające rozstrzygnąć spór między Asesorem a Rejentem o to, którego charta lepiej tropi. W tym czasie do zamku, będącego przedmiotem sporu między Soplicami a Horeszkami, przybywa Hrabia, ostatni z rodu Horeszków. Na początku Hrabia jest skłonny sprzedać zamek Soplicom, ale po rozmowie z Gerwazym, sługą Horeszków, zmienia zdanie. Gerwazy opowiada mu o tragicznych losach swojej rodziny, w tym o morderstwie Stolnika przez brata Sędziego, Jacka Soplicę.

         Mimo obietnicy, Hrabia szybko zapomina o swojej decyzji i postanawia dołączyć do polujących. Po drodze spotyka w sadzie nieznane dziewczę, Zosię, jednak nie ma szansy na rozmowę z nią, gdyż przeszkadza mu Ks. Robak.

        Polowanie kończy się niepowodzeniem, żadnemu z psów nie udaje się upolować zająca. Wszyscy uczestnicy udają się na śniadanie, gdzie nieustanne kłótnie, zwłaszcza między Asesorem a Rejentem, irytują Telimenę. W związku z tym proponuje grzybobranie.

Księga III - Umizgi

Hrabia ponownie spotyka Zosię, tym razem w ogrodzie, ale nieprawidłowo interpretuje sytuację i mylnie sądzi, że dziewczyna zajmuje się hodowlą kur w gospodarstwie. Przyłącza się do grupy zbierającej grzyby w pobliskim lesie.

         W międzyczasie Telimena, znudzona, udaje się do swojego ulubionego miejsca w lesie, zwanego Świątynią Dumania. Sędzia podąża za nią, chcąc porozmawiać o planach małżeństwa Tadeusza z Zosią, której opiekunką jest Telimena. Telimena jest zły na ten plan, ale ostatecznie zdecyduje się nie przeszkadzać. Hrabia obserwuje całą sytuację i rysuje szkice, po czym rozmawia z Telimeną. Tadeusz dołącza do nich i otrzymuje od Telimeny potajemnie kartkę i klucz do jej sypialni.

           Podczas miłego obiadu pojawia się gajowy z wiadomością o bliskiej obecności niedźwiedzia. Wszyscy jednomyślnie decydują się na polowanie, które ma odbyć się następnego dnia.

Księga IV - Dyplomatyka i łowy

Wszyscy przygotowują się do polowania od samego rana, z wyjątkiem zaspanego Tadeusza. Po obudzeniu przez nieznajomą osobę, udaje się do karczmy Jankiela, gdzie mieli spotkać się myśliwi. W karczmie Ks. Robak prowadzi polityczną agitację, nawołując do powstania i poparcia Napoleona. Tadeusz rusza w pościg za nim.

        Tymczasem młodzieniec dołącza do polujących, ale po nieudanych strzałach zostaje zaatakowany przez niedźwiedzia wraz z Hrabią. Oboje oddają strzały, ale nie trafiają. Na ratunek przychodzi im Ks. Robak, który zabija niedźwiedzia strzelbą Gerwazego i szybko zniknął. Na zakończenie łowów Wojski gra pieśń na rogu.

        W drodze powrotnej Asesor i Rejent kłócą się o to, kto zabił zwierzę, ale Gerwazy rozstrzyga spór. Kłótnia dwóch urzędników prowokuje Wojskiego do opowiedzenia historii o Domejce i Dowejce. Cała grupa myśliwych wraca do dworu, rozbawiona zarówno z Asesora, jak i z Rejenta.

Księga V - Kłótnia

Telimena przygotowuje ucztę i prezentuje Zosię gościom. Tadeusz i Wojski są pierwszymi gośćmi. Tadeusz dostrzega swój błąd po zobaczeniu Zosi. Wieczór jest napięty, pełen kłótni między Tadeuszem a Telimeną. Jednak mrówki przerywają ich spor, ratując zrozpaczoną Telimenę w Świątyni Dumania.

       Wieczerza odbywa się w napiętej atmosferze. Tadeusz porównuje Zosię do Telimeny i dostrzega jej braki w urodzie. Podczas podziału zdobyczy, Hrabia uważa otrzymaną skórę niedźwiedzia za akt litości ze strony Sopliców, co wzbudza dawne urazy. Gerwazy przychodzi, aby nakręcić zegary, co irytuje Podkomorzego, a spory między Hrabią, Gerwazym a innymi gośćmi prawie przeradzają się w bójkę. Gerwazy i dziedzic Horeszków oddalają się, aby opracować plan zbrojnego odzyskania zamku.

Księga VI - Zaścianek

Następnego dnia Sędzia skarży się na Gerwazego i Hrabiego, wysyłając skargę do zamku Protazego. Ks. Robak nakazuje zakończenie sporu ze względu na sprawę narodową. Sędzia zgadza się, pod warunkiem, że Hrabia przeprosi go pierwszy. Bernardyn udaje się do zamku, gdzie dowiaduje się, że Hrabia wyjechał do Dobrzyna. Narrator opisuje zaścianek Dobrzyńskich.

Księga VII - Rada

W domu Maćka toczy się narada dotycząca poparcia Napoleona. Zebrani nie mogą dojść do porozumienia. Gerwazy proponuje atak na Soplicę, zyskując poparcie większości. Spór przerywa pojawienie się Hrabiego w zaścianku.

Księga VIII - Zajazd

W Soplicowie goście obserwują pojawienie się komety. Sędzia żegna ich, a Tadeusz zamierza porozmawiać z nim. Tadeusz zrywa związek z Telimeną i planuje popełnić samobójstwo, ale zostaje mu to przeszkodzone przez Hrabiego, który rozpoczyna zajazd. Hrabia bierze mieszkańców dworu w niewolę, obiecując oszczędzić krwi. Uczta jest obficie zakrapiana alkoholem, co powoduje, że napastnicy zapadają w sen.

Księga IX - Bitwa

Następnego dnia Sędzia, Telimena i inni zostają związani i zakneblowani przez wojsko rosyjskie, które wspomaga Soplicę i okoliczną szlachtę. Major Płut i kapitan Rykow żądają okupu w wysokości 1000 rubli za uwolnienie. Ks. Robak pojawia się i proponuje ucztę z okazji powstrzymania samowoli. Major zgadza się, ale podczas uczty dochodzi do sporu z Tadeuszem, który spoliczkowuje Płuta. Rozpoczyna się bitwa z Moskalami, gdzie chaotyczne walki dają przewagę Polakom. Po pewnym czasie obie strony ustają w walce, kończąc "ostatni zajazd na Litwie".

Księga X - Emigracja i Jacek

Po bitwie nadchodzi burza, dając mieszkańcom czas na układ z kapitanem Rykowem. Ludzie przygotowują się również do emigracji. Kapitan obawia się, że Major Płut może zdradzić wydarzenia, ale wówczas Gerwazy przyznaje się do zabicia Majora, co zostaje mu wybaczone jako czyn dla dobra publicznego. Tadeusz również musi wyjechać, ale Sędzia informuje go, że nie ma już przeszkód dla jego małżeństwa z Zosią. Następuje pożegnanie, a panna Zosia daje Tadeuszowi obrazek ze św. Genowefą i relikwie św. Józefa jako wstępne zaręczyny. Hrabia i Telimena również podążają za młodymi na emigrację.

      Na emigrację nie może udać się ciężko ranny Ksiądz Robak, który czuje, że jego koniec jest bliski. Zdając sobie sprawę z tego, przystępuje do spowiedzi przed Gerwazym i Sędzią. Opowiada im historię swojej miłości do Ewy i sporu ze Stolnikiem. Podkreśla, że był niewinny w sprawie zmowy z Moskalami oraz opowiada o swoim trudnym życiu jako żołnierza i emisariusza, podejmującym działania w celu zadośćuczynienia za swoje grzechy. Gerwazy wybacza mu i przekazuje informację, że również Stolnik, przed swoją śmiercią, wybaczył mu, gdy Ksiądz uczynił w jego kierunku znak krzyża. Ta wiadomość niezwykle cieszy umierającego Księdza. Wkrótce potem posłaniec przynosi wieść o wypowiedzeniu wojny Rosji przez Napoleona. Spokojny już całkowicie Jacek umiera.

Księga XI - Rok 1812

Ksiądz Robak, ciężko ranny, nie może wyruszyć na emigrację. Przed śmiercią spowiada się Gerwazemu i Sędziemu, opowiadając historię swojej miłości do Ewy i sporu ze Stolnikiem. Podkreśla, że nie był w zmowie z Moskalami i starał się zmazać winę za swoje czyny jako żołnierz i emisariusz. Gerwazy wybacza mu, a Ksiądz dowiaduje się, że Stolnik także mu przebaczył przed śmiercią, gdy Gerwazy zrobił znak krzyża. Jacek umiera uspokojony, a chwilę później przychodzi posłaniec z wiadomością o wypowiedzeniu wojny przez Napoleona.

Księga XII - Kochajmy się

Żołnierze polscy walczący z Napoleonem, w tym gen. Dąbrowski, przybywają do Soplicowa. Następnego dnia planowane są potrójne zaręczyny. Wojski jako kuchmistrz przygotowuje uroczystość. Rozpoczyna się od mszy świętej z okazji dnia Najświętszej Panny Kwietniowej, a potem Podkomorzy publicznie nobilituje Jacka Soplicę i ujawnia szczegóły jego losów oraz przyznanie pośmiertnego orderu kawalera Legii Honorowej. Następnie odbywają się zaręczyny.

           Asesor i Rejent rozwiązują swój spór za pośrednictwem Wojskiego. Goście podziwiają narzeczonych - Tadeusza i Zosię. W salonie pojawia się pułkownik, który okazuje się być Hrabią, i witają się serdecznie. Kolejna para narzeczonych, Asesor i Tekla Hreczeszanka, także się pojawia. Trzecia para, Rejent i Telimena, nie pojawia się, ponieważ Rejent szuka zgubionego pierścionka ślubnego. Wojski opowiada historię sejmiku polskiego na podstawie scen na serwisie stołowym. Maciek Dobrzyński wyraża niepokój co do wiary w pomoc Napoleona i potrzeby polskiego wodza. Hrabia robi wyrzuty Telimenie za spotkanie z Rejentem, a Telimena prosi go o małżeństwo, obiecując porzucić Rejenta, jeśli się zgodzi. Tadeusz i Zosia postanawiają uszlachcić swoich poddanych, a koncert Jankiela zamyka utwór.

Wyjaśnienie: