Tematem opowiadania tytułowego jest los partyzantów z Polesia. Opowieść o leśnym oddziale dowoodzonym przez Romualda Traugutta, o młodym przyrodniku Tarłowskim, który nie miał postury i charaakteru żołnierza, ale odważnie stawał do boju, gdyż " dopóki gwałt, dopóty święty przeciwko gwałtowi gniew! Dopóki krzywda, dopóty walka", o decydującej bitwie, w której było wielu rannych i zabitych, o Anielce, siostrze Tarłowskiego, przynoszącej co roku świeże kwiaty na powstańczą bezimienną mogiłę snują leśne drzewa, a słucha ich wiatr. Ten sam wiatr w końcowej scenie roznosi po całej ziemi " triumfem dalekiej przyszłości rozbrzmiewający okrzyk: " Gloria victis!" Stosując obok realistycznego opisu także prozę poetycką oraz posługując konwencją baśni, aautorka przepełniła tekst liryzmem i nastojowością. Z kolei podkreślając wierność przyrody wobec człowieka, przyrody przechowującej pamięć czynu, uwydatnia nadrzędne przesłanie utworu, który jest hołdem złożonym poległym powstańcom oraz wyrazem przekonania, że skoro pojawia się nadzieja wolności, należy walczyć, a ofiara życia złożona w walce nie jest ofiarą daremną ( " Ci, co zginą, będą siewcami,, którzy samych siebie rzucą w ziemię jako ziarno przyszłych plonów").
Tematem opowiadania tytułowego jest los partyzantów z Polesia. Opowieść o leśnym oddziale dowoodzonym przez Romualda Traugutta, o młodym przyrodniku Tarłowskim, który nie miał postury i charaakteru żołnierza, ale odważnie stawał do boju, gdyż " dopóki gwałt, dopóty święty przeciwko gwałtowi gniew! Dopóki krzywda, dopóty walka", o decydującej bitwie, w której było wielu rannych i zabitych, o Anielce, siostrze Tarłowskiego, przynoszącej co roku świeże kwiaty na powstańczą bezimienną mogiłę snują leśne drzewa, a słucha ich wiatr. Ten sam wiatr w końcowej scenie roznosi po całej ziemi " triumfem dalekiej przyszłości rozbrzmiewający okrzyk: " Gloria victis!" Stosując obok realistycznego opisu także prozę poetycką oraz posługując konwencją baśni, aautorka przepełniła tekst liryzmem i nastojowością. Z kolei podkreślając wierność przyrody wobec człowieka, przyrody przechowującej pamięć czynu, uwydatnia nadrzędne przesłanie utworu, który jest hołdem złożonym poległym powstańcom oraz wyrazem przekonania, że skoro pojawia się nadzieja wolności, należy walczyć, a ofiara życia złożona w walce nie jest ofiarą daremną ( " Ci, co zginą, będą siewcami,, którzy samych siebie rzucą w ziemię jako ziarno przyszłych plonów").