Owady społeczne możemy rozpoznać po tym, że dzielą się one pracą, wykonywanej przez poszczególne osobniki dla dobra grupy. Bardzo charakterystycznym owadem tej grupy jest pszczoła u której wszystko dzieje się następująco: robotnice zbierają pokarm i opiekują się młodymi, a królowa składa jaja. Cały rój odnosi korzyści z podziału pracy.
W skład kolonii owadów społecznych wchodzą samce, zwane trutniami, rozmnażające się samice i robotnice. Robotnice, os i pszczół posiadają skrzydła, ale mrówek już nie.
Owady w dużej grupie społecznej muszę się porozumiewać ze sobą. Komunikują się za pomocą różnych narządów: dotyku, zapachu, dźwięku i wzroku, ale nie tylko. Również głaskając się czułkami, produkując różne substancje zwane feromonami, za pomocą których komunikują innym osobnikom kolonii o tym, co się wokół nich dzieje
TERMITY
Nie każdy gatunek termitów buduje kopce. Robią to te, których organizacja społeczna jest złożona. Kolonie termitów składają się z uskrzydlonych samców, pojedynczej samicy, której wyłącznym zadaniem jest składanie jaj oraz tysięcy bezskrzydłych samców, samic-robotnic i
żołnierzy, którzy budują gniazdo i chronią całą kolonię. Żołnierze i królowa karmieni są przez robotnice, które po zdobycie pokarmu wychodzą z gniazda, a później przynoszą je do niego. Ciekawe u termitów jest to, że w niektórych warunkach robotnice i robotnicy mogą przekształcić się w formy płciowe, ale możliwa jest również sytuacja odwrotna. Czas życia typowej robotnicy waha się od 1 roku do 4 lat. W jednej kolonii termitów może mieszkać kilka milionów osobników. Królowa termitów może dożyć nawet 50 lat.
Termitiery
Przekrój termitiery
Termitiery są to duże kopce budowane przez termity do zamieszkania przez nich. Ne ma miejsca, które można określić jako centrum kolonii termitów. Jajka i larwy przenoszone są w różne miejsca.
Odżywianie
Termity w większości żywią się drewnem, ale niektóre z nich hodują grzyby, które później zjadają. Termity często są plagą nowo wybudowanych mieszkań, które zostały wybudowane na terenach stanowiących wcześniej środowisko termitów. Drewno z których wybudowane są mieszkania staje się nowym pożywieniem. Ulubionym drewnem termitów są te, które są miękkie. Rzadziej pożywiają się drewnem takich drzew jak cyprys czy jałowiec jednakże nie ma takiego drewna, którego zastosowanie gwarantowałoby to, że termity nie zechcą go skosztować.
OSY
Znane jest 10000 gatunków os, a dodatkowo każde z nich mają inną organizację. Najbardziej znaną nam osą jest „osa pospolita” jej ubarwienie jest czarno-żółte, pręgowane, posiadające żądło. Te osy żyją w koloniach, ale jest wiele gatunków, które żyją samotnie. Do os zaliczamy również szerszenie, które są dużo większe, bo osiągają do 45 mm długości, a osa tylko do 25 mm . Każdego roku kolonie os powstają od nowa. Wszystkie robotnice pszczół ginął pozostaje tylko królowa, która jesienią znajduje odpowiednie miejsce na przetrwanie trudnej pory roku. Wiosną królowe wychodzą z kryjówek i tworzą nowe kolonie.
Gniazda os są najczęściej kulistego kształtu, tworzone są z szarej masy podobnej do papieru, uzyskiwanej w wyniku przeżuwania drewna, mieszanego następnie ze śliną. . Wewnątrz gniazda znajduje się plaster zawierający złożone przez królową jaja, otoczony licznymi powłokami masy papierowej zapewniającymi ochronę przed zimnem rozwijającym się jajom, a następnie larwom.
Ciągle utrzymywana jest stała temperatura i wilgotność, która jest potrzebna by larwy rozwijały się prawidłowo to zawdzięczają izolacyjnemu działaniu ścian. Tzw. Banie osie możemy bardzo często spotkać pod okapami dachów, na strychach, w rozpadlinach, a nawet w ziemi.
Jad os nie jest niebezpieczny choć ukoszenia są dość bolesne. Aby wywołać śmierć dorosłego człowieka potrzeba kilkuset ukąszeń. Wyjątkiem są osoby uczulone, u których jad może wywołać wstrząs anafilaktyczny.
PSZCZOŁY
Tak jak u os jest również wiele gatunków pszczół. Należą do nich różne gatunki pszczół, dzikich i udomowionych a także trzmiele, lecz większość pszczół prowadzi samotniczy tryb życia jest tylko kilka wyjątków takich jak trzmiele i pszczoła miodna. Żyją one w koloniach pod ziemią albo, w przypadku pszczoły miodnej, zasiedlają zbudowane przez człowieka ule. Rój tych owadów w większości składa się z samic-robotnic, samicy-królowej i niewielkiej liczby samców-trutni. Pszczoła po powrocie do ula często wykonuje skomplikowany „taniec”, poruszając równocześnie skrzydłami i odwłokiem w określony sposób. W tym czasie inne robotnice ją obserwują. Taniec pszczeli ma określone znaczenie i dzięki jego formie inne robotnice mogą dowiedzieć się, czy ich towarzyszka znalazła dobre źródło pokarmu i jak do niego dotrzeć. Kolonia może przetrwać zimę dzięki nagromadzonym w lecie zapasom miodu.
MRÓWKI
Występuje około 12000 mrówek. Żyją w kolonii mają charakter społeczny. Ich grupy podzielone są na kasty osobników, z których każda pełni ważną funkcję. Są samce i samice, które inaczej możemy nazwać królem i królową, kasta robotnic i żołnierze.
Mrówki mają ściśle przydzielone obowiązki. Robotnice mają do spełnienia funkcje usługowe. Budują gniazdo, bronią go, zbierają pożywienie, opiekują się potomstwem. Rolą samców jest zaplemnienie królowej; po tym giną. Zadaniem królowej jest składanie jaj, z których po przeobrażeniu powstają nowe mrówki, a także regulacja działania społeczności za pomocą feromonów. Setki tysięcy mrówek żyje pod kopcami utworzonymi z igieł. Cały czas pracują i spulchniają glebę, są one bardzo pożytecznymi owadami.
Owady społeczne możemy rozpoznać po tym, że dzielą się one pracą, wykonywanej przez poszczególne osobniki dla dobra grupy. Bardzo charakterystycznym owadem tej grupy jest pszczoła u której wszystko dzieje się następująco: robotnice zbierają pokarm i opiekują się młodymi, a królowa składa jaja. Cały rój odnosi korzyści z podziału pracy.
W skład kolonii owadów społecznych wchodzą samce, zwane trutniami, rozmnażające się samice i robotnice. Robotnice, os i pszczół posiadają skrzydła, ale mrówek już nie.
Owady w dużej grupie społecznej muszę się porozumiewać ze sobą. Komunikują się za pomocą różnych narządów: dotyku, zapachu, dźwięku i wzroku, ale nie tylko. Również głaskając się czułkami, produkując różne substancje zwane feromonami, za pomocą których komunikują innym osobnikom kolonii o tym, co się wokół nich dzieje
TERMITY
Nie każdy gatunek termitów buduje kopce. Robią to te, których organizacja społeczna jest złożona. Kolonie termitów składają się z uskrzydlonych samców, pojedynczej samicy, której wyłącznym zadaniem jest składanie jaj oraz tysięcy bezskrzydłych samców, samic-robotnic i
żołnierzy, którzy budują gniazdo i chronią całą kolonię. Żołnierze i królowa karmieni są przez robotnice, które po zdobycie pokarmu wychodzą z gniazda, a później przynoszą je do niego. Ciekawe u termitów jest to, że w niektórych warunkach robotnice i robotnicy mogą przekształcić się w formy płciowe, ale możliwa jest również sytuacja odwrotna. Czas życia typowej robotnicy waha się od 1 roku do 4 lat. W jednej kolonii termitów może mieszkać kilka milionów osobników. Królowa termitów może dożyć nawet 50 lat.
Termitiery
Przekrój termitiery
Termitiery są to duże kopce budowane przez termity do zamieszkania przez nich. Ne ma miejsca, które można określić jako centrum kolonii termitów. Jajka i larwy przenoszone są w różne miejsca.
Odżywianie
Termity w większości żywią się drewnem, ale niektóre z nich hodują grzyby, które później zjadają. Termity często są plagą nowo wybudowanych mieszkań, które zostały wybudowane na terenach stanowiących wcześniej środowisko termitów. Drewno z których wybudowane są mieszkania staje się nowym pożywieniem. Ulubionym drewnem termitów są te, które są miękkie. Rzadziej pożywiają się drewnem takich drzew jak cyprys czy jałowiec jednakże nie ma takiego drewna, którego zastosowanie gwarantowałoby to, że termity nie zechcą go skosztować.
OSY
Znane jest 10000 gatunków os, a dodatkowo każde z nich mają inną organizację. Najbardziej znaną nam osą jest „osa pospolita” jej ubarwienie jest czarno-żółte, pręgowane, posiadające żądło. Te osy żyją w koloniach, ale jest wiele gatunków, które żyją samotnie. Do os zaliczamy również szerszenie, które są dużo większe, bo osiągają do 45 mm długości, a osa tylko do 25 mm . Każdego roku kolonie os powstają od nowa. Wszystkie robotnice pszczół ginął pozostaje tylko królowa, która jesienią znajduje odpowiednie miejsce na przetrwanie trudnej pory roku. Wiosną królowe wychodzą z kryjówek i tworzą nowe kolonie.
Gniazda os są najczęściej kulistego kształtu, tworzone są z szarej masy podobnej do papieru, uzyskiwanej w wyniku przeżuwania drewna, mieszanego następnie ze śliną. . Wewnątrz gniazda znajduje się plaster zawierający złożone przez królową jaja, otoczony licznymi powłokami masy papierowej zapewniającymi ochronę przed zimnem rozwijającym się jajom, a następnie larwom.
Ciągle utrzymywana jest stała temperatura i wilgotność, która jest potrzebna by larwy rozwijały się prawidłowo to zawdzięczają izolacyjnemu działaniu ścian. Tzw. Banie osie możemy bardzo często spotkać pod okapami dachów, na strychach, w rozpadlinach, a nawet w ziemi.
Jad os nie jest niebezpieczny choć ukoszenia są dość bolesne. Aby wywołać śmierć dorosłego człowieka potrzeba kilkuset ukąszeń. Wyjątkiem są osoby uczulone, u których jad może wywołać wstrząs anafilaktyczny.
PSZCZOŁY
Tak jak u os jest również wiele gatunków pszczół. Należą do nich różne gatunki pszczół, dzikich i udomowionych a także trzmiele, lecz większość pszczół prowadzi samotniczy tryb życia jest tylko kilka wyjątków takich jak trzmiele i pszczoła miodna. Żyją one w koloniach pod ziemią albo, w przypadku pszczoły miodnej, zasiedlają zbudowane przez człowieka ule. Rój tych owadów w większości składa się z samic-robotnic, samicy-królowej i niewielkiej liczby samców-trutni. Pszczoła po powrocie do ula często wykonuje skomplikowany „taniec”, poruszając równocześnie skrzydłami i odwłokiem w określony sposób. W tym czasie inne robotnice ją obserwują. Taniec pszczeli ma określone znaczenie i dzięki jego formie inne robotnice mogą dowiedzieć się, czy ich towarzyszka znalazła dobre źródło pokarmu i jak do niego dotrzeć. Kolonia może przetrwać zimę dzięki nagromadzonym w lecie zapasom miodu.
MRÓWKI
Występuje około 12000 mrówek. Żyją w kolonii mają charakter społeczny. Ich grupy podzielone są na kasty osobników, z których każda pełni ważną funkcję. Są samce i samice, które inaczej możemy nazwać królem i królową, kasta robotnic i żołnierze.
Mrówki mają ściśle przydzielone obowiązki. Robotnice mają do spełnienia funkcje usługowe. Budują gniazdo, bronią go, zbierają pożywienie, opiekują się potomstwem. Rolą samców jest zaplemnienie królowej; po tym giną. Zadaniem królowej jest składanie jaj, z których po przeobrażeniu powstają nowe mrówki, a także regulacja działania społeczności za pomocą feromonów. Setki tysięcy mrówek żyje pod kopcami utworzonymi z igieł. Cały czas pracują i spulchniają glebę, są one bardzo pożytecznymi owadami.