Question

Napisz referat na temat Baroku

1.Opisz cechy charakterystyczne muzyki Barokowej

2.Wymień kompozytorów oraz opisz ich życie i twórczość

a)Jan Sebastian Bach

b)Antonio Viwaldi

c)J.Flaendel

Answer 1

Za początek BAROKU w muzyce przyjmuje się datę wystawienia pierwszej opery Jacopo Periego - Eurydyka - jest to rok 1600.
Symboliczną datę zakończenia baroku wyznacza śmierć J. S. Bacha - jest to rok 1750.

Wewnętrznie często epokę dzieli się na następujące etapy:
1. barok wczesny (do 1630 r.), wykazujący jeszcze ślady tradycji renesansowej;

2. barok dojrzały (1630 r. – 1730 r.), w którym krystalizują się najbardziej charakterystyczne dla epoki formy i gatunki muzyczne;

3. barok późny (1680 r. – 1730 r.), czas syntezy zasadniczych kierunków rozwojowych.

Za niewątpliwie największe zdobycze baroku należy uznać:

-         wprowadzenie harmonii funkcyjnej i określenie jej prawidłowości;

-         wykształcenie wiele nowych form, gatunków oraz określenie ich zasad formalnych i fakturalnych;

-         pełne usamodzielnienie faktur: wokalnej i instrumentalnej.

Powstała typowa dla baroku sztuka akompaniamentu improwizowanego – tzw. basso continuo. Kompozytorzy uprawiali następujące formy muzyczne, reprezentujące dany rodzaj faktury:

- faktura instrumentalna: concerto grosso, koncert solowy, sonata barokowa, toccata, toccatina, suita, chaconne, passacaglia, wariacje chorałowe, fuga.

- faktura wokalno-instrumentalna: opera, oratorium, pasja, kantata.

Pierwszym ośrodkiem, w którym podjęto próby rekonstrukcji teatru, stała się Florencja. Powstała tam akademia artystyczno - filozoficzna pod nazwą CAMERATA FLORENCKA. Skupiała ona ówczesną inteligencję twórców: filozofów, poetów, kompozytorów myślicieli. Przewodniczył jej mecenas sztukiGiovanni de Bardi. Termin „opera” wprowadził po raz pierwszy F. Cavalli w 1639 r. Wcześniej posługiwano się nazwami: tragedia, dramma per musica i inne.

Wybitni twórcy muzyki baroku to:

J. S. Bach (1685-1750)

J. F. Haendel (1685-1759)

Antonio Vivaldi (1678-1742).

Domenico Giuseppe Scarlatti (1685-1757).

Georg Philipp Telemann (1681-1767)

Arcangelo Corelli (1653-1713)

Tomaso Albinoni (1671-1751)

François Couperin (1668-1733)

Jean-Philippe Rameau (1683-1764).

 

JOHANN SEBASTIAN BACH ( ur. w 1685 w Eisenach, zm. w  1750 w Lipsku ) był najwybitniejszym kompozytorem epoki baroku. Początki wykształcenia muzycznego otrzymał w domu rodzinnym: ojciec uczył go gry na instrumentach smyczkowych, kuzyn na organach. Od 10 roku życia Bach uczył się w gimnazjum oraz w szkole przyklasztornej, co umożliwiło mu poznanie twórczości dawnych mistrzów oraz kościelnej muzyki organowej z przełomu XVII i XVIII wieku. Poznał wówczas także operę niemiecką i francuską oraz muzykę instrumentalną tego okresu. Wtedy zaczęły powstawać jego pierwsze kompozycje wokalno - instrumentalne o charakterze kościelnym.

Swoja pracę zawodową jako organista rozpoczął Bach w Arnstadt, po czym kontynuował ją w Mühlhausen, a następnie w Weimarze. Właśnie w Weimarze do jego obowiązków należała gra na organach i klawesynie oraz działalność w kapeli dworskiej. Zespół ten występował w czasie nabożeństw w kaplicy oraz uświetniał różne uroczystości dworskie. Po otrzymaniu posady koncertmistrza owej kapeli Bach miał obowiązek komponowania dla niej jednego utworu w ciągu miesiąca. Wtedy też rozpoczął działalność pedagogiczną, ucząc członków rodziny książęcej. W Weimarze przebywał do 32 roku życia.

Po niesnaskach z księciem wyjechał do Köthen na dwór Leopolda. Tam stworzył wiele nowych dzieł wokalnych i instrumentalnych. Były one wykonywane na różnych uroczystościach dworskich. Bach komponował wtedy także utwory klawesynowe o charakterze dydaktycznym dla swojego licznego potomstwa. Ożenił się w 22 roku życia i z pierwszą żoną miał 7 dzieci. Po jej śmierci ożenił się powtórnie i z drugą żoną miał 13 dzieci. To właśnie dla dzieci oraz swej drugiej żony – Anny Magdaleny pisał utwory dydaktyczne.

Następnym stanowiskiem Bacha było miejsce kantora w szkole św. Tomasza i stanowisko dyrektora muzyki miasta Lipsk. Była to posada prestiżowa, a do jego obowiązków należało prowadzenie nabożeństw w kościołach i gra w czasie uroczystości na uniwersytecie w Lipsku. Oprócz tego Bach kontynuował swoją pracę pedagogiczną, prowadząc w szkole zajęcia muzyczne. Stąd też często wyjeżdżał do innych miast niemieckich, gdzie występował jako wirtuoz – organista.

W Lipsku Bach rozwinął swoją działalność związaną z popularyzacją muzyki: przez 12 lat prowadził koncerty towarzystwa Collegium Musicum oraz działał w korespondencyjnym Towarzystwie Wiedzy Muzycznej. Był cenionym muzykiem i otrzymał szereg dworskich tytułów honorowych. Kompozytor nadal tworzył utwory organowe i klawesynowe oraz kompozycje wokalne. W Lipsku powstawały także polifoniczne dzieła cykliczne kompozytora. Pod koniec życia Bach chorował na chorobę oczu – jaskrę, która spowodowała jego całkowitą ślepotę. Kompozytor zmarł w Lipsku, gdzie został pochowany.

J. S. Bach to czołowy reprezentant epoki baroku. Komponował niemal wszystkie gatunki muzyki wokalnej, instrumentalnej i wokalno – instrumentalnej.

 

 

Twórczość J. S. Bacha

Utwory wokalno – instrumentalne

-         Kantaty (ok. 200)

-         Pasje ( do dziś przetrwały tylko dwie: według św. Mateusza i św. Jana )

-         Motety

-         Oratoria ( największe z nich to Oratorium na Boże Narodzenie )

-         Msze ( m.in. Wielka Msza h – moll )

-         Magnifikat

Utwory instrumentalne

-         muzyka organowa:

opracowania chorałowe, wariacje, preludia, fantazje, toccaty, fugi, sonaty

-         muzyka klawesynowa:

preludia, fugi, tańce, toccaty, partity, inwencje dwugłosowe i trzygłosowe, suity angielskie

, suity francuskie, 2 zbiory preludiów i fug we wszystkich tonacjach pt. Das Wohltemperierte Klavier”, „Musikalisches Opfer” oraz „Kunst der Fuge”

-         muzyka kameralna:

sonaty i partity na skrzypce solo, suity wiolonczelowe, 6 sonat skrzypcowych, 6 sonat fletowych

-         muzyka orkiestrowa:

koncerty na instrumenty solowe, concerti grossi ( VI koncertów brandenburskich ), 4 suity orkiestrowe.

 

 

 

 

 

GEORG FRIEDRICH HAENDEL

( ur. W 1685 r. w Halle, zm. w 1759 r. w Londynie )

 

G. F. Haendel (Händel) w wieku 9 lat rozpoczął lekcje gry na organach, klawesynie, skrzypcach, oboju oraz naukę kompozycji. To wszechstronne zdobyte wykształcenie muzyczne pozwoliło mu w życiu zajmować się różnymi dziedzinami sztuki muzycznej.

Swoją działalność rozpoczął Haendel od stanowiska skrzypka i klawesynisty, a wkrótce dyrygenta opery w Hamburgu. W wieku 21 lat wyjechał na 3 lata do Wloch, gdzie jako kompozytor odnosił pierwsze sukcesy. We Florencji, Wenecji, Neapolu I Rzymie wystawiano bowiem jego opery, kantaty i oratoria. Po powrocie z Włoch do Niemiec Haendel zaczął współpracę z orkiestrą w Hanowerze. Jednocześnie dwukrotnie wyjeżdżał do Anglii, aby uczestniczyć w przygotowaniach do wystawienia swojej opery „Rinaldo”. Na londyńskiej premierze ta opera odniosła wielki sukces, Haendel porzucił posadę dyrygenta opery w Hanowerze i zamieszkał na stałe w Anglii.

Wyjeżdżając nagle z Hanoweru kompozytor obraził tym księcia hanowerskiego, Jerzego I> Gdy książę został następnie królem angielskim, kompozytor popadł w niełaskę. Aby odzyskać na nowo jego poparcie skomponował i wykonał utwór „Muzyka na wodzie” podczas przejażdżki króla po Tamizie. Muzyka bardzo spodobała się królowi i wybaczył Haendlowi. Pod koniec życia kompozytor zaczął tracić wzrok i 6 lat przed śmiercią był już całkowicie niewidomy.

 

Twórczość G. F. Haendla:

· utwory wokalno – instrumentalne: -

-     ponad 40 oper (m.in. „Rinaldo”, „Radomistro”, „Giulio Cesare”, „Tamerlano”, „Orlando”);

-     22 oratoria (m.in. „Mesjasz” – 1741, „Saul”, „Izrael w Egipcie”, „Juda Machabeusz”, „Jephtha”)

-    dzieła kantatowe -  duety, tria, arie, pieśni

– mniejsze utwory o charakterze religijn;

 

utwory instrumentalne:

-   dzieła orkiestrowe : 2 zbiory concerti grossi (op. 6 i op. 3),

-   suity orkiestrowe : „Water Music”, „Fireworks Music”;

-   koncerty organowe;

-         suity i inne utwory klawesynowe;

-          sonaty solowe i triowe.

 

ANTONIO VIVALDI

(ur. 1678 r.w Wenecji,  zm. 1741 r. w Wiedniu)

 

A. Vivaldi to włoski kompozytor i skrzypek, uczeń swego ojca Giovanniego Battisty (skrzypka przy bazylice św. Marka). W 1703 r. otrzymał święcenia kapłańskie (dla rudej barwy włosów nazwany został „rudym księdzem”). W tym samym roku rozpoczął działalność muzyczną przy Ospedale della Pieta w Wenecji jako pedagog i dyrygent, później jako kompozytor. Funkcje te pełnił z przerwami do 1740 r. Przejściowo (1718-20) był maestro di cappella na dworze margrabiego Filipa Hesse-Darmstadt., gubernatora Mantui. Później odwiedzał różne miasta włoskie: Amsterdam (1738 r.) może też Pragę (1730 r.) I Granz (1739 r.). W 1740 r. wyjechał do Wiednia. Obecnie nie znamy dokładniejszych wiadomości i szczegółów na temat życia twórcy,

 

Twórczość A. Vivaldiego:

-         48 oper;

-         3 oratoria;

-         24 kantaty świeckie, serenady, arie,

-         muzyka kościelna

o       20 psalmów,

o       7 części mszalnych,

o       4 magnifikaty,

o       11 motetów,

o       hymny,

o       ekwencje,

-         muzyka instrumentalna

o        łącznie 452 koncerty na instrumenty solowe z towarzyszeniem smyczków i basso continuo;

o       koncerty na 1, 2, 4 skrzypiec i wiolonczelę, na troje skrzypiec i altówkę, flet, obój, fagot, wiolonczelę, mandolinę;

o       56 symfonie i koncerty orkiestrowe, 97 sonat

 

i inne.

Najbardziej popularne to koncert skrzypcowe pt. „Cztery pory roku”. Dzieło to składa się z czterech części: „Wiosna”, „Lato”, „Jesień”, Zima”. Każda z wymienionych części stanowi formę 3-częściowego koncertu skrzypcowego. W koncertach tych kompozytor ilustruje za pomocą charakterystycznych środków wyrazu zmiany zachodzące w przyrodzie.

Twórczość Vivaldiego została w pełni doceniona dopiero 200 lat później – w I poł. XX w., wtedy jego muzyka zajęła odpowiednie miejsce w historii muzyki.

 

 

 

 

Oczywiście tekst nie jest kopią z netu, tylko pisany ręcznie. Pozdrawiam.