Question

napisz notkę biograficzna o Stefanie Batorym

Answer 1

Stefan Batory ur. się 27 września 1533r. koronowany 1576r. zm. 12 grudzień 1586r. syn wojewody Bathorego de Somglio z Katarzyny Telgedy. Stefan licząc lat 16 był w służbie Ferdynanda(Króla Węgier). W 1649 roku odprowadzał do Mantui Katarzynę, która potem owdowiawszy, wyszła za Zygmunta Augusta. Zwiedził na ówczas Włochy, a kiedy dostał się do niewoli Ferdynand nie kwapił się aby go wykupić zrażony tym zwrócił się po uwolnieniu do Zapolyi i z nim brał udział w wojnach na Węgrzech. Ponownie dostał się do niewoli gdzie wiele się uczył i pracował. Siedmiogród wybrał go potem na wojewodę. W roku 1571 stał się przeciwnikiem Kacpra Bekiesza, który pretendował do tego stanowiska. Wnosić można, że Batory w ciągu czterdziestu kilku lat życia opanował głównie rzemiosło wojenne. Doskonale znał się na artylerii, strategii, obleganiem i obroną zamków. Sam też z powodzeniem nią kierował. Przychodząc do Polski wpoił zasadę karności nie tylko dla wojska ale we wszystkich sferach rządu. Niedopuszczał do omijania prawa i nie pozwalał na to ani sobie ani innym. Określano Go jako męża mocnego, dzielnego, rozumnego i żelaznej woli. Marszałek nadworny Zborowski obwołał Go królem na rynku Krakowa. Jednocześnie Opaliński na zamku okrzykną królem Maksymiliana. Korzystając z pewnych ociągań Maksymiliana król Stefan obrany na rynku przy koronie się utrzymał. Energia i charakter Batorego w ciągu Jego panowania stawiają Go w czołówce dobrych władców. Przeprowadził reformy w wojsku. Szczęśliwym zbiegiem okoliczności dla kraju i społeczeństwa była owocna współpraca Jana Zamoyskiego z królem Stefanem, ponieważ okazał się wspaniałym doradcą, kierownikiem i realizatorem postanowień królewskich.Niesłusznie obwiniano króla i posądzano o przywłaszczanie skarbów Rzeczypospolitej chcąc podważyć Jego autorytet i uwolnić się od rządów silnej ręki. Podżegano do buntu i pomawiano o chęć ucieczki do Siedmiogrodu. Docierały te słowa do króla zadając Mu ból. Zmarł w Grodnie z przeziębienia, mówiono też przepracowania i zmartwień mając zaledwie 54 lata. Przypadkowe porównanie przez Bielskiego urody króla Stefana do Attylli wcale nie przyczyniło się do stworzenia pozytywnego wizerunku władcy. Czy opis ten był zamierzony czy też nie tego prawdopodobnie się nie dowiemy, a porównać możemy z dzisiejszymi sposobami prowadzenia walki politycznej.

Answer 2

Stefan Batory, urodził się 27 września 1533 r., Somlyó (ob. Simleu, Rumunia), zmarł 12 grudnia 1586 r., Grodno, książę siedmiogrodzki od 1571, król polski od 1576, syn wojewody siedmiogrodzkiego Stefana, mąż Anny Jagiellonki. Młodość spędził na dworze cesarskim, gdzie otrzymał staranne wykształcenie; oprócz języka węgierskiego znał biegle łacinę, włoski i niemiecki; po polsku mówić się nie nauczył. Po pobycie we Włoszech (1549 studiował w Padwie) wrócił na Węgry; od 1559 komendant twierdzy Wardar; brał udział w walkach pretendenta do tronu węgierskiego, Jana Zygmunta Zapolyi, i jego matki, Izabeli Jagiellonki, przeciw Habsburgom; stanął na czele pokojowego poselstwa mającego doprowadzić do zakończenia wojny domowej na Węgrzech; uwięziony w trakcie rokowań przez cesarza Maksymiliana II, internowany w Wiedniu, po kilku latach odzyskał wolność. Powołany na księcia Siedmiogrodu, został zmuszony do przyjęcia zależności lennej zarówno od Turcji, jak i Habsburgów; pokonał przywódcę opozycji w Siedmiogrodzie K. Bekiesza, stronnika Habsburgów; realizował tolerancję religijną, wprowadził armię zaciężną, podjął próbę reformy szkolnictwa. Nacisk cesarstwa i niebezpieczeństwo tureckie zmusiły go do szukania oparcia w Polsce. Po ucieczce Henryka III Walezego wysunął swą kandydaturę na tron polski, poparty przez Zborowskich, J. Karnkowskiego i J. Zamoyskiego zgodził się na poślubienie 54-letniej królewny Anny. Pomimo proklamowania przez większość senatorów, z prymasem J. Uchańskim, królem polskim cesarza Maksymiliana II (12 grudnia 1575 r.), Stefan Batory został okrzyknięty przez szlachtę królem 15 grudnia 1575; 1 maja 1576 poślubił Annę i koronował się w Krakowie. Po objęciu rządów zmusił do uległości stronników habsburskich, zwyciężył pod Tczewem (1577) wojska najemne Gdańska i zakończył spór z miastem na zasadach kompromisowych; pozostawiał Gdańskowi całkowitą autonomię za cenę uznania elekcji i przyznanej królowi połowy cła palowego.
Dążył do wzmocnienia władzy królewskiej; lawirując między średnią szlachtą a magnatami, popadał w częste z nimi konflikty. Poglądy Stefana Batorego na sprawy krajowe kształtowali w znacznym stopniu jego doradcy, m.in. Jan Zamoyski. Chcąc pozyskać szlachtę dla swej polityki zabezpieczenia granicy wschodniej, zagrożonej przez cara Iwana IV Groźnego, Stefan Batory zrzekł się znacznej części uprawnień sądowych, przekazując najwyższe sądownictwo apelacyjne Trybunałowi Koronnemu (1578) i Trybunałowi Litewskiemu (1581). W celu uniezależnienia się od podatków uchwalanych przez szlachtę, zorganizował 1578 piechotę wybraniecką złożoną z chłopów z dóbr królewskich. Koszty przygotowywanej wojny z Moskwą uczyniły Stefan Batory skłonnym do niekorzystnych dla państwa kompromisów, jak połowiczne załatwienie sporu z Gdańskiem czy przyznanie margrabiemu Jerzemu Fryderykowi Hohenzollernowi kurateli nad chorym umysłowo ks. pruskim Albrechtem Fryderykiem — za 200 tys. guldenów. W rezultacie wielkich nakładów finansowych Stefan Batory skoncentrował 30-tysięczną armię, na czele której przeprowadził 1579, 1580 i 1581 trzy zwycięskie kampanie przeciwko Moskwie, zdobywając Połock, Wielkie Łuki, oblegając twierdzę Psków; w rękach polskich znalazły się pograniczne grody i prawie całe terytorium Inflant; wojna z Rosją, zakończona rozejmem 1582 w Jamie Zapolskim, umocniła panowanie Rzeczypospolitej w Inflantach i rozszerzyła granice Litwy przez odzyskanie Połocka i ziem sąsiednich aż po Wieliż. Podjęte przez Stefana Batorego zabiegi, mające na celu stworzenie ligi antytureckiej opartej na państwach zachodnioeuropejskich, podsunęły mu plany podboju Rosji i wyprawy na Turcję; plany poparte zostały subwencjami papieskimi i zgodą sejmików na prowadzenie wojny. Stefan Batory dążył do stworzenia, w drodze podboju, państwa słow. zdolnego do wyzwolenia Węgier i zgniecenia Turcji. Tymczasem ścięcie S. Zborowskiego (1584) wywołało poruszenie wśród magnatów, a opozycja magnacka rozpoczęła kampanię przeciw „tyranii” króla. Sejm 1585 zakończył się porażką Zborowskich i plany król. zdobywały sobie coraz większe poparcie, ale ich realizacji przeszkodziła śmierć króla. Długi czas cierpiał na chorobę nerek; tylko nieliczni znali prawdę o stanie zdrowia Stefana Batorego, toteż nagła śmierć, po polowaniu w Grodnie, wywołała fale pogłosek o otruciu króla. Ads by Google
Castorama - Nowy Katalog Najnowszy katalog produktów.