Napisz notatke o cukrach prostych, dość obszerną. Prosze również o zrobienie rysunku o tych cukrach prostych ! Daje naj
Hooney97
Monosacharydy (jednocukry, cukry proste) mają najprostszą budowę. Zawierają od trzech do siedmiu atomów węgla w cząsteczce, stąd ich nazwy, np. triozy, pentozy, heksozy. Każdy z cukrów prostych ma kilka grup hydroksylowych (-OH) i jedną grupę karbonylową: aldehydową (-CHO) lub ketonową (-CO). Monosacharydy zawierające grupę aldehydową określa się jako aldozy, natomiast zawierające grupę ketonową jako ketozy. Monosacharydy są chemicznie obojętne, mają słodki smak, dobrze rozpuszczają się w wodzie i wykazują aktywność osmotyczną. W roztworach wodnych cząsteczki niektórych z nich tworzą pierścienie. Między grupą aldehydową lub ketonową a jedną z grup hydroksylowych tworzy się wtedy mostek tlenowy, powodujący zamknięcie cząsteczki. Powstawanie formy pierścieniowej jest reakcją odwracalną, jednak pierścienie pięcio- i sześciowęglowe są na tyle trwałe, że stanowią podstawową formę, w jakiej występują niektóre monosacharydy.
Przykłady monosacharydów: 1. Aldehyd glicerynowy - nie występuje w stanie wolnym. W organizmach jest produktem pośrednim ważnych szlaków metabolicznych, m.in. w reakcjach oddychania komórkowego. 2. Ryboza - jest składnikiem kwasu rybonukleinowego (RNA), niektórych witamin oraz związków bogatoenergetycznych, pełniących funkcje chemicznych akumulatorów i nośników energii, m.in. ATP. 3. Deoksyryboza - jest składnikiem kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA). 4. Glukoza - w stanie wolnym występuje przede wszystkim w miodzie oraz sokach wielu warzyw i owoców. W odróżnieniu od innych cukrów jest wykorzystywana bezpośrednio przez organizmy jako substrat w procesie oddychania komórkowego. Łatwo przenika przez błony komórkowe, dlatego stanowi postać transportową cukrów u zwierząt. Wchodzi w skład licznych oligo- i polisacharydów. 5. Fruktoza - jest składnikiem miodu i soków owocowych i najsłodszym z naturalnie występujących cukrów. To obok glukozy najważniejsza heksoza organizmów żywych (łatwo przekształcana w glukozę). Stanowi składnik oligosacharydów (np. sacharozy) i polisacharydów. 6. Galaktoza - Najczęściej występuje w stanie związanym w oligosacharydach (np. w laktozie), jest także składnikiem niektórych polisacharydów.
Monosacharydy są chemicznie obojętne, mają słodki smak, dobrze rozpuszczają się w wodzie i wykazują aktywność osmotyczną. W roztworach wodnych cząsteczki niektórych z nich tworzą pierścienie. Między grupą aldehydową lub ketonową a jedną z grup hydroksylowych tworzy się wtedy mostek tlenowy, powodujący zamknięcie cząsteczki. Powstawanie formy pierścieniowej jest reakcją odwracalną, jednak pierścienie pięcio- i sześciowęglowe są na tyle trwałe, że stanowią podstawową formę, w jakiej występują niektóre monosacharydy.
Przykłady monosacharydów:
1. Aldehyd glicerynowy - nie występuje w stanie wolnym. W organizmach jest produktem pośrednim ważnych szlaków metabolicznych, m.in. w reakcjach oddychania komórkowego.
2. Ryboza - jest składnikiem kwasu rybonukleinowego (RNA), niektórych witamin oraz związków bogatoenergetycznych, pełniących funkcje chemicznych akumulatorów i nośników energii, m.in. ATP.
3. Deoksyryboza - jest składnikiem kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA).
4. Glukoza - w stanie wolnym występuje przede wszystkim w miodzie oraz sokach wielu warzyw i owoców. W odróżnieniu od innych cukrów jest wykorzystywana bezpośrednio przez organizmy jako substrat w procesie oddychania komórkowego. Łatwo przenika przez błony komórkowe, dlatego stanowi postać transportową cukrów u zwierząt. Wchodzi w skład licznych oligo- i polisacharydów.
5. Fruktoza - jest składnikiem miodu i soków owocowych i najsłodszym z naturalnie występujących cukrów. To obok glukozy najważniejsza heksoza organizmów żywych (łatwo przekształcana w glukozę). Stanowi składnik oligosacharydów (np. sacharozy) i polisacharydów.
6. Galaktoza - Najczęściej występuje w stanie związanym w oligosacharydach (np. w laktozie), jest także składnikiem niektórych polisacharydów.