Question

napisz krótko o powstaniach śląskich skutki,jak powstały i w którym roku,jak się zakończyły i kiedy,i kto był generałem dam za to najwięcej punktów czekam na szybką odp.

Answer 1

16/17-26 sierpnia 1919 - I Powstanie śląskie
Ludności była niezadowolona wynikami Konferencji Pokojowej w Paryżu. Postanowiono, że na terenie Górnego Śląska zorganizowany zostanie plebiscyt. Naczelna Rada Ludowa (NRL) i sam Wojciech Korfanty odradzali radykalne rozwiązanie - dążenia do zbrojnej konfrontacji. Jednak w lecie przywódcy Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) wywierali nacisk na Korfantego, który był coraz bardziej skłonny do wyrażenia zgody. Na Śląsku Niemcy, mimo szoku spowodowanego klęską w wojnie światowej, zbierali i wzmacniali swe siły (głównie Grenzschutzu - militarnych jednostek straży granicznej) oraz wzmagali terror wobec ludności polskiej. Według różnych źródeł ocenia się, że siły niemieckie na Górnym Śląsku liczyły 80 tysięcy żołnierzy! Przy poparciu władz niemieckich, właścicieli przedsiębiorstw oraz pod osłoną policji i Grenzschutzu, wzmógł się terror: rozbijano polskie zgromadzenia, stosowano rekwizycje, rewizje i aresztowania. Utrudniano prowadzenie działalności polskich towarzystw oświatowych i kulturalnych. To powodowało jeszcze większy opór i uporczywe domaganie się zbrojnego wystąpienia; strajki stały się codziennością. Sytuacja bardzo się zaogniła po spowodowaniu powrotu członków rozwiązanego w lipcu 1919 roku Oberschlesisches Freiwilligen-Korps (Górnośląskiego Korpusu Ochotniczego) - niemieckiej organizacji militarnej, aktywnie biorącej udział w "utrzymywaniu porządku" wśród ludności polskiej, głównie z zakładach pracy. Niemieccy przedsiębiorcy zwalniali polskich robotników, by na ich miejsce przyjmować właśnie znienawidzonych bojówkarzy. Polacy odpowiadali strajkami.

Uczestnicy tego powstania byli słabo uzbrojeni i niewyszkoleni. Jako bezpośrednią przyczynę wybuchu I powstania uważa się strajk, który trwał od 11 do 15 sierpnia oraz masakrę robotników w kopalni "Mysłowice", 15 sierpnia. W Bytomiu, w czasie narady powiatowych komendantów POW z terenu Górnego Śląska, (które prowadził Józef Grzegorzek), sformułowano żądanie skierowane do Dowództwa Głównego POW G.Śl., aby natychmiast rozpocząć wystąpienie zbrojne. Grożono, że niespełnienie tego żądania spowoduje rozwiązania powiatowych struktur POW. Delegacja z odpowiednim tekstem udała się do Strumienia, gdzie jednak nie zastano Alfonsa Zgrzebnioka, głównego dowódcy. Zastępca, Jan Wyglenda, nie mając odpowiednich uprawnień nie mógł spełnić przedstawionych żądań. Jednak zdecydował o zwołaniu na dzień 18 sierpnia odprawy wszystkich dowódców terenowych POW. Tymczasem Niemcy aresztowali kilku przywódców POW, w tym Grzegorzka. Przejęli wtedy ważne dokumenty świadczące o zaawansowaniu przygotowań do powstania. Powstało zamieszanie i wtedy komendanci powiatowi z Pszczyny i Rybnika otrzymali rozkaz (od Maksymiliana Iksala) rozpoczęcia zbrojnego wystąpienia w dniu 18 sierpnia, godz. 2.00. W tej sytuacji Bytomski Komitet Wykonawczy POW na G.Śl. decyzję tę zaakceptował i wydał rozkaz rozpoczęcie powstania 18 sierpnia, godz. 2.00 w powiatach katowickim, bytomskim, zabrskim, rybnickim i tarnogórskim. 17 sierpnia o godzinie 1.00 działania bojowe podjęły oddziały ppor. Stanisława Krzyżowskiego. Opanowano Tychy, a w Paprocanach zdobyto działa, broń ręczną i wzięto do niewoli jeńców. Nie powiodło się powstańcom w Mikołowie - musieli, zatem wycofać się przez Kobiór za linię Wisły. W powiecie rybnickim, od 18 sierpnia, osiągnięto znaczne postępy. W bitwie pod Godowem powstańcy osiągnęli zwycięstwo, zadając Niemcom znaczne straty. Nie udało się jednak zająć Wodzisławia - w potyczce między Ligotą a Gotartowicami bojownicy odnieśli klęskę. W tarnogórskim opanowano Radzionków i Piekary Śl. W katowickim nie udało się zdobyć Siemianowic, ale w Ligocie powstańcy opanowali dworzec kolejowy, paraliżując dostawy; zdobyli ponadto Szopienice, Dąbrówkę Małą, Roździeń, Janów i Nikoszowiec. W Mysłowicach zablokowali garnizon. Początkowo w powiecie bytomskim powstańcy zajęli Szombierki, Bobrek, Chropaczów, Godulę i Lipiny, jednak po kilkunastu godzinach musieli wycofać się w kierunku polskiej granicy. 20 sierpnia Niemcy przystąpili do szerokiego natarcia. 24 sierpnia Alfons Zgrzebniok wydał rozkaz zaprzestania walk, zaś 26 sierpnia Podkomisariat NRL w Sosnowcu, w porozumieniu z Dowództwem Głównym POW na G. Śl. postanowił, że powstanie - wobec braku pomocy ze strony państwa polskiego i koalicji - uznaje się za zakończone. 22 tysiące osób musiały schronić się po stronie polskiej. Powstanie zakończyło się klęską. Nie była to jednak totalna przegrana - niepowodzenie nie odebrało Polakom na Górnym Śląsku wiary w możliwość i celowość dalszych walk.

W styczniu i w lutym 1920r. przybyły na G.Śl. wojska alianckie: francuskie, włoskie i angielskie. Rozpoczęła także działalność Komisja Międzysojusznicza. Ponieważ jej przedstawiciele roztoczyli pewną kontrolę nad administracją śląską, zelżał ucisk Polaków, a oddziały wojska niemieckiego opuściły obszar plebiscytowy.


19/20-28 sierpnia 1920 - II Powstanie śląskie
Wiosną i latem 1920 r. nasiliły się antypolskie akcje na Śląsku. Wzmogła się propaganda plebiscytowa, dochodziło do starć miedzy Polakami a Niemcami. W lipcu i sierpniu Niemcy postanowiły wykorzystać wojnę polsko-radziecką oraz nieprzychylne nastawienie państw zachodnioeuropejskich do Polski, aby dokonać rewizji traktatu wersalskiego. Miało to na celu przyznanie spornego obszaru bez plebiscytu państwu niemieckiemu. Napięcie rosło; z rąk bojówek ginęli polscy działacze, a policja niemiecka szykanowała Polaków. 20 sierpnia 1920 roku wybuchło II powstanie śląskie, które zorganizowała POW Górnego Śląska. Celami powstania było: zbrojne zademonstrowanie polskości, przeciwstawienie się aktom terroru, usunięcie policji niemieckiej z obszaru plebiscytowego. Bezpośrednią przyczyną rozpoczęcia walk było zamordowanie polskiego lekarza i zdemolowanie Polskiego Komisariatu Plebiscytowego, redakcji polskich gazet i polskich sklepów. Powstanie objęło powiaty katowicki i bytomski oraz powiaty lubliniecki, tarnogórski, pszczyński, raciborski i rybnicki. Nie zdołano opanować większych miast. Wystąpienie zbrojne wsparł strajk powszechny. Rząd polski nie był w stanie wspomóc powstania, gdyż w tym czasie odpierano ofensywę bolszewicką spod Warszawy.

Wraz ze zbliżaniem się terminu plebiscytu, obie strony rozwijały propagandę. Działały komisariaty plebiscytowe: polski i niemiecki. Przejawem faworyzowania Niemców przez Komisję Międzysojuszniczą było dopuszczenie do uczestnictwa osób urodzonych na G.Śl.. Polacy sprowadzili takich emigrantów ok. 10 tys., podczas gdy Niemcy- aż 200 tys. Plebiscyt na G.Śl. odbył się 20 marca 1921r. Z uprawnionych do głosowania 1.190.846 osób, za przynależnością do państwa polskiego głosowało 479.349 osób a za Niemcami opowiedziało się 707.605. Niekorzystne dla Polski wyniki plebiscytu miały jedno ze swych źródeł w niemieckiej propagandzie, przedstawiającej Polskę jako państwo biedne.
Mediacja Komisji Międzysojuszniczej doprowadziła 28 sierpnia 1920 r. do zaprzestania walki. Podpisano umowę polsko-niemiecką o wyrzeczeniu się terroru. Komisja wydała rozporządzenie o utworzeniu mieszanej polsko-niemieckiej policji (Abstimmungspolizei - tzw. Apo). Równocześnie rozwiązano niemiecką policję bezpieczeństwa (Sicherheitpolizei - tzw. Sipo). Spełniało to najważniejszy z celów tego powstania.

2/3 maj-28 VI 1921 - III Powstanie śląskie
Na dalszych losach G.Śl. zaważył wybuch trzeciego powstania śląskiego oraz pozyskanie dla sprawy Francji i Włoch. Rozpoczęło się ono strajkiem generalnym 2 maja 1921r. W nocy z 2/3 maja zaatakowane zostały ośrodki komunikacyjne i łącznościowe. Przywódcą powstania, a później jego dyktatorem był, ponownie Wojciech Korfanty. Był to największy ze śląskich zrywów powstańczych. Dzięki zaskoczeniu przeciwnika, w pierwszych dniach walki powstańcy zajęli prawie cały obszar plebiscytowy. W połowie maja Niemcy uruchomili tzw. Korpusy ochotnicze, znane z okrucieństwa wobec Polaków.

Wieści o wydarzeniach na G.Śl wywołały falę solidarności w różnych częściach Polski. Przybywali ochotnicy zasilając szeregi powstańcze. Do najbardziej zaciętych walk polsko-niemieckich doszło w dniach od 21 maja do 5 czerwca. Ich kulminacyjnym punktem była bitwa o Górę Świętej Anny (21-27 maj 1921) była to największa z bitew III powstania śląskiego, góra ta była ważnym punktem strategicznym, hamującym uderzenie niemieckie w kierunku Gliwic. Oprócz tego walki toczyły się w Gliwicach i Kędzierzynie. Przerwano je pod koniec czerwca. Na początku lipca Śląska został poddany kontroli wojsk Komisji Międzysojuszniczej (w jej skład wchodzili przedstawiciele wojsk francuskich, brytyjskich i włoskich). W październiku 1921r. Rada Ambasadorów ustaliła granicę dzielącą Śląsk na część należące do Polski i Niemiec. W zasadzie była ona korzystna dla Polaków. Strona Polska otrzymała ok. 30% terenów plebiscytowych (powiaty: katowicki, lubniniecki, pszczyński, świętochłowicki i tarnogórski) z połową ich ludności. Na obszarze Niemiec znalazły się takie miasta, jak Gliwice, Zabrze, Bytom oraz 500 tysięcy mieszkających tam Polaków. Przyznany Polsce obszar miał statut autonomiczny, nadany przez Sejm Ustawodawczy w 1920r. Była to część Śląska bardziej rozwinięta gospodarczo, gdyż znajdowało się tam 80% kopalń węgla, 60% wielkich pieców, 66% kopalń cynku i ołowiu. Podział ostateczny, regulujący stosunki na Śląsku, miał miejsce dopiero w połowie roku 1922.

 

Być może zadługie wybierz najwazniejsze informacje :)