Napisz krótkie streszczenie tekstu ,,Eleuzis'' Zygmunta Kubiaka
iwona1640należy szukać na poziomie głębszym niż oddzielne bytowaniemężczyzn i kobiet: tu tylko kobiety-tam tylko mężczyźni! Rozłączenie Matkii Córki, tęsknota Demeter za swoją dzieweczką, Korę, muszą być znamiennedla niepodzielonej egzystencji ludzkiej" - stwierdza Kerenyi. Odrzuca on hipotezę, w myśl której pierwotnie - w epoce matriarchalnej - misteria były przeznaczone wyłącznie dla dziewcząt i kobiet, mężczyźni zaś włączyli się do nichpóźniej, ślepo naśladując kobiety. Przeczy temu fakt, że „męskie naśladowanieposzukującej Bogini prowadziło do tego samego re/os, tego samego celu i spełnienia, co kobieca imitatio deae- do tej samej epoptefa, visio beatifica. Tak samo dla mężczyzn jak dla kobiet były to prawdziwe odwiedziny, visitatio, dlaktórej greckim słowem jest «theorfa» [poselstwo religijne; przyglądanie się;oglądanie, zwiedzanie; kontemplacja], i związek mężczyzn i kobiet z osobą odwiedzaną i ujrzaną był ten sam" 73 . W doświadczeniu misteryjnym wtajemniczony wchodził niejako we własne mroki. Zaczynało się to od cierpień wywołanych wewnętrznym rozdarciem, odłączeniem się jakiejś cząstki, która - jak porwana gwałtem córka, łuppodziemnego boga - znikała w budzącej grozę otchłani, drogą otwartą wtedyraz na zawsze dla wszystkich ludzi. Ale porwanie dziewczyny, odłączenie jejod matki, miało prowadzić do małżeństwa, połączenia się z tym, który uczyni ją matką. Ta, która znikała w krainie śmierci, dawała życie; rzucone w ziemięziarno obumierało i wydawało plon. To było doświadczenie poczęcia życia, jakim ono jawi się w relacji miłosnej:Dziewczyno,to: że kochaliśmy w sobie nie jedno, przyszłe, ale wrzenie nieprzeliczonych narodzin; nie jedno dziecko,lecz ojców, którzy jak gruz górskich złomówna naszym dnie spoczywają; lecz suche łożysko rzekipradawnych matek; - lecz cały niemy krajobraz pod chmurną lub jasną zasłoną losu: - to cię ubiegło, dziewczyno. (Rainer Maria Rilke: Trzecia elegia duinejska; przekł. Mieczysława Jastruna) W tym właśnie tkwi los ludzki, kobiet i mężczyzn - i w tym też jest ca ła nadzieja człowieka. Jak ludzie odradzają się w swym potomstwie tu, tak teżtam - poznawszy przez boga dany początek - nie kosztują śmierci. Po tamtejstronie perspektywa odwraca się, i ta, która znikając, wydawała się córką, jakąścząstką oderwaną od matki, okazuje się być matką i potężną panią - źródłem wszystkiego, co porusza się i wyłania do życia jako istnienie. W Eleusis wtajemniczony mógł doświadczyć tej przemiany, kiedy w mrokach nocy następowa ła dramatyczna perypetia: rodziło się światło i ukazywała nieśmiertelna Zjawa. 73 C. [K.J Kerenyi, Eleusis: Archetypal Image of Mother and Daughter, s. 145-146. Wykaz cytowanych przekładów źródeł Apulejusz, Metamorfozy albo Zloty osioł, przeł. E. Jędrkiewicz, [w:] Apulejusz, Metamorfo zy albo Złoty osioł; Apologia czyli w obronie własnej Księga o magii, przeł. E. Jędrkiewicz, J. Sękowski, Rzecz o Apulejuszu: J. Parandowski, przyp. J. Ciechanowicz, Warszawa: Prószyński i S-ka 1999. Arystofanes, Acharnejczycy; Chmury; Pokój; Thesmoforie; Żaby; Plutos, [w:] Arystofanes, Komedie, przeł., wstęp, przyp. J. Ławińska-Tyszkowska, t. 1-2, Warszawa: Prószyński i S-ka 2001. Arystoteles, Retoryka; Poetyka, przeł. H. Podbielski, [w:] Dzieła wszystkie, przeł., wstępy, komentarze: M. Chigerowa i in., posłowie H. Podbielski, t. 6, Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN 2001.Cyceron, Oprawach, [w:] Marcus Tullius Cicero, Pisma filozoficzne, t. 2: O państwie; Oprawach; O powinnościach; O cnotach, przeł. W. Kornatowski, komentarz K. Leśniak, Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe 1960.Eurypides, Bachantki, [w:] Eurypides, Tragedie. Dzieci Heraklesa; Błagalnice; Elektra; Ifigeniaw kraju Taurów; Fenicjanki; Bachantki; Ifigenia w Aulidzie; Resos; wybór fragmentów, przeł., oprać. J. Łanowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1980. Ewangelia według św. Jana, przeł. J. Drozd, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych (Biblia Tysiąclecia), oprać, zespół bibli-stów polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, red. odpowiedzialny K. Dy-narski, red. naukowa A. Jankowski, L. Stachowiak {ST), K. Romaniuk {NT), wyd. 3popr., Poznań-Warszawa: Wydawnictwo Pallottinum 1987. Ewangelia Tomasza, przeł. A. Dembska, W. Myszor, wstęp, komentarz, oprac. W. Myszor,Katowice: Verbum - Marek Górny 1992.J.W. Goethe, Faust. Część I i II, przeł., uwagi tłumacza F. Konopka, wstęp J.Z. Jakubowski,aneks, przyp. B. Płaczkowska, wyd. 2, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968. J.W. Goethe, Faust. Tragedia, przeł., posłowie A. Pomorski, Warszawa: Świat Książki 1999.Heraklit z Efezu, [w:] G.S. Kirk, J.E. Raven, M. Schofield, Filozofia przedsokratejska. Studiumkrytyczne z wybranymi tekstami, przeł. J. Lang, Warszawa-Poznań: Wydaw. Nau kowe PWN - Wydaw. Axis 1999. Herodot, Dzieje, przeł., oprać. S. Hammer, uzup. przyp. A. Krawczuk, wyd. 3, Warszawa:„Czytelnik" 2002.Hezjod, Narodziny bogów (Theogonia); Prace i dni, [w:] Hezjod, Narodziny bogów (Theo-gonia); Prace i dni; Tarcza, przeł., wstęp, przyp. J. Łanowski, Warszawa: Prószyńskii S-ka 1999.Homer, Iliada, przeł. K. Jeżewska, wstęp, przyp. J. Łanowski, Warszawa: Prószyński i S-ka 1999. Homer, Odyseja, przeł., oprać. J. Parandowski, Warszawa: Prószyński i S-ka 1998.Homer, Odyseja, przeł. J. Wittlin, posłowie Z. Kubiak, wyd. 4, Warszawa: Państwowy Insty tut Wydawniczy 1 982. Hymn homerycki do Demeter, [w:] Hymnoi homerikoi czyli Hymny homeryckie, tekst,przeł., wstęp, oprać. W. Appel, Toruń: Algo 2001. Hymn homerycki do Demeter, przeł. J. Danielewicz, „Menander" 1999, nr 4. Hymn homerycki do Demeter (fragmenty), przeł. Z. Kubiak, [w:] Z. Kubiak, Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa: Świat Książki 1997.Kallimach, Hymn o Demetrze, [w:] Antologia liryki aleksandryjskiej, przeł., wstęp, objaśnienia W. Steffen, Wrocław: Wydaw. Zakł. Narodowego im. Ossolińskich 1951.Klemens Aleksandryjski, Kobierce zapisków filozoficznych dotyczących prawdziwej wiedzy, przeł., wstęp, komentarz, indeksy J. Niemirska-Pliszczyńska, t. 1-2, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax - Akademia Teologii Katolickiej 1994. A. Mickiewicz, Romantyczność, [w:] Dzieła (wyd. rocznicowe 1798-1998), komitet red.Z.J. Nowak i in., t. 1: Wiersze, oprać. Cz. Zgorzelski, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik" 1993.Owidiusz, Metamorfozy, przeł. A. Kamieńska, S. Stabryła, oprać. S. Stabryła, wyd. 2 zmienione, Wrocław: Zakł. Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw. 1995.Pauzaniasz, U stóp boga Apollona. Z Pauzaniasza „Wędrówki po Helladzie" księgi VIII, IX, X,'przeł. J. Niemirska-Pliszczyńska, H. Podbielski, oprać. H. Podbielski, Wrocław:Zakł. Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw. 1989.Pindar, [w:] Liryka starożytnej Grecji, oprać. J. Danielewicz, Warszawa-Poznań: Wydaw.Naukowe PWN 1996.Platon, Faidros, przeł., wstęp, komentarz, skorowidz L. Regner, Warszawa: Wydaw. Nauko we PWN 1993.Platon, Fedon, przeł., wstęp, objaśnienia W. Witwicki, Warszawa: Państwowe Wydaw.Naukowe 1958.Platon, Uczta, przeł., wstęp, objaśnienia W. Witwicki. Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe 1975.Plutarch, O Izydzie i Ozyrysie (fragmenty), [w:] J. Lipińska, M. Marciniak, Mitologia starożytnego Egiptu, teksty przeł. M. Marciniak, Warszawa: Wydaw. Artystyczne i Filmowe 1977. R.M. Rilke, Elegie duinejskie, [w:] R.M. Rilke, Poezje, wybór, przeł., posłowie M. Jastrun, wyd. 2, Kraków: Wydaw. Literackie 1987. W. Shakespeare, Hamlet, książę Danii, przeł. S. Barańczak, Poznań: „W drodze" 1990. Sofokles, Antygona, [w:] Sofokles, Tragedie. Ajas; Antygona; Trachmki; Król Edyp; Elektra; Fi-loktet; Edyp w Kolonos, przeł. K. Morawski, oprać, wstęp Z. Kubiak, Warszawa:Państwowy Instytut Wydawniczy 1969.Teokryt, Dożynki, [w:] Teokryt, Sielanki, przeł., oprać. A. Sandauer, wyd. 2, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1969. Wergiliusz, Eneida, przeł. T. Karyłowski, oprać. S. Stabryła, wyd. 3 zmienione, Wrocław:Zakł. Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw. 1981. Złota blaszka z Hipponion, [w:] CS. Kirk, J.E. Raven, M. Schofield, Filozofia przedsokratej-ska. Studium krytyczne z wybranymi tekstami, przeł. J. Lang, Warszawa-Poznań: Wydaw. Naukowe PWN - Wydaw. Axis 1999