Question

napisz kilka zdań na temat rzeźby i malarstwa gotyckiego

Answer 1

W okresie gotyku zarówno w rzeźbie jak i malarstwie następują zmiany w przedstawieniu postaci ludzkiej w stosunku do wcześniejszych kanonów romańskich. Postać ludzka nabiera realistycznych kształtów, proporcji i naturalnego wyglądu. Ważną rolę odgrywają dekoracje którymi często są ornamenty roślinne. Widać też dbałość o detal, realistyczne odtwarzanie ubiorów (fałdy szat), zwracanie uwagi na ukazanie ekspresji postaci. W malarstwie wprowadzana jest perspektywa i światłocień. Tak rzeźba jak i malarstwo są bardzo mocno związane z kościołami.

Malarstwo gotyckie
Najszerzej malarstwo gotyckie zaistniało w formie witraży oraz malarstwa tablicowego (malowanie temperami na desce) które pełniło często rolę nastaw ołtarzowych (ołtarze szafiaste). Gotyk to także malarstwo ścienne (fresk), najwięcej jego przykładów mamy we Włoszech. Rozwija się także iluminatorstwo - malarstwo książkowe (malarstwo miniaturowe) z przedstawieniami z życia codziennego (świecka tematyka).
Tematyka malarstwa w tym okresie jest głównie religijna: przedstawienia Maryi, Chrystusa, świętych, sceny z Biblii. Pojawiają się również dzieła o tematyce świeckiej (miniatorstwo, portrety fundatorów).
Często wykorzystuje się złocenia.
Przykłady:
- witraże: Francja, Katedra w Chartres.
- malarstwo tablicowe: "Opłakiwanie z Chomranic"
- nastawy ołtarzowe: Niderlandy, Rogier van der Weyden "Sąd ostateczny", Hubert i Jan van Eyck "Ołtarz Gandawski"
- fresk: Giotto do Bondone freski w kaplicy Scrovegnich w Padwie.
- miniatorstwo: Bracia Limbourg "Godzinki Księcia de Barry" (godzinki to modlitwy liturgiczne).

Rzeźba gotycka
Materiał to głównie kamień i drewno. Rzeźby kamienne dekorowały katedry od zewnątrz i wewnątrz, drewniane we wnętrzach. Rzeźby drewniane były bogato polichromowane (malowane) i często złocone. Występowały jako niezależne od architektury (np.: Piety, Piękne Madonny, nastawy ołtarzowe - ołtarze szafiaste) jak i dekorujące (rzeźby z tympanonów wejściowych, np.: ornamenty pinakli). Tematyka podobnie jak w malarstwie głównie religijna: przedstawienia Maryi z Chrystusem zdjętym z krzyża (Pieta), Piękne Madonny (Matka Boska z małym Jezusem na ręku), świętych, sceny z Biblii. Pojawiają się akcenty świeckie (portrety fundatorów). Wykonywane są także rzeźby nagrobkowe.
Przykłady
- rzeźba kamienna: portale katedry w Chartres (Francja), Wit Stwosz nagrobek Kazimierza Jagiellończyka na Wawelu
- rzeźba drewniana: ołtarz Wita Stwosza w Krakowie, Wit Stwosz Ołtarz Bamberski, Madonna z Krużlowej, Pieta z Lubiąża.